Actualitats
Lo recòrd de longevitat dels aucèls
A l’ora d’ara, lo recòrd de longevitat d’un aucèl lo ten Wisdom, una femèla albatròs de Laysan, que visquèt fins als 74 ans
Sapiéncia OccitanaQuin es lo recòrd de longevitat dels aucèls? E perqué qualques espècias pòdon viure tantas annadas? Los aucèls pòdon viure plan mai longtemps que çò que podèm sospechar los umans. E ara los cercaires an descobèrt de recòrds estonants.
A l’ora d’ara, lo recòrd de longevitat d’un aucèl lo ten Wisdom, una femèla albatròs de Laysan, que visquèt fins als 74 ans. D’autras espècias, coma los grands papagais dont l’ara blau, pòdon trespassar los 50 ans e qualques individús arriban als 100 ans. Mas aquò es possible? E cossí?
L’albatròs Wisdom
L’albatròs Wisdom es uèi considerat, fins en 2024, coma l’aucèl mai vièlh qu’aja jamai viscut. Visquèt 20 ans de mai que la mejana de la siá espècia. Pels cercaires, seriá nascut en 1956 e auriá agut entre 30 e 36 aucelons long de la siá vida. E n’aguèt encara un a 70 ans! Mas sembla qu’aguèt pas jamai un sol companh per totjorn (coma se passa en aquela espècia).
L’autre cas estonant es lo dels papagais aras blaus, de color jaune e blau, e que pòdon pesar fins a 1,5 kg e mesurar 90 cm de long. La majoritat dels especimens pòdon trespassar los 50 ans e qualques unes arribèron a mai de 100 ans. Es l’espècia principala del filme Rio (2011), que demòra de Brasil a Panamà. D’autres aucèls màgers, com l’agla reiala, atenhon sonque los 32 ans en mejana (pasmens, sonhats per l’òme, pòdon tanben arribar als 50 ans).
La vertat es que, segon los cercaires, se los aucèls vivon pas tant es pr’amor que trapan pas pro de noiridura e en causa d’aquò morisson abans. Mas se son sonhats e noirits per l’òme, pòdon viure fòrça mai longtemps. Car es lor metabolisme qu’ajuda aqueles animals a viure tantas annadas (malgrat qu’en d’autras espècias provòque çò de contrari car morisson abans). (Legissètz la seguida).
Aqueste article es publicat dins Sapiéncia, la revista occitana de divulgacion scientifica, amb la quala Jornalet a un acòrdi de cooperacion. Podètz legir l'article entièr aicí.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
I a pas cap de comentari
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari