Salvar las lengas regionalas? Perqué e cossí salvar l’occitan?

Aquel 22 de junh de 2024, lo temps èra a la fèsta, las bandeiròlas grandas, las bandièras occitanas flotavan al vent, s’èra parat lo mercat medieval de qualques lums, amb de taulas vestidas de rog e jaune, installada una scèna, aprestat un bon repais, tot èra lèst per metre a l’onor l’occitan dins totas sas dimensions.

“Plaça als joves artistas occitans”: tal èra lo tèma d’aquesta annada 2024

Après los cantadors emblematics dels ans 1970, après l’edicion 2023 consagrada a las artistas femnas, Frédéric aviá imaginat dempuèi de temps aquela edicion 2024 que balhariá la part bèla als artistas joves que s’exprimisson en occitan. Malgrat lo pessimisme pertocant la perennitat de nòstra lenga, un pauc pertot dins nòstra Occitània, d’artistas joves an decidit de s’exprimir dins aquesta lenga polida.

Ça que la,  aquela lenga demòra menaçada.

Salvar las lengas regionalas? Perqué e coma salvar l’occitan?

La question es pausada, qualques responsas, de dobtes, d’incertituds, d’ensages, d’esfòrces, de descoratjaments de còps, de manifestacions, d’associacions activas, de festenals, de creacions artisticas, de formacions, de rars mèdias que nòta las informacions, de decisionaris empachats de prene de decisions, dels militants de longa tòca un pauc pessimistas … la lista es longa.

Per ensajar d’analisar la situacion e balhar qualques elements de responsa, Frédéric, “l’occitanista de la primièra ora”, aviá convidat Michel Feltin Palas, un jornalista a L’Express, bearnés de soca, defensor de las lengas regionalas. Vengut conscient de l’importància de tornar un estatut mai nòble a la lenga de Bearn, aviá acolat recentament lo nom d’ostal bearnés de sa maire a son patronim.

Miquèu Feltin Palas

Publica cada setmana una letra d’informacion consagrada a las lengas dichas regionalas e istoricas de França. Pendent sa conferéncia, ensajarà bèl primièr de tornar a l’occitan son estatut de lenga per n’acabar amb lo “patés” e aquel imatge negatiu de las lengas regionalas veïculada per de personalitats, de sommitats de l’estat e del mond literari.

Enumerarà los avantatges del plurilingüisme dins lo desvolopament del mainatge, s’apiejarà sus las practicas dins lo Bascoat francés, en Corsega e en çò de nòstres vesins europèus. Ensajarà de nos projectar dins una ficcion que poiriá venir realitat dins un futur pro pròche ont l’anglés suplantariá lo francés e las autras lengas d’Euròpa.

Dreiçarà una lista d’accions, de mesuras a metre en plaça tant al nivèl regional coma nacional per far dintrar las lengas regionalas dins l’esfèra publica. Vast programa!

Lo public vengut plan nombrós serà conquistat. Benlèu èra un public aquesit d’avança a la causa occitana?

Après totas aquelas constatacions, totes aqueles projèctes d’envergadura, plaça a l’espectacle dins la glèisa amb los cants polifonics del grop Los Aguilhonés.

Los Aguilhonés

En Gasconha, los Aguilhonès èran aqueles quistaires que fasián la virada dels ostals per tal de reculhir d’uòus, de farina, de blat o d’argent utilizats en partida pel pan benesit partejat a la messa de mièjanuèch. Ne profechavan per cantar e improvisar qualques vèrses a las fenèstras dels vilatgeses, dels mai savis als mai comics!

Cantadoras, cantadors, musicianas e musicians de mestièr formats a las musicas ancianas e tradicionalas, vòlon contunhar de cantar, passe que passe.

Nos prepausaràn un programa variat de polifonias que lor tenon a còr e qu’encantaràn los plan nombroses espectators.

Èra l’ora de l’aperitiu en companhiá de la Cantera de Carbona. Una cantera es un grop de cantadors jonches per totas las personas qu’aiman cantar: encara un plaser, un bon moment, un franca capitada!

Lo repais prèst, èra l’ora de s’entaular. Totes los convidats un pauc gelats, los retardataris, los italians de passatge e autres toristas inscriches a la darrièra minuta, s’installan per degustar las “gostosas lentilhas montbrunesas” cultivadas, recoltadas a Montbrun e cosinadas per nòstre cosinièr en cap Alain Vidal. Un tron d’aplaudiments li foguèt dedicat pendent lo repais.

Plaça al concèrt de la debuta de serada amb Coralie Nazabal

Coralie Nazabal

Artista independenta originària de Landas, Coralie Nazabal es a l’encòp cantadora, musiciana e compositritz. Naviga dempuèi qualques annadas entre cançon francesa e cançon occitana.

Una plan polida votz, un sens innat del contacte, una preséncia simpla; acompanhada de son acordeonista basco Jonathan Marteel interprèta de tèxtes a l’encòp malenconioses e fòrts que contan l’amor d’un país, d’una lenga, d’una cultura.

Un autre moment deliciós! Poesia, intimitat, engatjament, batalha …Coralie farà l’unanimitat! Los espectators descobriràn amb bonaür aquela supèrba cantadora que nos foguèt presentada per la poetessa Pauline Kamakine, presenta pendent la jornada occitana Total Festum de 2023.

Èra l’ora de bolegar, de dançar perque una jornada occitana s’acaba pas jamai sens un “balèti”. Un bal tradicional animat per un grop de plan joves musicians “Estornapic”, cinc joves musicians nascuts dins las musicas tradicionalas en Comenge, amb una sola e unica passion, la musica, la volontat de partejar las danças dins los Bals Tradicionals...

Estornapic

Uèi afirman lor caractèr, neotrad, dins lor repertòri, mas tanben de lors pròprias composicions. Lo violoncèl es enamorat de l’acordeon e la valsa nos empòrta dins un remolin ont l’arquièr del violon quita pas de propulsar los sons de la flaüta e de la clarineta dins las caudas vapors d’Occitània.

Los fidèls dançaires de valsa, escotisha, masurca, fandango, borrèia, cercle circassian, se poguèron lançar sus la pista illuminada.

Encara una jornada polida, una jornada occitana 2024 plan capitada!

Capitada mercés a totes aqueles benevòls, aqueles defensors de la nòstra bèla lenga.