Mos deishèc dimars passat, 17 de deseme, ara edat de 94 ans, Mossen Jusèp Amiell Solè, eth darrèr prèire aranés. Amiell a estat ua figura emblematica dera Val d’Aran e un infatigable defensor des lengua e cultura occitanes. Neishut en Garòs eth 18 d'abriu de 1930, Mossen Amiell a consagrat era sua vida ath servici dera Glèisa e ara preservacion deth patrimòni lingüistic e culturau dera Val d’Aran.

Ordenat sacerdòt en 1954, a estat un pilar fonamentau ena revitalizacion e normalizacion der occitan aranés. En 2010, tradusic eth Nau Testament e, en 2011, es Psalmes, e ei autor deth Petit Missau Aranés que permetec d’oficiar es misses ena lengua deth país. Aqueth missau lo presentèc en 1979 en Jerusalèm, ena capèla deth Pater Noster, a on inaugurèc era version occitana aranesa deth murau d’aquera pregària. A publicat nombrosi estudis sus era Val d’Aran, en tot includir ua Istòria dera Glèisa en Aran.

Era sua dedicacion ara preservacion e promocion dera lengua e dera cultura li valec diuèrses reconeishences coma eth prèmi Lengua Viua en 2005 e era era Medalha d'Aur deth Conselh Generau d'Aran en 2010 e era Crotz de Sant Jòrdi dera Generalitat de Catalonha en 2012.

Mossen Jusèp Amiell dèishe un legat inestimable coma sacerdòt, escrivan e defensor dera identitat aranesa. Eth sòn prètzhèt ena normalizacion lingüistica der occitan d’Aran ena litúrgia e era vida quotidiana a estat fonamentau entara subervivença e eth desvolopament d'aguesta lengua pròpria e oficiau de Catalonha.

Eth sòn engatjament damb era lengua e era cultura deth país s’ei estenut mès tà delà der encastre religiós. Siguec secretari dera Fondacion deth Musèu Etnologic dera Val d'Aran, membre deth Patronat deth Musèu dera Val d'Aran e cofondador dera revista Tèrra Aranesa.