Actualitats
Los natius d’Euròpa
Èra una societat matrifocala, e benlèu tanben matrilineara, agricòla e sedentària, egalitària e pacifica
Sapiéncia Occitana
L’istòria europèa es plena de migracions que se tenguèron long de totas las preïstòria e istòria del continent. Los primièrs umans modèrnes que i arribèron aperaquí fa 30 000 ans èran pas blancs. La lor origina foguèt l’Africa negra e la lor pèl se mantenguèt aital durant de centenats d’ans fins que lo clima l’esclarziguèsse. Mas tanben i aviá d’umans ja en Euròpa, los neandertalians, que demorarián pas gaire après aquela arribada.
Après lo retirament de las darrièras glaciacions, los europèus parlavan segon plusors cercaires una meteissa lenga amb benlèu divèrses dialèctes desparièrs. L’istòria d’aquela lenga auriá contunhat fins a uèi lo jorn sonque per la lenga basca, car seriá la darrièra lenga viva parlada pels europèus abans l’invasion dels indoeuropèus. La pròva que foguèt parlada una lenga semblabla per tota Euròpa foguèt ja demostrada fa d’annadas pels cercaires, amb d’evidéncias lingüisticas de paraulas e toponims semblables, dempuèi la peninsula Iberica fins a Alemanha e l’èst europèu.
Aquela Euròpa es la granda doblidada dels libres d’istòria actuals, benlèu per d’interèsses politics o culturals. Sèm los eiretièrs de Grècia e Roma, mas Euròpa tanben aguèt d’abitants amb de costumas pròprias e una lenga pròpria abans aquelas culturas. Lo continent èra pas void quand i arribèron los romans. Segon mai d’un cercaire i aviá de vilas de fins a mai de 20 000 abitants dins de vals dobèrtas, sens muralhas, e ont l’arqueologia demostrèt que durant de longas pontannadas (fins a 2000 ans) se tenguèt pas de guèrras: èran los natius d’Euròpa.
Una societat diferenta
Segon mai d’un arqueològ, coma Marija Gimbutas, aqueles natius europèus avián un art naturalista, sens cap de referéncia a de tematicas militaras. Coneissián plan la metallurgia mas foguèt pas emplegada per fargar d’armas. La lor organizacion sociala èra matrifocala, çò es sens cap de dominacion del sèxe masculin sul femenin ni mai del femenin sul masculin. Èra una societat egalitària.
“Èra una societat matrifocala, e benlèu tanben matrilineara, agricòla e sedentària, egalitària e pacifica, çò diguèt Marija Gimbutas. Finiguèt amb l’arribada dels indoeuropèus, una societat patriarcala, estratificada, pastorala, nomada e qu’aviá la guèrra per unic sens de la vida. Long de tres ondas migratòrias militaras poguèron conquistar tota Euròpa entre los ans 4200 e 2500 abans lo Crist”.
Uèi, aürosament, comença d’èsser descobèrta aquela societat europèa que visquèt abans l’arribada (benlèu val mai de dire la conquista) dels indoeuropèus. Lo trabalh de divèrses arqueològs dont Marija Gimbutas (que faguèt escòla) dobriguèt la draia, que uèi ja es camin, dins l’arqueologia actuala. Es la descobèrta d’una Euròpa amagada als abitants del continent, benlèu pr’amor de rasons politicas e culturalas masculinas car lo principi basic que contrarotlava aquela societat èra femenin e pas masculin. Una societat restacada mai a de tempses plan anteriors ont los clans èran matrifocals e los grops èran de ginecogrops, çò es que la relacion entre los umans èra pas lo nuclèu de la familha, car los mainatges èran de totòm e tota la tribú los sonhava pr’amor que l’identitat èra gropala.
Aquela Euròpa, totun, finiguèt quand arribèron los indoeuropèus, uèi identificats amb la cultura nomada asiatica dels kurgans (tanben dicha yamnaya). Uèi, la genetica confirma que los kurgans indoeuropèus comencèron de conquistar Euròpa amb de carris de cavals e de nòvas armas fa 6000 ans. Aperaquí en 4300 abans lo Crist l’arqueologia comença de trapar de vilatges cremats e pilhats près dels fluvis Dnièpre e Danubi. Son las mòstras arqueologicas pus ancianas d’aquela invasion. (Legissètz la seguida).
