Lo famós cantador de gipsy-pop Kendji Girac foguèt nafrat diluns per una bala que li traversèt lo pitre e lo daissèt entre la vida e la mòrt. Ara se tròba fòra de perilh a l’Espital Universitari de Bordèu mentre que las autoritats ensajan de determinar se foguèt un accident o una agression. Kendji Girac es un dels cantadors mai coneguts de l’estat francés a l’ora d’ara. Nasquèt en Occitània, a Peireguers, mas sas originas son de Catalonha Nòrd e sa lenga mairala es lo catalan, e mai n’es fièr, coma o a mostrat mai d'un còp.

Girac declarèt, del lièch de l’espital estant, que s’agissiá d’un accident qu’aguèt luòc mentre qu’inspectava una arma que l’aviá crompada l’artista dimenge dins un mercat ambulant. L’accident se passèt dins una caravana, dins un airal d’aculhença de nomadas a Biscarròssa (Bòrn). Lo cantador, malgrat son succès, a pas abandonat lo biais de viure tradicional de sa familha.

La gendarmariá a entamenada una enquista qu’es tota plena d’ombras. Segon las fòrças de l’òrdre, lo cantador a pas explicat “ni las circonstàncias d’aquela crompa ni perqué manipulèt l’arma en plena nuèch”. A mai, al començament, foguèt impossible de localizar l’arma, que foguèt fin finala trobada dins un valat pròche e sens son cargador.

Los testimònis an donadas de versions contradictòrias suls faches e ont se debanèron exactament, e i a tanben de dobtes a prepaus de las circonstàncias de l’eventuala aquisicion d’una arma de fuòc dins un mercat ambulant. L’enquista deu determinar de quina distància se tirèt la bala e s’aquò foguèt vertadièrament un accident o ben una temptativa d’omicidi,valent a dire que se trabalha sus l'ipotèsi que l’aguèsson agarrit e que lo cantador ensage de protegir son o sos atacaires.

Una setantena de caravanas de son entorn se son gandidas pròche l’espital per portar lor sosten a Kendji.

Kendji Girac : les gens du voyage quittent l’aire d’accueil de Biscarrosse (40) @BFMTVpic.twitter.com/0dPN7NKF24

— Boris Kharlamoff (@BorisKharlamoff) April 23, 2024

Una simulacion de suicidi, segon lo procuraire

Segon lo procuraire del Mont de Marsan, Olivier Janson, lo cantador auriá simulat un suicidi per fa paur a sa companha qu’aviá menaçat de lo quitar après una disputa. Al moment dels faches, Girac aviá un taus d’alcòl estimat a 2,5g/l de sang a 5 oras del matin. De traças de cocaïna li son tanben estadas retrobadas. 

Lo cantador, qu’exprimís de pentiments, a patit de nafras grèvas, compreses una perforacion del palmon, de damatges a la mèlsa e al diafragma. Los mètges an qualificat la trajectòria de la bala de “miraclosa”. Kendji Girac demòra espitalizat a l’ora d’ara.

Fièr d’èsser gitano

Dins l’estiu de 2021, Kendji faguèt son primièr concèrt a Perpinhan ont revendiquèt sas originas. Après lo concèrt, parlèt per la television de Catalonha e diguèt:

“Soi fièr d’èsser gitano e aicí n’i a fòrça. Es lo primièr còp que fau una entrevista en catalan e aquò m’emplís de jòia perque lo parlàvem totplen a l’ostal quand èri pichon. A causa d’aquò, aguèri de dificultats per aprene lo francés”.

Kendji e lo catalan

En agost de 2020, Kendji Girac s’exclamèt, esmogut d’ausir lo catalan dins lo concors de pichons cantaires de The Voice: “Aquò es de catalan!”, çò diguèt en escotant Maxime, un dròlle rosselhonés qu’interpretava una cançon de Jordi Barre. “Escotar aicí una cançon en catalan… Soi encantat, soi plan fièr”, çò diguèt Kendji après la prestacion. De son latz, Maxime diguèt qu’èl èra “fan de Maître Gims e fièr d’èsser catalan”.

Tanben dins lo videoclip de sa cançon Elle m’a aimé, Kendji fa lusir son catalan, en començant l’istòria amb una convèrsa en aquela lenga entre el e un amic per las carrièras del centre vila de Barcelona.

Ja en 2014, après ganhar The Voice, lo cantador afirmèt publicament que parlava catalan amb “los amics e tanben amb Manuel Valls”, qu’alavetz èra primièr ministre e considerava que lo deviá pas parlar publicament e mai n’aviá vergonha.

Los gitanos catalanofòns d’Occitània

E mai l’estat francés enebisca de far de recensaments etnics, lo sociològ Eugeni Casanova, autor de Els gitanos catalans de França, declara que i a de desenas de milièrs de gitanos catalanofòns per tot l’estat francés, segon d’estimacions aproximativas.

Dins son libre, Casanova explica qu’una lei espanhòla de 1783 aboliguèt l’enebicion qu’avián los gitanos de quitar lo territòri e que plusors partiguèron per l’estat francés en cercant la prosperitat que la podiá suscitar la Revolucion Francesa de 1789. Per aquela rason, i a totplen de comunautats gitanas catalanofònas dins l’estat francés, nombrosas en Catalonha Nòrd, mas tanben en Occitània e endacòm mai.