Aquestes darrièrs ans, i a agut de tensions politicas creissentas entre Mali e França, l’anciana metropòli colonizaira. En seguida d’aquò, lo govèrn militar de Mali a eliminat lo francés coma lenga oficiala, en donant de vam a tretze lengas pròprias, dont lo bambara, qu’es saique la lenga mai populara. E mai lo francés contunhe de s'emplegar dins l’administracion, se pòt pas negar que s’agís d’un pas endavant per las lengas de Mali.

La societat emergenta RobotsMali a agut un ròtle clau dins la nòva mesura del Ministèri de l’Educacion. A emplegada l’Intelligéncia Artificiala (IA) per crear mai de libres en bambara. Es una mesura per la quala lo govèrn mòstra sa clara disposicion a valorizar e promòure las lengas pròprias e combatre l’analfabetisme, compte tengut del fach que lo 70% dels malians sabon pas legir ni escriure, çò rapòrta The WashingtonPost (Vilaweb ne publica una version en catalan).

Se quita las adaptacions, se crèa d’istòrias pròprias

Çò de mai aisit seriá estat adaptar los classics a las lengas malianas, mas RobotsMali a faches de libres amb IA que contan d'istòrias que rebaton la cultura e lo biais de viure dels malians.

Lo procès d’elaboracion d’aqueles obratges compta mantuna estapa: d’en primièr se descarta los tèxtes considerats coma culturalament subsidiaris, puèi se tradutz los tèxtes causits en bambara per mejan del traductor de Google e puèi  i ajuda una IA per melhorar las traduccions. Aquò seriá lo primièr filtre del procès de traduccion. Puèi, tot es revisat per d’expèrts que detèctan las errors.

En mai d’aquò, l’IA s’emplega tanplan per crear d'imatges fidèls qu'illustren las istòrias malianas.

Amb aqueles tèxtes, los enfants dins las escòlas pòdon començar d’aprene a legir e escriure en la lenga que parlan a l'ostal. A l’escòla legisson de subjèctes educatius, en associant pauc a cha pauc los mots dels tèxtes, e fin finala los professors los fan legir a votz nauta per que practiquen.

L’avenir del bambara e de las autras lengas malianas

Segon Michael Leventhal, ancian entrepreneire a Silicon Valley e confondador de RobotsMali, la tòca finala es d’emplegar l’IA perque Mali pòsca desvolopar una tradicion escricha del bambara plan mai fòrta que l’actuala. A mai, tot aquò serà acompanhat de l’evolucion de l’IA dins lo domeni lingüistic.

RobotsMali lancèt en genièr un programa de nòu setmanas. En abril, lo programa finit, los melhoraments son perceptiblament fòrça bons, e i a de rasons per èsser optimista. I an participat onze enfants qu’en genièr sabián pas legir, mas qu’ara dètz d’eles son capables de legir a un nivèl basic.

L’esperança es que se pòsca tornar far lo programa, e que se’n pòsca melhorar de mai en mai los contenguts, per poder contunhar de far de passes endavant per la defensa de las lengas pròprias.