capçalera campanha

Actualitats

Martror: la fèsta occitana de Totsants

D’enquistas menadas long del sègle XXn suls rites, cresenças, tradicions ritualas an permés de documentar de nombrosas practicas vivas

Los Gripets de Pesenàs
Los Gripets de Pesenàs | Olivier Lebaron

Dins fòrça endreches d'Occitània se sèrva encara Martror, la fèsta dels mòrts de Totsants. Segon Occitanica, lo tèrme "Martror", d'usatge plan corrent dins los tèxtes medievals, foguèt pendent longtemps la fèsta dels martirs crestians. Justament, lo mot "martir" es l'etimon de "Martror"

En Occitània, coma dins los païses vesins, aquela fèsta coïncidís amb lo periòde mai escur de l'annada, de novembre al solstici d'ivèrn. Lo primièr de novembre marcava lo començament de l'annada dins lo calendièr celtic, que teniá son primièr mes consagrat als escambis simbolics entre lo mond dels vius e lo dels mòrts.

Tradicionalament, comença la sason d'un certan renovelament de las tèrras lauradas e semenadas: "de la Sant Miquèl a Martror", çò ditz lo provèrbi en indicant lo periòde del 29 de setembre al 1r de novembre, e i a encara lo temps de la plantacion dels arbres fruchièrs a l'entorn del jorn de Santa Catarina, lo 25 de novembre.

La glèisa catolica sacralizèt aquel periòde a partir del sègle IXn en instituissent la fèsta de totes los sants (çò es Totsants) lo primièr de novembre, e puèi un "jorn dels mòrts" l'endeman.  

 

Tradicions occitanas d'uèi 


D'enquistas menadas long del sègle XXn suls rites, cresenças, tradicions ritualas en Occitània, an permés de documentar de nombrosas practicas vivas fins als ans 1980 dins los Pirenèus e en Roergue, ont demòra totjorn a Sant Ginièis d'Òlt (Aubrac) una tradicion de venda a l'enquant per las armas, ont se retròba una ofrenda de noiridura dins un encastre religiós.
 
A Pesenàs (Besierés) se festeja Martror amb un espectacle ritual menat a bon tèrme pel Collectiu Temporadas. Tanben a Puègserguièr (Besierés) podèm trobar lo "calivari funerari".Per ne saber mai podètz consultar Occitanica, la mediatèca en linha del CIRDÒC, qu'avèm consultada per far aqueste article.

 

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Bandièra05 1180x150: PUBLICITAT

Comentaris

Cedric Tolosa
1.

Alavetz, una plan bona iniciativa e una apropriacion plan interessenta.
Veire una evolucion (un bocin coma la del "Sem Montanhòls", cançon de cuòls blancs reialistas a la debuta, usitada sus l'aprep Larzac pusleu per monde de l'esquera independentista occitana...
Aprep pòt benleu desagradar a monde... Per ma part disi òsca al Teatre de las originas d'aguer fargat aquel projecte dempuei un bel briu e de lo mantener de n'en faire la transmission

  • 7
  • 3

Escriu un comentari sus aqueste article