L’an 2023 foguèt, amplament, lo mai caud de l’istòria, e sembla qu’ongan encara farà mai de calor. En mai d’aquò, la temperatura mejana annadièra de la Tèrra poiriá tanplan despassar, pel primièr còp, 1,5 °C a respècte dels nivèls que i aviá abans l’industrializacion. Las tendéncias climaticas projectadas per 2024 son alarmantas, près del ponch de non-retorn dins lo sistèma climatic terrèstre. A l’ora d’ara, las emissions globalas se deurián reduire a la mitat abans 2030 per evitar una situacion catastrofica.

Encara podèm far un còp de barra, çò rapòrta lo cercaire Wesley Morgan dins The Conversation. E mai l’efièch de sarra siá lo pus naut conegut, lèu poiriam veire una descreissença se causiguèssem un modèl energetic ont los combustibles fossils foguèsson remplaçats per de tecnologias verdas.

Primièrs efièches devastaires del cambiament climatic

L’an 2023 foguèt lo pus caud jamai enregistrat. Lo programa Copernicus de l’Union Europèa relevèt una mejana d’1,48 °C mai cauda qu’a l’epòca preïndustriala. L’aparicion de las condicions de El Niño dins l’ocean Pacific ajudèt a pojar las temperaturas globalas fins a aténher de nòus recòrds.

Aquelas temperaturas tan nautas pendent l’an 2023 provoquèron d’incendis forestièrs devastaires en Canadà e Hawaii, d’èrsas de calor mortalas dins l’emisfèri nòrd en estiu e de pluèjas torrencialas en Sud-Africa, China e Corèa. En Catalonha se barrèt fòrça pargues naturals, coma lo de Montserrat, per risc d’incendi; una practica de mai en mai repetida. Cal pas tanpauc desmembrar d’incendis grèus coma lo de Portbou en agost de 2023, o lo del pargue natural Sant Llorenç del Munt i l’Obac en julhet de 2022.

Antartida se fond

Mai del 90% de l’energia termica associada a l’aument de la temperatura del Mond se condensa dins los oceans de la planeta. L’an 2023 foguèt tanben lo pus caud enregistrat dins los oceans, e aquela donada es importanta pr’amor que las temperaturas oceanicas revèlan un aument interannadièr e una acceleracion de la taxa d’escalfament. En consequéncia, l’estenduda del glaç marin dins las regions polaras foguèt la mai bassa jamai mesura. En Antartida, lo glaç de mar ocupèt mai d’un milion de quilomètres cairats de mens que la talha minimala precedenta (una zòna de glaç de mai de 5 còps la talha de tota Occitània).

Los govèrns pachèron dins l’Acòrdi de París de trabalhar ensems per arrestar l’escalfament global a 1,5 °C. S’aquel ponch se despassava, i auriá de consequéncias grèvas per la planeta. E cal far fòrça atencion perque las tendéncias de tèrme long indican que sèm sus la draia de superar lo lindal d’1,5 °C al començament del decenni venent.