Aqueste article es publicat dins Sapiéncia, la revista occitana de divulgacion scientifica, amb la quala Jornalet a un acòrdi de cooperacion. Podètz legir l'article entièr aicí.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Ops ! Es domatge de prepausar un article scientific que se vòl dins l’actualitat amb 40 ans de retard sus l’actualitat.
Sens reprendre tot l’article, cresi que cal reactualizar qualques donadas scientifica e disqualificar qualques mites (aimblament) racistas. Repreni sonque qualques elements de la debuta:
1- « Los primièrs umans modèrnes que i arribèron aperaquí fa 30 000 ans », en fach la pus primièra traça d’homo sapiens data de 54 000 ans (atestada a la ròca Madrin en Droma) e las representacions de la cauna Chauvet (Ardecha) remontan a 35000 ans…
2- « La lor origina foguèt l’Africa negra e la lor pèl se mantenguèt aital durant de centenats d’ans fins que lo clima l’esclarziguèsse. » Òc-ben, venián d’Africa que podiá sonque èsser « negra » a l’epòca estant que las coneissenças actualas an pas trobat de personas de pèl blanca a aquesta epòca. Es pas en Africa « negra » que se trobèt lo mai ancian homo sapiens, es al Marròc. Venián d’Africa, ben segur, mas amb qualques millenaris (al mens 4 o 5) en Pròche Orient, çò que lor permetriá benlèu de s’agradar d’èsser qualificat d’asiatics, non ? E demorèron negres, non pas qualques sègles, mas qualques millenaris. Se pensava que sol lo climat esclarzissiá la pèl en fach es una combinason solelh/alimentacion. Per aquesta rason, los paleolitics demorèron negres duscas al neolitic çò sembla, que los darrièrs caçaires de la debuta del neolitic (-6000 en çò nòstre) son totjorn portaires dels gènes que marcan la color negra, a la diferéncia dels primièrs agricultors (venguts del Pròche Orient coma totes sabèm).
3- « los neandertalians, que demorarián pas gaire après aquela arribada. » Pas gaire vòl dire qualques millenaris ça que la (desaparicion a l’entorn de -30000 dins la peninsula iberica).
4- « los europèus parlavan segon plusors cercaires una meteissa lenga ». Diable ! E qu’es aquò que permet d’o saber ? Las migracions successivas pendent 20 o 30 000 ans aurián menat una sola lenga (eventualament dialectizada) ? Estranh, quand sèm plan en dificultat de comprendre la nòstra lenga de 1500 ans a ! E la pròva seriá la toponimia ? Aquò basta per dire que parlavan una sola lenga ? Cal aver l’esperit larg e poder imaginar qu’entre Burgo en Portugal e Sankt Peterbourg sus la riva de la mar baltica, coma trobam lo meteis toponim « burg », s’i parla la meteissa lenga (e vau pas cercar Johanesburg en Africa del sud). E a quina epòca remontan aqueles toponims ? Quand sabon pas, dison « pre-indoeuropèus » : d’acòrdi, es a dire ? -3000 ? -6000 ? -30 000 ? i a de limitas que son passadas lestament !
E donc, lo basc seriá eritièrs d’una lenga de 30 000 ans a. Benlèu. Mas cossí o assolidar quand sabèm que los pòbles an migrat en Euròpa al fial dels cambiaments climatics, que l’arribada de l’agricultura cambièt pregondament lo poblament del continent (en fasent desaparéisser los genes que marcan la pel negra, per exemple, mas tanben la quasi totalitat dels genes de las populacions paleoloticas). Perqué la lenga basca vendriá pas d’un d’aqueles pòble de païsans per exemple ?
Lo fach qu’aquesta migracion agricòla sia pas brica evocada m’estona.
