Agèri plan de mal de poder legir los primièrs volums de pròsa de Max Roqueta. Ai pas jamai pogut dintrar vertadièrament dins la lectura de sos Verds paradises. Malgrat lo ben que ne diguèron los critics literaris al moment de lor espelida, ne poguèri pas agafar totas las subtilitats descrichas pels lausaires de Max Roqueta. Ne va autrament amb aqueste libre publicat aprèp la despartida de l’autor. De fach, se tracta d’un roman inacabat que l’edicion n’es estada aprestada per son filh Joan-Guilhèm Roqueta a partir d’un manescrit encara sul talhièr. Ne deguèt trapar una engimbradura acceptabla a partir dels tròces daissats en estampèla. Rai! Del debanar pro aleatòri de l’accion que, fin finala, gasta pas en res a la podença de l’escritura de l’òbra.
Quina riquesa! Riquesa infinida de las expressions idiomaticas, riquesa excepcionala del vocabulari e subretot riquesa de l’expression literària. Per o dire tot d’una, es çò melhor qu’ai pas jamai legit en lenga nòstra. Se tracta d’una narracion abausissenta qu’ensaja d’anar al fons de l’anma umana e que i capita amb una facilitat espectaclosa. Quin confòrt e quin plaser pel legeire! Es malaisit de ne parlar lo volum tanlèu tampat tant lo libre es ric. Es un roman quasi psicologic que, mina de res, explòra l’èime uman dins totas sas dimensions. Mas pas sonque l’èime individual, que son tanben los aspèctes collectius e societals que son visitats dins aquesta òbra poderosa.
Lo biais d’escriure de Max Roqueta es un art acabat. E Mièja gauta, de segur, son òbra mai capitada. Amb aqueste roman, l’autor es al trelutz de son mestièr d’escrivan. Quina aisança, quina mestresa lengatgièra e literària! Mas sobretot quina prigondor dins la descripcion dels sentiments que pòdon animar l’umanitat! Cada mot es causit e pesat per trapar sa plaça exacta dins lo contèxte narratiu. Avèm aquí una òbra menimosament escalprada, una mecanica verbala onchada a plec. Una escritura que, de cap en cima, vos noirís e vos aflata l’intellècte. Las frasas son ciseladas talas qu’òm las creiriá èsser estadas embiaissadas de tota eternitat. E rajan a pertièra dins un encadenament encantador. Son polidas e plenas, mas lo miracle de l’engèni de Max Roqueta es que semblan passar naturalament del conceptor a l’utilizaire. Coma se res non èra.
Amb aqueste roman lo lector es emportat per l’intelligéncia e la beltat de la lenga. L’omocion es a son comolum. Pr’aquò las frasas son longas, e es justament, çò me sembla, an aquò que se pagèla l’engèni de l’autor. Max Roqueta fa tan plan amb sas frasas longas coma çò que faguèt Joan Bodon amb sas frasas cortas. Es aquí que residís son torn de fòrça per nòstre pus grand bonaür. E mai se, de còps, aquò saufina un pauc tròp lo roman francés del sègle XIXn. Visiblament l’autor es estat influenciat per sas lecturas de Stendhal, Balzac, Flaubert e autres Maupassant.
Aquel roman poiriá èsser coma un testament per l’òme que l’a escrich. D’efièch, Max Roqueta nos escalcís dins aquesta òbra sa vision de la grandor e de la mesquinariá de l’anma umana. E Dieu sap se de per son mestièr de mètge la coneissiá plan l’anma umana. A debanar d’una longa vida imagini qu’aguèt léser de se far una idèa subre las bontats e turpituds del monde. Es d’aquò que nos parla dins son libre a travèrs de mantun personatge, totes mai o mens engrisalhats, totes entre negre e blanc. O fa sens portar de jutjament. Puslèu amb un destacament que sentissi un pauc desabusat, e mai se me pòdi enganar subre mon sentiment. Me torna una frasa que poiriá resumir, s’èra possible, l’ambient de l’òbra: “E fasèm amb aquò, coma podèm, e puslèu mal que ben, tota la tirada que podèm jol solelh brèu d’entre doas eternitats de nuèit”.
Max Roqueta metèt de desenats d’annadas per escriure aquel roman. Òm pòt imaginar que s’i preniá coma un entomologista clinat sus una societat de babaus grolhant, a l’estudiar dins sos comportaments qualques còps imprevisibles. Seriá estat damatge qu’aquel obratge foguèsse demorat mai de temps dins las tiretas. La literatura nòstra se pòt enorgulhir d’aver qualques joièls sus sas laissas. Aqueste roman n’es un dels pus lusents. Me pòdi pas empachar d’escriure qu’es damatge per l’umanitat de se privar de çò qu’a de melhor la literatura occitana. D’autors coma Max Roqueta, Robèrt Lafont, Ives Roqueta, Joan-Frederic Brun e d’autres deurián èsser publicats en una multitud de lengas per los metre a portada del monde sancèr. Mas l’ignorància que n’es victima la nacion occitana a travèrs del monde empacha aquela curiositat per çò que porgissèm de melhor.
Encara un còp mercés a las edicions catalanas del Tracucaire que fan l’esfòrç de publicar en lenga nòstra, malgrat l’estrechor del mercat.
Sèrgi Viaule
_____
ROQUETA, Max. Mièja gauta. Edicions Trabucaire. Colleccion “Pròsa occitana”, 2010. 280 paginas.
Quina riquesa! Riquesa infinida de las expressions idiomaticas, riquesa excepcionala del vocabulari e subretot riquesa de l’expression literària. Per o dire tot d’una, es çò melhor qu’ai pas jamai legit en lenga nòstra. Se tracta d’una narracion abausissenta qu’ensaja d’anar al fons de l’anma umana e que i capita amb una facilitat espectaclosa. Quin confòrt e quin plaser pel legeire! Es malaisit de ne parlar lo volum tanlèu tampat tant lo libre es ric. Es un roman quasi psicologic que, mina de res, explòra l’èime uman dins totas sas dimensions. Mas pas sonque l’èime individual, que son tanben los aspèctes collectius e societals que son visitats dins aquesta òbra poderosa.
Lo biais d’escriure de Max Roqueta es un art acabat. E Mièja gauta, de segur, son òbra mai capitada. Amb aqueste roman, l’autor es al trelutz de son mestièr d’escrivan. Quina aisança, quina mestresa lengatgièra e literària! Mas sobretot quina prigondor dins la descripcion dels sentiments que pòdon animar l’umanitat! Cada mot es causit e pesat per trapar sa plaça exacta dins lo contèxte narratiu. Avèm aquí una òbra menimosament escalprada, una mecanica verbala onchada a plec. Una escritura que, de cap en cima, vos noirís e vos aflata l’intellècte. Las frasas son ciseladas talas qu’òm las creiriá èsser estadas embiaissadas de tota eternitat. E rajan a pertièra dins un encadenament encantador. Son polidas e plenas, mas lo miracle de l’engèni de Max Roqueta es que semblan passar naturalament del conceptor a l’utilizaire. Coma se res non èra.
Amb aqueste roman lo lector es emportat per l’intelligéncia e la beltat de la lenga. L’omocion es a son comolum. Pr’aquò las frasas son longas, e es justament, çò me sembla, an aquò que se pagèla l’engèni de l’autor. Max Roqueta fa tan plan amb sas frasas longas coma çò que faguèt Joan Bodon amb sas frasas cortas. Es aquí que residís son torn de fòrça per nòstre pus grand bonaür. E mai se, de còps, aquò saufina un pauc tròp lo roman francés del sègle XIXn. Visiblament l’autor es estat influenciat per sas lecturas de Stendhal, Balzac, Flaubert e autres Maupassant.
Aquel roman poiriá èsser coma un testament per l’òme que l’a escrich. D’efièch, Max Roqueta nos escalcís dins aquesta òbra sa vision de la grandor e de la mesquinariá de l’anma umana. E Dieu sap se de per son mestièr de mètge la coneissiá plan l’anma umana. A debanar d’una longa vida imagini qu’aguèt léser de se far una idèa subre las bontats e turpituds del monde. Es d’aquò que nos parla dins son libre a travèrs de mantun personatge, totes mai o mens engrisalhats, totes entre negre e blanc. O fa sens portar de jutjament. Puslèu amb un destacament que sentissi un pauc desabusat, e mai se me pòdi enganar subre mon sentiment. Me torna una frasa que poiriá resumir, s’èra possible, l’ambient de l’òbra: “E fasèm amb aquò, coma podèm, e puslèu mal que ben, tota la tirada que podèm jol solelh brèu d’entre doas eternitats de nuèit”.
Max Roqueta metèt de desenats d’annadas per escriure aquel roman. Òm pòt imaginar que s’i preniá coma un entomologista clinat sus una societat de babaus grolhant, a l’estudiar dins sos comportaments qualques còps imprevisibles. Seriá estat damatge qu’aquel obratge foguèsse demorat mai de temps dins las tiretas. La literatura nòstra se pòt enorgulhir d’aver qualques joièls sus sas laissas. Aqueste roman n’es un dels pus lusents. Me pòdi pas empachar d’escriure qu’es damatge per l’umanitat de se privar de çò qu’a de melhor la literatura occitana. D’autors coma Max Roqueta, Robèrt Lafont, Ives Roqueta, Joan-Frederic Brun e d’autres deurián èsser publicats en una multitud de lengas per los metre a portada del monde sancèr. Mas l’ignorància que n’es victima la nacion occitana a travèrs del monde empacha aquela curiositat per çò que porgissèm de melhor.
Encara un còp mercés a las edicions catalanas del Tracucaire que fan l’esfòrç de publicar en lenga nòstra, malgrat l’estrechor del mercat.
Sèrgi Viaule
_____
ROQUETA, Max. Mièja gauta. Edicions Trabucaire. Colleccion “Pròsa occitana”, 2010. 280 paginas.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Sèrgi, dises « Es un roman quasi psicologic que, mina de res, explòra l’èime uman dins totas sas dimensions. Mas pas sonque l’èime individual, que son tanben los aspèctes collectius e societals que son visitats dins aquestas òbra poderosa. » Es exactament la meteissa causa dins la Quista de Pendariés, del meteis autor. E efectivament, tota psicologia, a çò de Roqueta, es fondada subre sas lecturas e sa coneissença fina de l'òbra del mètge psiquiatre Carl-Gustav Jung, un cercaire qu'espiava la Psiquè coma dobla en dimension : una, individuala (la qu'es l'apliquèt a estudiar son confraire e amic Sigmund Freud) e l'autra, precisament, coma o constatas tu meteis, collectiva e universala (la pas pro famosa concpecion de l'inconscient collectiu). Tota critica universitària de Max Roqueta se dauriá far amb las òbras de Junga pausada sul taulièr de trabalh. Mas son pas gaire d'i pensar…
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari