Un nòu estudi antropologic poiriá cambiar d’un biais estonant la pensada del mond de l’arqueologia actuala car prepausa una nòva vision sul ròtle qu’aguèron durant la Preïstòria los dos genres. Afirma que las femnas tanben foguèron caçairas, al costat dels òmes. Pasmens, de critics ja avián anonciat que los cercaires avián pas portat gaire de pròvas per o demostrar.

L’estudi es sonque una mòstra de mai del cambiament de pensada dins lo mond de l’antropologia mondiala, que comença de sospechar que las femnas preïstoricas tanben foguèron caçairas. L’estudi balha d’evidéncias sul ròtle femenin dins la caça e suggerís qu’aquelas femnas tanplan caçavan al costat dels òmes. Afirma doncas que la vision actuala qu’avèm sus aquò es marrida.

Car fins ara èra dich que l’òme preistoric èra caçaire e la femna culheira pr’amor que la femna aviá pas cap de capacitat fisica de caçar. E que l’òme evolucionèt pr’amor d’aquel tipe de caça. Mas, segon l’Universitat de Delaware, aquò es pas vertat. Es çò qu’assolida la professora d’antropologia d’aquela universitat, Sarah Lacy, dins lo sieu estudi ja publicat dins los numerics Scientific American e American Anthropologist.

Lacy e Cara Ocobock, aquesta de l’Universitat de Notre Dame, analisèron la division del trabalh dempuèi fa 2,5 millions d’ans fins fa 12 000 annadas. E trapèron  pas gaire d’evidéncias d’aquela vision que dessepara lo trabalh segon lo sèxe. Tanben trobèron que las femnas podián ben caçar pr’amor de la siá anatomia. Totun, se pòt pas demostrar qu’elas tanben cacèsson.

L’estudi dels ancians umans

Lacy estudièt la santat d’aqueles umans e Ocobock es fisiològa. Ja fasiá de  temps que pensavan que la vision actuala del ròtle de la femna dins lo passat èra marrida. Perque i aviá pas cap d’evidéncia scientifica per o demostrar. Mai encara quand las doas cercairas trobèron d’exemples d’aisinas, de dièta, d’objèctes d’art, de sepultura e d’anatomia parièrs en los dos sèxes.

“Totes avián dich que los caçaires èran d’òmes, çò diguèron, sens o poder demostrar amb los fossils. Mas se pòt pas dire. Mens encara quand i a pas cap de pròva scientifica per o demostrar. Nosautres pensam que i aviá pas de diferéncias entre los dos sèxes”.

Las cercairas tanben trobèron que l’òme aviá mai de velocitat e de fòrça per córrer e lançar d’armas, mas que la femna aviá mai de resisténcia per córrer e que totas aquelas facultats èran de besonh a l’ora de caçar. Tanben soslinhèron lo ròtle dels estrogèns, plan mai importants en de femnas qu’en d’òmes, car balha mai de fòrça. E analisèron l’istòria d’aquela ormòna dempuèi 600 milions d’ans.

“Los òsses femenins se trencavan parièr que los osses masculins, çò confirmèron. Ara e abans. E aquò s’explica pel fach que los dos sèxes fasián los meteisses trabalhs. Viure dins un pichon grop sens ajudar a caçar es pas possible”.

La teoria de l’òme caçaire e la femna culheira a per origina scientifica lo libre Man The Hunter (L’òme caçaire) de Richard B. Lee e Irven DeVore (1968). Segon los autors, manjar de mai en mai de carn desvolopèt los cervèls. E aquò se passèt aital pr’amor del sèxe masculin. E tota la societat, puèi, foguèt d’acòrdi.

“Quand de cercairas trabalhèron sus aquò durant los ans 1970, 1980 e 1990, los scientifics diguèron qu’aquò èra una pensada feminista. Mas amb l’arribada de la genetica lo ròtle dels estrogèns a aquista d’importància. E i a de nòus estudis que confirman pas brica aquela vision, çò apondèt Lacy”. (Legissètz la seguida).

Aqueste article es publicat dins Sapiéncia, la revista occitana de divulgacion scientifica, amb la quala Jornalet a un acòrdi de cooperacion. Podètz legir l'article entièr aicí.