5- E la tòca finala « E l’istòria dels natius europèus finiguèt alavetz ». Macarèl, un pauc de xenofobia o de racisme, mancava pas qu’aquò ! E représ dins lo titol amai! En totala contradiccion amb la debuta de l’article ! Los natius d’Euròpa (auretz comprés « los europèus de soca ») èran, abans -3000 e l’arribada dels indoeuropèus, "matrifocals, egalitaris, pacifics" e nha nha nha. Benlèu qu’èra abans que l’Eva se mangèsse la poma o una autra conariá. Los "natius d'Euròpa en -3000 èran los descendents dels asiatics neolitics qu'arribèron en Euròpa a l'entorn de -6000 en portant l'agricultura e en fasent desaparéisser los caçaires paleolitics.
En fach, se parla dels indoeuropèus (pels quals ai pas un amor particular) coma se parlèt de las invasions barbaras un còp èra. La simplificacion istorica es totjorn una error.
Mas tot s’esclaira a la lusor de la sola arqueològa citada : Marija Gimbutas. S’aquesta arqueològa pausèt de questions e de teorias interessantas de son temps, la paura moriguèt 30 ans a, e dempuèi la sciença arqueologica a bravament avançat, subretot sul periòd preitoric. Es domatge de prepausar un article scientific que se vòl dins l’actualitat amb 40 ans de retard sus l’actualitat. I a tant d’errors a tirar del cap ! Quand pensi que soi totjorn a dire qu’es pas Carlesmanhe qu’inventèt l’escòla ! I a pas besonh d’espandir encara de bestièsas de 40 ans a !
1) "Èra una societat matrifocala, e benlèu tanben matrilineara, agricòla e sedentària, egalitària e pacifica, çò diguèt Marija Gimbutas." O vòli ben creire e m'agradariá plan, mas cossí o sap, aquò, aquesta dòmna, s'aquelas populacions non escrivián pas, e que lor venceires (una tropeladassa d'abrutits) non escriguèron res sus elas, senon cossís las esclafèron ?
2) Se l'article ditz plan la vertat, los "primièrs" Europèus (valent a dire simplament "los d'abans los abrutits maclistas neoliberals que non entendon que la fòrça") serián los Basques. Çò de segur es que lor distància genetica e linguistica repècte al demai dels Europèu parla d'un pòble qu'a viscut al mens 6000 ans sense encontrar un portaire genetic de patrimòni (e non disi matrimòni !!!) de tipe indo-europèu. Mai o mens, totes los pòbles europèus actuals se semblan, mas son netament mai diferents dels Basques. Aquò dit, cal relativizar un pauquet. I dos pòbles que semblan mai o mens los Basques : los Iberoromans e los "Nòu Pòbles" de Novenpopulania, çò que correspond, en gròs a çò qu'apelam uèi a tòrt o a rason de Gascons, de Lengadocians, de Catalans e d'Aragoneses. E, plan segur, los gascons e los Aragoneses semblan mai los Basques que non pas los Catalans e los Lengadocians. Mas aquí tanben, tot es relatiu. Los Bearneses semblan plan mai los Basques que non pas los Medoquins o los de Gasconha tolosana. E los Lengadocians de Lauragués semblan plan mai los Basques que los Lengadocians del Clapàs de Montpelhièr. Perqué ? Per amor que las proporcions particularas de las reparticions genomicas a l'interior de las populacions bascas, proporcions que los caracterizan tant, son repartidas en gradients. Gradualament, semblam de mens en mens los Basques : non es d'un costat blanc e de l'autre negre. Autrament dit, al plan genetic, un pauc linguistic e un pauc sociologic, del mai nos sarram de la "frontièra basca" d'amb Aragon e Occitania, e del mai los semblam.
Ganharem totun, Occitans, Aragoneses e Catalans, a los semblar mai que mai politicament : al Sud al mens, d'Euskal Herria, son venguts gaireben autonòmes, e an quitat de s'alssar de badas amb de senhaletica bilenga : tot es aficat en Euskara, e basta !
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari