Es estada descobèrta una linha de fòrts e fortalesas gigantas datadas d’aperaquí 4000 ans dins lo nòrd-oèst d’Arabia. Lo desèrt arabi foguèt abitat entre los ans 4000 e 3000 abans lo Crist, mai que mai dins d’oasis. Ara es conegut que i aguèt un fòrt a l’entorn de l’oasi de Khaybar, un dels pus longs d’aquela epòca. Es un oasi fortificat e, al costat de l’oasi de Tayma, tanben en Arabia Saudita, es un dels màgers oasis fortificats de l’epòca antica.

Per ansin, la descobèrta de l’oasi de Khaybar revèla que i aguèt una linha de fòrts en aquela region entre los ans 4000 e 3000 abans lo Crist. Lors abitants èran pas nomadas. La descobèrta foguèt facha per una còla de cercaires del CNRSa mai de la Royal Commission for AlUla (RCU).

Lo nòu oasi es demorat fortificat e amb lo de Tayma es un dels màgers d’aquela epòca. Ja son estats destapats d’autres fòrts dins d’oasis de la region mas la descobèrta d’aquel nòu oasi balharà mai de lum sus una societat plan mai complèxa qu’òm pensava de l’epòca anteriora a l’espandiment de l’islam.

La còla de cercaires analisèt l’arquitectura del luòc e confirmèt que lo fòrt fasiá mai de 14 quilomètres e mièg de longor e que lo mur fasiá entre 1,70 e 2,40 mètres de nautor. Uèi encara es demorat lo mur amb gaireben la mitat de la siá longor (5,9 km e 74 torres) que protegissián mai de 1000 ectaras al torn d’aquel oasi.

Un fòrt plan ancian

Los scientifics estimon que la data de bastison d’aquel fòrt se poiriá situar entre los ans 2250 e 1950 abans lo Crist. Per o poder confirmar, los cercaires empleguèron lo metòde del radiocarbòni. Tot indicariá que lo fòrt faguèt part d’una linha de fòrts a l’entorn d’oasis del nòrd-oèst d’Arabia. Ara cal saber perqué foguèt bastida aquela linha de defensa e qui la bastiguèt. Tanben cal estudiar la societat que construguèt aquel fòrt e las siás relacions amb d’autres luòcs de la region. (Legissètz la seguida).

Aqueste article es publicat dins Sapiéncia, la revista occitana de divulgacion scientifica, amb la quala Jornalet a un acòrdi de cooperacion. Podètz legir l'article entièr aicí.