Los 600 ans que desseparan lo sègle XIII e lo sègle XIX vegèron l’emergéncia d’una frontièra politica entre las tèrras occitanas e catalanas. La Batalha de Murèth e lo Tractat de Corbeil de 1258 alunhèron, segurament, catalans e occitans, mas o faguèron definitavament? La desfaita de Murèth e la mòrt de Pèire lo Catolic foguèron desastrosas en elas meteissas mas tanben per que l’eretièr, Jaume I, nascut a Montpelhièr en 1208, aviá pas que 5 ans, e èra en mans dels vencedors de son paire. Es aqueste Jaume, vengut lo Conquistaire, que farà la conquista de Malhòrca (1231) e de totas las Illas, e de las futuras tèrras valencianas amb la presa de Morella (1232), puèi la presa de Valéncia en setembre de 1238. Jaume I se virèt cap al sud e abandonèt atal las pretensions catalanas secularas cap als païses occitans, de l’autra part dels Pirenèus.
Lo Tractat de Corbeil, signat l’11 de mai de 1258, entre Jaume e lo rei de França Loís IX (Sant Loís), vencedor dels catars e del comte de Tolosa, es una renonciacion a totes los dreits catalans sus las tèrras occitanas, los catalans servant pas que Montpelhièr, Carladés e la Baroniá d’Omeladés. Loís IX aviá fait valer los dreits qu’aviá coma successor de Carlesmanhe suls comtats catalans, ancians territòris de la famosa Marca Hispanica, de tal biais que renonciant a la sobeiranetat sus Barcelona e Rosselhon, obligava Jaume a li abandonar la Fenolheda e Pèirapertusés, e sas pretensions sus de nombroses fèus occitans. Atal, la frontièra politica entre lo Reialme de França e la monarquia catalanoaragonesa s’establiguèt sus las Corbièras, a l’èst, e suls Pirenèus, a l’oèst, daissant, pr’aquò, la Val d’Aran (diocèsi de Comenge) e Capcir (diocèsi de Narbona, puèi d’Alet a partir de 1317) a la Corona d’Aragon.
Se los ligams politics principals se rompon alavetz, aquò vòl pas dire que las relacions entre occitans e catalans s’arrèsten. Sabèm, per exemple, que lo repoblament de çò que serà lo Reialme de Valéncia se faguèt tanben amb d’occitans. Las tèrras catalanas serviguèron tanben de refugi als darrièrs catars percaçats per l’Inquisicion, coma Guilhèm Belibasta, escapat de la preson de Carcassona, refugiat a Lhèida puèi a Sant Mateu (País Valencian) ont formèt una comunitat d’occitans refugiats, abans d’èsser arrestat a Tírvia (Catalonha), liurat a l’Inquisicion e cremat viu a Vilaroja de Termenés.
Dins un autre domeni, als Jòcs Florals, creats a Tolosa en 1323 per la Sobregaia Companhia dels Sèt Trobadors, los catalans i participèron nombroses e l’idèa grelhèt en Catalonha de los i introdusir, de tal biais qu’un concors poetic, sul modèl tolosan, se celebrèt a Lhèida a partir de 1338 e que Joan I instituiguèt la Gaia Ciència e los Jòcs Florals a Barcelona (1393). O vesèm, las relacions culturalas se perseguisson e se perseguiràn encara coma las relacions umanas, mas çò que rend la desfaita de Murèth emblematica es que, segurament, menèt l’istòria a s’escriure d’un “autre biais”.
Patrici Pojada
Lo Tractat de Corbeil, signat l’11 de mai de 1258, entre Jaume e lo rei de França Loís IX (Sant Loís), vencedor dels catars e del comte de Tolosa, es una renonciacion a totes los dreits catalans sus las tèrras occitanas, los catalans servant pas que Montpelhièr, Carladés e la Baroniá d’Omeladés. Loís IX aviá fait valer los dreits qu’aviá coma successor de Carlesmanhe suls comtats catalans, ancians territòris de la famosa Marca Hispanica, de tal biais que renonciant a la sobeiranetat sus Barcelona e Rosselhon, obligava Jaume a li abandonar la Fenolheda e Pèirapertusés, e sas pretensions sus de nombroses fèus occitans. Atal, la frontièra politica entre lo Reialme de França e la monarquia catalanoaragonesa s’establiguèt sus las Corbièras, a l’èst, e suls Pirenèus, a l’oèst, daissant, pr’aquò, la Val d’Aran (diocèsi de Comenge) e Capcir (diocèsi de Narbona, puèi d’Alet a partir de 1317) a la Corona d’Aragon.
Se los ligams politics principals se rompon alavetz, aquò vòl pas dire que las relacions entre occitans e catalans s’arrèsten. Sabèm, per exemple, que lo repoblament de çò que serà lo Reialme de Valéncia se faguèt tanben amb d’occitans. Las tèrras catalanas serviguèron tanben de refugi als darrièrs catars percaçats per l’Inquisicion, coma Guilhèm Belibasta, escapat de la preson de Carcassona, refugiat a Lhèida puèi a Sant Mateu (País Valencian) ont formèt una comunitat d’occitans refugiats, abans d’èsser arrestat a Tírvia (Catalonha), liurat a l’Inquisicion e cremat viu a Vilaroja de Termenés.
Dins un autre domeni, als Jòcs Florals, creats a Tolosa en 1323 per la Sobregaia Companhia dels Sèt Trobadors, los catalans i participèron nombroses e l’idèa grelhèt en Catalonha de los i introdusir, de tal biais qu’un concors poetic, sul modèl tolosan, se celebrèt a Lhèida a partir de 1338 e que Joan I instituiguèt la Gaia Ciència e los Jòcs Florals a Barcelona (1393). O vesèm, las relacions culturalas se perseguisson e se perseguiràn encara coma las relacions umanas, mas çò que rend la desfaita de Murèth emblematica es que, segurament, menèt l’istòria a s’escriure d’un “autre biais”.
Patrici Pojada
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#3 Recomandi que liejatz de fonts e vos consacretz pas a far de comentaris gracioses de documents dejà manipulats. Aicí en Tolosa i a tanben fòrça David e aquò vòl pas dire que siam en Israèl
#2 O sabem pro plan, que i a una placa sul portal del castèl de Morella qu'o ditz. Mas lo Blasco, èra pas un vassal del rei d'Aragon benlèu? Amb totes los Blascos que i a a València segur qu'es un d'eles que dintrèt lo primièr dins la ciutat del Túria per lo rei en Jaume.
Tanplan tu te creses que lo Kheops butava las pèiras per fa la piramida e que lo Louis XIV manejava la tibla e la gamata per bastir Versalhas. Brecht o expliquèt magnificament que lo que susa es pas lo que l'Istòria ne sèrva lo nom mas es pas la pena de jogar los espepissaires aquí.
Morella foguèt pas presa per Jaume, mas per Blasco d'Alagon.
Entre d'autras causas, al movement occitanista li vendriá pas mal un pauc de realitat e d'istòria reala.
Cal rapelar, en efièit, que Jaume I, o puslèu Jacme coma el quite rei signava, acceptèt lo desmembrament de Catalonha amb la pèrda d'un deus quatre comtats catalans, lo de Foix (cf. lo llibre dels feyts e la cronica de Desclot), sense parlar de Fenolheda, a l'epòca plan catalana tanben. Lo tractat de Corbeil n'èra pas mai normal ni natural que lo seguent, lo dit dels Pirenèus. E foguèt lo quite rei Jacme I qui decidiguèt asseparar los comtats de la Catalonha del Nòrd de la rèsta de Catalonha, en crear lo reiaume de Malhòrca pel filh Jacme I de Malhòrca.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari