Los ensenhaires del Collègi André Malraux de Pontarlier, una vila de la Franca Comtat près de la frontièra amb Soïssa, an explicat la nòva. La polícia arrestèt lo 9 d’octòbre passat Leonarda Dibrani, una collegiana kosovara de 15 ans, d’etnia gitana, quand anava en excursion amb sos companhs del collègi per vesitar l’usina Peugeot. La familha Dibrani demorava en França dempuèi quatre ans e dètz meses e lor mancava solament dos meses per obténer la naturalizacion. Pasmens, en agost, lo paire foguèt arrestat e las autoritats fixèron sa deportacion pel 8 d’octòbre.
 
L’endeman, lo primièr cònsol de Levier, la vila ont viviá la familha Dibrani, telefonèt al telefòn mobil de la jove Leonarda e li demandèt de parlar amb la professora en carga dels escolans de l’excursion. Après, lo cònsol balhèt la paraula a un policièr qu’exigiguèt a l’ensenhaira d’arrestar l’autobús. Qualques minutas puèi, dos agents de la Polícia de las Frontièras (PAF) detenguèron la jove gojata. Après qualques oras, la familha Dibrani, comprés la petita enfantona Medina qu’es nascuda dins l’estat francés, èra deportada a Prishtina (Kosova).
 
La familha Dibrani foguèt repatriada en avion aquel meteis jorn. Los professors parlèron per telefòn amb Leonarda e amb sa sòrre Maria, pauc abans que l’avion s’enaurèsse.
 
Los professors de Leonarda an publicat una letra dobèrta ont mòstran lor estonament sus la manièra de far la detencion, e remembran que los cinc enfants de la familha Dibrani “èran escolarizats dempuèi mai de tres ans, [que] parlan perfièchament francés e [qu’]aurián agut drech a la naturalizacion en solament dos meses”. Denóncian de politicas “cègas e inumanas”.
 
De son costat, la professora qu’anava dins l’autobús, Dòna Giacoma, explica que podiá pas creire çò que li disián pel telefòn mobil. “Comprenguèri pas tot d’un temps çò que se passava, creguèri qu’èra la maire de Leonarda que voliá èsser rassegurada e de fach, èra lo cònsol de Levier, comuna de residéncia de Leonarda, que me precisèt que sabiá que nos rendiam a Sochaux e me demandèt de far arrestar lo bus. Dins un primièr temps refusèri en precisant que ma mission èra d’anar a Sochaux amb totes los escolans inscriches per aquela sortida pedagogica. Lo cònsol de Levier, Albert Jeannin, me passèt alavetz al telefòn un agent de la PAF qu’èra dins son burèu: son lengatge èra pus ferme e pus directiu, me diguèt qu’una dels nòstres escolans èra en situacion irregulara: Leonarda Dibrani. Aquela deviá retrobar sa familha per èsser expulsada amb sa mamà e sos fraires e sòrres! Li diguèri que me podiá pas demandar una causa tala perque trobavi aquò totalament inuman… me donèt l’òrdre de far arrestar lo bus immediatament a l’endrech exacte ont nos trobàvem, lo bus alavetz èra sus una estrada periferica fòrça concorreguda, un arrèst aital seriá estat perilhós! Presa a la trapèla amb 40 escolans, demandèri a ma collèga d’anar veire lo menaire e decidiguèrem d’arrestar lo bus sus lo pargatge d’un autre collègi. Demandèri a Leonarda de dire adieu-siatz a sas companhas, perque davalèri del bus amb ela, anèrem dins l’encencha del collègi a la sosta dels agaches e li expliquèri la situacion, plorèt fòrça, la prenguèri dins mos braces per la reconfortar e li explicar qu’ela anava traversar de moments dificils, que li caldriá fòrça coratge… Una veitura de polícia arribèt, ne sortiguèron dos policièrs en unifòrme. Lor diguèri que la faiçon de procedir a l’interpelacion d’una joventa dins l’encastre de las activitats escolaras es totalament inuman e qu’aurián pogut procedir diferentament, me respondèron qu’avián pas d’autra possibilitat, qu’ela deviá retrobar sa familha… Lor demandèri de restar ieu un pauc amb Leonarda per li dire adieu (la coneissi dempuèi quatre ans e l’emocion èra plan fòrta). Puèi demandèri als policièrs de daissar s’alonhar lo bus per que los escolans vegèsson pas Leonarda montar dins la veitura de polícia, ela voliá pas èsser umiliada davant sos amics! Mos collègas expliquèron en seguida la situacion a qualques escolans que cresián que Leonarda aviá raubat o comés un delicte. Los escolans e los professors foguèron extrèmanent estonats e l’endeman me calguèt parlar tornarmai de çò que se passèt per inquietar pas los escolans e los parents”.
 
 
Aquel afar fa mai prigonda la division dins lo Partit Socialista
 
E mai se, fa qualques jorns, François Hollande demandava a sos ministres de resòlver “a l’ostal” las divergéncias suls ròms, la detencion de Leonarda e de sa familha a fach evidenta una division prigonda dins lo Partit Socialista (PS). Manuel Valls a justificat aquela deportacion, e mai s’a dobèrt una enquèsta sus “las condicions” de la detencion. Fòrça companhs de partit an criticat aquel afar.
 
Aquel escandal es arribat en lo debat sus la creissença de las tèsis del Front Nacional, partit dobèrtament opausat a l’immigracion, que segon un sondatge recent poiriá ganhar las eleccions europèas que venon.