Podèm pas entamenar la presentacion d’aqueste obratge sens parlar una miqueta de son autor. Danièl Loddo es diplomat en etnomusicologia. Rai d’èsser diplomat! Es abans tota causa un occitanista qu’a pas comptat son temps per anar quèrre la cultura populara occitana aquí ont èra per la poder restituir al pòble occitan. Danièl Loddo es pas un etnològ partit conflar son ègo dins l’estudi d’una tribu africana o amerindiana. Es un nacionalista occitan —e mai age pas encara agut lo coratge de far son coming out— que s’es mes espontanèament al servici del pòble. Desempuèi un quarantenat d’annadas percorrís lo país dins totes los sens per anar desboscar la mendra cançon tradicionala non encara repertoriada; anar reculhir lo provèrbi pas encara dintrat dins cap de libre; anar amassar lo vocabulari del darrièr vilatge racoconat al fin fons de la val mai estrecha de tal plec de montanha o de tal autre. Amb sas camèras e sos magnetofòns, Danièl Loddo daissa pas res pèrdre. I va mai que mai amb sa bona imor e sa memòria fenomenala. Passa lo país al cruvèl de son atencion sempre en despèrt. Del trabalh de Danièl Loddo ne poiriái parlar d’oradas e d’oradas que participèri, e participi encara —pauc o pro— a sas recèrcas coma tecnician.
 
Mas basta pas de recensar la matèria de la cultura nòstra, de l’anar quèrre aquí ont es encara viva. La cal, en seguida, restituir al pòble al qual aperten. Alavetz, l’autor, amb qualqu’unes de sos amics dels quals ai l’onor de far partida, creèt a la debuta de las annadas 1970 una associacion nomenada La Talvera. En un quarantenat d’annadas son de desenats de disques que son estats enregistrats e difusats. Son tanben una multitud de libres que son estats publicats. Seriá tròp long d’enumerar tota la produccion de La Talvera. Los que ne voldrián saber mai se pòdon entresenhar sul sit Internet de l’associacion.
 
Aqueste libre Marcel Bacou es l’edicion refacha e aumentada d’una primièra edicion pareguda en 1985 que foguèt lèu agotada. En vint e dos ans Danièl Loddo arrestèt pas de trevar los Monts de La Cauna per d’autras recèrcas. Mas, camin fasent, arrestava pas d’enfenieirar d’entresenhas sus Marcèl Bacon, l’“Acordeonista d’Angles”. Es atal que lo monde sonavan lo musician. Se tractava d’un persontage majoral de la cultura musicala de la montanha albigesa. Marcèl Bacon èra d’ont mai preciós per nòstra cultura occitana que coneguèt los darrièrs jogaires de bodega e de graile. Non solament los coneguèt, mas servèt tanben lor repertòri. Atal lo poguèt transmetre a Danièl Loddo que li tornèt vida amb son grop de musica del meteis nom que l’associacion creada: La Talvera.
 
Pendent un cinquantenat d’annadas l’Acordeonista d’Angles animèt las vòtas dels vilatges dels Monts de La Cauna, mas tanben de la Montanha Negra e de las Vals de l’Arn e del Toret. Anava quitament far dançar en Menerbés. La quantitat de las nòças que faguèt dançar es indenombrabla. Per plan dire, entre 1920 e 1970, Marcèl Bacon foguèt una vertadièra institucion musicala dins aqueste parçan d’Occitània. Tant e plan que deguns, sul planestèl d’Angles, podiá pas aver pas, un jorn o un autre, beneficiat de qualquas prestacions de Marcèl Bacon.
 
Lo contengut del libre de Danièl Loddo s’acontenta pas d’èsser una biografia del musician. Clau tanben, en fin de volum, un escapolon del repertòri de las cançons e de las danças de la Montanha Albigesa. Totas collectadas dins aqueste país traversut. Lo libre se presenta amb una iconografia que gausarai qualificar d’espectaclosa talament es abondosa e variada. Desempuèi la seu creacion es un biais de far de La Talvera de presentar atal sas restitucions. Un fum de fotografias que son aquí per testimoniar de la vida vidanta del país an aquela epòca. E per “vida vidanta” cal comprene la musica e la cultura, mas tanben lo comèrci e l’industria, los trabalhs de la tèrra e los dels bòsques sens desbrembar los lésers. Aquelas fotografias son de reproducions de cartolinas postalas, mas tanben de fotografias de primièra man, presas pels sòcis de l’associacion. Cada clichat acompanha lo tèxte al pus prèp.
 
Lo contengut redaccional del libre es en lenga francesa e o podèm regretar. Pasmens, las paraulas del monde intrevistat son restituidas dins lor lenga occitana originària. Alavetz, la traducion dels tèxtes en occitan se trapa sus la talvera de la pagina. La presentacion es airejada, clara e neta. Una mesa en pagina que permet una consultacion agradiva de l’obratge. Lo papièr, de qualitat coma totjorn, es glaçat; çò que gasta pas per una lectura plasenta. A mesura qu’avança dins sa lectura, lo legeire va de suspresas en suspresas. E lo qu’es pas acostumat a costejar la cultura populara nòstra ne va aprene a cada pagina. Lo libre es d’una riquesa espectaclosa, immesurabla. Totes los aspèctes de la cultura populara i son presents: comptinas, contes, formuletas, cançons, legendas, racontes, etc.
 
Lo libre, espés, clau tanben un disc. Sus aqueste, lo legeire retrobarà pas mens de quaranta nòu documents sonòrs. Enregistraments que ne poirà seguir las transcripcions que se trapan en fin de volum. Aquel biais d’associar lo son e l’escrich es tanben la marca de fabrica de Danièl Loddo e de La Talvera. Los enregistraments, professionals, son d’una qualitat impecabla.
 
 
 
 
 
Sèrgi Viaule
 
 
 
 
_____
LODDO, Daniel.  Marcel Bacou. Edicions La Talvera, 2012. 190 paginas.