Sabiái lo Comissari Casals malaut. Es d’aquel nom del personatge principal de sos romans que, de totjorn, escaissèri familiarament Raimond Guiraud. Entre nautres èra una complicitat ja vièlha. Non! Anava pas plan lo Comissari Casals. Fa qualquas setmanas enlà, al moment de nòstra darrièra telefonada, teniá mal a polsar. Èra bravament desalenat. Pasmens, tanlèu que parlàvem de literatura, tornava prene vam. Qualques còps l’anavi véser a Marçac de Tarn. Aviá arrestat d’escriure per suenhar son esposa, mas a gaireben ueitanta cinc ans, me disiá qu’aviá encara d’idèas de scenaris per de romans. Longamai qualqu’unes s’i passejavan pel cap. Voliá contunhar de balhar vida a son personatge famós del Comissari Casals. L’escrivan voliá tornar a La Fabrica (lo comissariat de polícia fictiu de sos romans).
Raimond Guiraud agèt una vida plan emplenada. Nasquèt a Tolosa en 1929. Teniá la lenga de familha qu’an aquesta epòca la transmission familiala se fasiá encara. A de mai, dins las annadas 30 e 40 la lenga clantissiá per carrièras. Èra encara socializada. Professionalament Raimond Guiraud faguèt mantun mestièr: camionaire, obrièr, jornalista, maites encara... Èra un òme curiós de totas causas. Quand ne virava, trastejava pas per cambiar de vida. Ça que la, trabalhèt de temps coma comercial dins l’agroalimentari per Domenc, lo “miliardari roge” de Noè, en País Tolosan. Es lo pòst qu’ocupèt lo mai de temps. Èra un òme tras qu’actiu.
Se collaborèt d’ora a l’Almanac Occitan d’Arièja, romancegèt pas que quand foguèt a la retirada. Aquò’s son amic Jòrdi Ensergueix que, bèl primièr, li aprenguèt l’escritura de la lenga nòstra. Mas Raimond Guiraud apreniá lèu. Triguèt pas a començar d’ennegrir pagina sus pagina. Son primièr roman, paregut al tresen trimèstre de 1995, foguèt 22 Carrièra del Taure. Un dels primièrs de la colleccion Crimis qu’Eric Chaplain, alara director literari de l’Institut d’Estudis Occitans, veniá tot bèl just de crear. Una colleccion al format agradiu que malurosament sos successors sapièron pas servar. Lo libre pòrta lo n° 125 de la colleccion Atots. Pensi que se pòt encara crompar a IDÈCO, le sector edicions de l’Institut d’Estudis Occitans.
Seguiràn, puèi, dos autres romans publicats a las edicions Princi Negue. D’en d’abòrd Lo Castèl de la Paur, paregut en 1999. Se tracta d’un recuèlh de quatre novèlas policièras. N’i a una entitolada La Mòrt Veniá del Freg qu’es un vertadièr joièl del genre. Es un afar tras que complicat ont la polícia es confrontada a una enigma de mal desembolhar. A se demandar ont Raimond Guiraud las anava quèrre... Lo tresen obratge publicat es Lo Netejaire. Foguèt editat en 2002. L’accion, coma totjorn, se debana a Tolosa, (per ne saber mai sus aqueste libre). Soi pas solide de conéisser tota sa bibliografia, mas pensi qu’aquestes tres obratges son çò qu’a produsit de pus espés. Mentretant, coma senhalat pus naut, publiquèt tanben novèlas e racontes dins l’Almanac d’Arièja. Sos dos darrièrs romans son encara disponibles sus Amazon.
Raimond Guiraud es estat un escrivan popular autentic. Degun ne parlèt pas dins lo mitan de las letras occitanas e es damatge. Cal dire que Raimond Guiraud es estat qualqu’un de discret que cerquèt pas jamai de se conflar. E, subretot, èra pas sortit del caravanserralh de l’Educacion Nacionala franchimanda. Guiraud de Basièja, coma se fasiá tanben apelar, n’èra un de franc escriveire. D’aquí sortissiá tota sa fòrça.
Urosament rescontrèt de monde intelligents coma lo paure Cristian Laus, Cristian Rapin e Marcèu Esquieu que lo sapièron escotar e li faguèron fisança. De mercés an eles e a l’engèni de Raimond Guiraud, avèm d’uèi qualquas unas de las melhoras paginas de la litetatura negra europèa.
En aqueste mes d’octobre de 2013, las letras occitanas an perdut un de sos braves mestierals. Un òme de granda valor umana e literària. Sabi ieu la pèrdia per Occitània e la planhi. Lo Comissari Casals a definitivament netejada e penjada sa bicicleta al cròc. Qual sap s’al paradís dels escrivans i a tanben de pedaloiras?
Sèrgi Viaule
Raimond Guiraud agèt una vida plan emplenada. Nasquèt a Tolosa en 1929. Teniá la lenga de familha qu’an aquesta epòca la transmission familiala se fasiá encara. A de mai, dins las annadas 30 e 40 la lenga clantissiá per carrièras. Èra encara socializada. Professionalament Raimond Guiraud faguèt mantun mestièr: camionaire, obrièr, jornalista, maites encara... Èra un òme curiós de totas causas. Quand ne virava, trastejava pas per cambiar de vida. Ça que la, trabalhèt de temps coma comercial dins l’agroalimentari per Domenc, lo “miliardari roge” de Noè, en País Tolosan. Es lo pòst qu’ocupèt lo mai de temps. Èra un òme tras qu’actiu.
Se collaborèt d’ora a l’Almanac Occitan d’Arièja, romancegèt pas que quand foguèt a la retirada. Aquò’s son amic Jòrdi Ensergueix que, bèl primièr, li aprenguèt l’escritura de la lenga nòstra. Mas Raimond Guiraud apreniá lèu. Triguèt pas a començar d’ennegrir pagina sus pagina. Son primièr roman, paregut al tresen trimèstre de 1995, foguèt 22 Carrièra del Taure. Un dels primièrs de la colleccion Crimis qu’Eric Chaplain, alara director literari de l’Institut d’Estudis Occitans, veniá tot bèl just de crear. Una colleccion al format agradiu que malurosament sos successors sapièron pas servar. Lo libre pòrta lo n° 125 de la colleccion Atots. Pensi que se pòt encara crompar a IDÈCO, le sector edicions de l’Institut d’Estudis Occitans.
Seguiràn, puèi, dos autres romans publicats a las edicions Princi Negue. D’en d’abòrd Lo Castèl de la Paur, paregut en 1999. Se tracta d’un recuèlh de quatre novèlas policièras. N’i a una entitolada La Mòrt Veniá del Freg qu’es un vertadièr joièl del genre. Es un afar tras que complicat ont la polícia es confrontada a una enigma de mal desembolhar. A se demandar ont Raimond Guiraud las anava quèrre... Lo tresen obratge publicat es Lo Netejaire. Foguèt editat en 2002. L’accion, coma totjorn, se debana a Tolosa, (per ne saber mai sus aqueste libre). Soi pas solide de conéisser tota sa bibliografia, mas pensi qu’aquestes tres obratges son çò qu’a produsit de pus espés. Mentretant, coma senhalat pus naut, publiquèt tanben novèlas e racontes dins l’Almanac d’Arièja. Sos dos darrièrs romans son encara disponibles sus Amazon.
Raimond Guiraud es estat un escrivan popular autentic. Degun ne parlèt pas dins lo mitan de las letras occitanas e es damatge. Cal dire que Raimond Guiraud es estat qualqu’un de discret que cerquèt pas jamai de se conflar. E, subretot, èra pas sortit del caravanserralh de l’Educacion Nacionala franchimanda. Guiraud de Basièja, coma se fasiá tanben apelar, n’èra un de franc escriveire. D’aquí sortissiá tota sa fòrça.
Urosament rescontrèt de monde intelligents coma lo paure Cristian Laus, Cristian Rapin e Marcèu Esquieu que lo sapièron escotar e li faguèron fisança. De mercés an eles e a l’engèni de Raimond Guiraud, avèm d’uèi qualquas unas de las melhoras paginas de la litetatura negra europèa.
En aqueste mes d’octobre de 2013, las letras occitanas an perdut un de sos braves mestierals. Un òme de granda valor umana e literària. Sabi ieu la pèrdia per Occitània e la planhi. Lo Comissari Casals a definitivament netejada e penjada sa bicicleta al cròc. Qual sap s’al paradís dels escrivans i a tanben de pedaloiras?
Sèrgi Viaule
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Tornar a Cesar... Adugèri lo Raimond a alestir lo manescrich del "22 carrièra del Taur". An aquel temps, lo director literari de l'IEO èra pas Eric Chaplain, mas Joan Claudi Sèrras. Mercé per la cronica pr'aquô, que lo Raimond èra un òme que la quita vida foguèt un roman. Adieu Raimond, ara te pausas a de bon.
#1 Demandi a los que se bolègan dins totas las ocasions d'exposar lors taulièrs de libres occitans de me desencusar. Fan ja un brave trabalh. Precisi: nos donam pas TOTES los mejans de los far conéisser. Cal pensar a la tela e pas doblidar los legeires de la talvèra.
Encara un còp, mercé Sèrgi per aquesta magnifica cronica. De Ramon de Basièja legiguèri sonque çò editat dins "A tots". Sabiái pas que d'autres romans seus èron sortits endacòm mai. Fa mestièr d'un catalòg exaustiu de tot çò escrich en occitan. Ploram perdeque los libres en òc se vendon mal mas nos donam pas los mejans de los far conéisser.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari