Lo regim del partit Baas en Siria, que governava lo país pendent mai de cinquanta ans amb una man de fèrre, es tombat après una ofensiva subrerapida de grops armats de l’oposicion, amb lo sosten de Turquia e de l’organizacion islamista Tahrir Ash Sham (Liberacion de l’Orient Pròche). En mens de dètz jorns, aquelas fòrças an conquistat de de vilas clau coma Alèp, Homs e Damasc, en provocant la casuda del regim de Bashshar Al Asad, qu’es partit en exili en Russia.

La casuda del regim dobrís un avenir malsegur per l’Orient Pròche e mai per la governança del país, pertocant los dreches de las femnas e la proteccion de las minoritats etnicas e religiosas, mai que mai dins un contèxt marcat per de sacatges, de discorses d’òdi e d’atacs contra de luòcs de culte.

Los curds menaçats

Los curds, qu’an establit en Rojava l’Administracion Autonòma del Nòrd e l’Èst de Siria (AANES) amb de principis democratics e egalitaris, se tròban menaçats per l’oposicion e per l’estat de Turquia, que considèra l’AANES coma una extension del Partit dels Trabalhadors de Curdistan (PKK). Totun, los caps curds mandan de messatges d’esperança e fan una crida al dialòg e a la bastison d’un avenir democratic e pluralista per Siria. Ara, lo país es ara immergit dins lo caos, amb totplen d’armas entre las mans de la populacion e un clima de tension que complica la reconciliacion.

A prepaus de l’avenir de las minoritats en Siria, recomandam de legir l’analisi de la jornalista curda Amina Hussein que Vilaweb publica en catalan.

Tahrir Ash Sham

L’organizacion Tahrir Ash Sham, principal ganhant de la guèrra, a sas originas dins Al Qaida e es considerada coma terrorista pels Estats Units. Ça que la, dins las darrièras annadas, a ensajat de se moderar e s’alonhar de son passat jihadista, en se centrant sul govèrn civil e sus l’accion militara. Son cap, Abu Muhammad Al Julani, nascut en Arabia Saudita de parents sirians, combatèt del costat d’Al Qaida en Iraq pendent l’invasion estatsunidenca.

Turquia

Lo ròtle de Turquia en aqueste conflicte es crucial. E mai las autoritats turcas refusen quina implicacion dirècta que siá, se crei qu’an portat de sosten militar e logistic a Tahrir Ash Sham. Turquia cèrca de marginalizar los grops curdes en Siria e de redusir la preséncia iraniana e de l'Hizbullah dins la region.

Israèl

De son caire, Israèl sembla qu’auriá coordenat d’esfòrces amb Turquia contra Al Asad e contra los combatents que recebián lo sosten d’Iran. De fach, Israèl considèra que la casuda del govèrn d’Al Asad es una escasença per aflaquir Iran, mas poiriá èsser inquiet de l’eventuala presa del poder d’islamistas que poirián destabilizar una frontièra, qu’Al Asad teniá tranquilla malgrat l’ocupacion del planastèl de Golan.

Iran

Per Iran, la casuda d’Al Asad poiriá supausar una grèva disrupcion de son dich “Ais de Resisténcia”, que compren de païses e de milícias aliadas. Aquò poiriá limitar significativament l’influéncia de Teheran dins la region.

Un avenir malsegur

La comunautat internacionala se tròba ara davant un dilèma geopolitic. Del temps que fòrça estats voldrián veire reducha l’influéncia iraniana en Siria, degun desira pas qu’un regim islamista radical remplace Al Asad. L’evolucion de la situacion es fòrça rapida, e demôra de veire cossí se debana la seguida.