La Cort Europèa dels Dreches Umans diguèt ièr de matin una senténcia contra l’estat espanhòl a prepaus de l’aplicacion de la “doctrina Parot”. Estrasborg a declarat que es illegal, lo procediment que la justícia espanhòla emplega per alongar lo temps d’empresonament dels condemnats per terrorisme. En aquela senténcia, lo tribunal a donat rason a la presonièra d’ÈTA Inés del Rio, qu’aviá complit tota la pena en 2012 mas que foguèt pas mesa en libertat. La justícia europèa considèra que la “doctrina Parot” escarnís la Convencion Europèa dels Dreches Umans.
 
La decision la prenguèron los dètz e sèt jutges de la cort a l’unanimitat, que considèran que se viòla l’article 5 de la Convencion de Dreches Umans, relatiu al drech a la libertat e l’egalitat.  Al delà, lo tribunal a dich tanben, amb 15 vòtes en favor e 2 contra, que se viòla l’article 7 d’aquela convencion umanitària, que ditz que se pòt pas punir en defòra de la lei.
 
Amb aquela decision lo tribunal a ordenat la liberacion immediata d’Inés del Río, a qui deuràn pagar 30 000 èuros per damatges morals e 1500 èuros suplementaris per las despensas del jutjament.
 
Estrasborg aviá ja sentenciat aquò en 2012, mas l’estat espanhòl presentèt un recors. En març passat se faguèt una session ont los representants del govèrn espanhòl diguèron que l’acabament de l’aplicacion d’aquela doctrina implicariá la liberacion de mai de mièg centenat de presonièrs d’ÈTA, de sèt del GRAPO, d’un del GAL e de catòrze “presonièrs comuns”.
 
 
Qu’es aquò la “doctrina Parot”?
 
La “doctrina Parot” es lo nom amb lo qual se coneis la senténcia STS 753/2006 del Tribunal Suprèm d’Espanha, del 28 de febrièr de 2006: amb ela, la reduccion de pena al benefici dels presonièrs s’aplica cas per cas e non pas segon lo maxim legal autorizat pels presonièrs a perpetuitat, qu’es de trenta ans segon lo Còde Penal de 1973. Aquò vòl dire que se retarda de qualques annadas la sortida dels presonièrs. Dempuèi 2006, la justícia espanhòla l’a aplicada a gaireben un centenat de presonièrs d’ÈTA. Aquela senténcia constituiguèt la resolucion a un recors del membre d’ÈTA Henri Parot.
 
Segon lo darrièr còde penal franquista, un condemnat podiá complir un maxim de trenta ans de preson, e mai s’èra condemnat a de centenats d’ans. En mai d’aquò, podiá aver recors al benefici penitenciari en trabalhant. Concretament, cada dos jorns de trabalh en preson sostrasián un jorn de pena. En 2003 lo govèrn espanhòl elevèt los trenta ans maximals a quaranta. Amb lo cambiament del còde penal, en 1995, s’eliminèt tanben la possibilitat de redempcion de penas.
 
Mas en 2006 la Cort Suprèma espanhòla remarquèt que qualques presonièrs d’ÈTA èran estats condemnats segon lo Còde Penal ancian, e devián sortir de preson perque avián ja complit lors penas. Alavetz, se cambièt l’aplicacion de la nòrma: tre aqiel moment la redempcion se calculava pas suls trenta ans maximals de sojorn en preson, mas sul total d’annadas dichas dins la senténcia, normalament qualques centenats d’annadas e quitament de milièrs. En mai d’aquò, se cambièt l’aplicacion del maxim de trenta ans de pena, en total, per un maxim de trenta ans de pena per senténcia.
 
 
L’afar Inés del Río
 
Se fasèm un còp d’uelh a la “doctrina Parot” amb un vejaire legalista, es un artifici fòrça dobtós perque càmbia la lei d’un biais retroactiu contra los interèsses del detengut. Pr’amor d’aquò, la Cort Europèa dels Dreches Umans d’Estrasborg condemnèt ja Espanha en 2012 e ordenèt la liberacion de la presonièra Inés del Río, qu’aviá complida tota sa pena e que restava en preson.
 
Inés del Río foguèt detenguda en 1988 e condemnada a 3191 ans de preson per un atemptat a Madrid ont moriguèron dotze policièrs. Deviá èsser liberada lo 2 de julhet de 2008, perque, en trabalhant, aviá redusit a dètz ans lo trenta ans que podiá èsser empresonada. Pasmens, l’Audiéncia Nacionala espanhòla, un tribunal excepcional estatal, li apliquèt la “doctrina Parot” e estimèt que podiá pas sortir abans l’an 2017.
 
Estrasborg condemnèt Espanha per aquela decision: qualifiquèt lo comportament de las autoritats espanhòlas d’“irregular” e soslinhèt qu’èra “una violacion de dreches”. Concretament, lo tribunal argumentava que, per qu’una conducha se considerèsse delictiva, deviá èsser prèviament descricha dins la lei, e lo puniment previst deviá èsser tanben especificat prèviament per la lei.
 
Malgrat la clartat de la senténcia del tribunal umanitari, Espanha liberèt pas Inés del Río e presentèt un recors.
 
 
Espanha ensajarà d’empedir la liberacion dels presonièrs afectats
 
Segon la senténcia de la Cort Europèa, 111 presonièrs d’ÈTA deurián èsser liberats, e tanben 37 autres presonièrs. Mas los representants del govèrn espanhòl an dich qu’aquela senténcia parla solament d’Inés del Río, e sonque ela serà liberada.
 
Lo president espanhòl, Mariano Rajoy, diguèt ja que lo govèrn obesiriá a la senténcia, mas qu’emplegariá totes los mecanismes possibles per empedir la liberacion dels presonièrs afectats.