Lo Mond perdut foguèt un des primièrs filmes de dinosaures realizat en 1925. Foguèt pionièr pr’amor dels sieus efièches especials. Lo primièr còp que poguèt èsser vist foguèt al cinèma Astor Theatre de Nòva York. Pels imatges de dinosaures, Willis O’Brien faguèt servir una tecnica innovanta sonada stopmotion qu’ajudèt a crear las imatges d’aqueles animals escantits.

Lo filme foguèt realizat per Harry O. Hoyt amb un scenari escrich per Marion Fairfax segon una adaptacion del roman d’Arthur Conan Doyle de 1912. En aquela primièra version del roman, lo professor Challenger foguèt interpretat per Wallace Beery. En 1998, lo Congrès dels Estats Units causiguèt lo filme pr’amor de la siá importància culturala, istorica e estetica coma una òbra que deviá èsser servada per la posteritat.

Una istòria plan originala

Lo filme de 1925 del Mond perdut descriviá cossí Paula White, filha d’un cercaire, tornava d’un viatge a travèrs de Peró, Brasil e Colómbia amb una mapa del sieu paire que serà balhada al professor Challenge. Sus la mapa i a de dinosaures e Challenger vòl rendre public lo fach qu’encara i a de dinosaures sus la planeta. Pasmens, los autres cercaires se’n trufan e cal demandar un finançament per organizar una expedicion qu’o demòstre.

Maple White, lo cercaire que creèt la mapa, encara es dins la selva americana. E lo cal salvar. Challenger demanda al caçaire Sir John Roxton, al jornalista Edward Malone e al professor Summerlee, d’acompanhar la filha de White a l’airal on creson qu’encara pòt èsser.

Près d’ailà son atacats per d’ominids. Puèi creson de veire de pterosaures dins lo cèl. Mai tard, veson un toxodon. Çò que demostrariá que la mapa de White èra exacta e qu’encara i auriá de dinosaures sus la planeta. Après copar un arbre, pòdon intrar al país del mond perdut e descobrisson un brontosaure.

Puèi encara descobriràn un allosaure e mai un triceratòps. Fin finala, trapan lo cercaire White. Es alara que lo jornalista Ed se revèla enamorat de la filha de White. Mas aquesta es atacada per d’ominids e es necite de la salvar. Un còp aquò fach, los scientifics reculhisson mai d’un tròç de dinosaure e decidisson de tornar a Londres per los mostrar a totòm. Amb eles i a tanben un pteranodon.

A Londres, lo pteranodon fugís e provòca lo caos dins la vila. Mas l’autre porfessor balha lo sieu sosten a Challenger e aqueste pòt demostrar, fin finala, que i a de dinosaures vius en aquela region perduda del Mond e que cal tornar far una expedicion per los descobrir. E totes los scientifics o creson e es aprovat un nòu viatge scientic per o far. (Legissètz la seguida).

Aqueste article es publicat dins Sapiéncia, la revista occitana de divulgacion scientifica, amb la quala Jornalet a un acòrdi de cooperacion. Podètz legir l'article entièr aicí.