Coma de pertot, en Soïssa la diferéncia entre los salaris mai nauts e los mai basses es sovent enòrma. Pr’amor d’aquò, las Joventuts Socialistas amassèron cent mila signaturas per convocar un referendum sus la dicha Iniciativa 1:12, que vòl que la constitucion diga que qualque salariat pòt recebre en un an mens que çò que recep en un mes lo dirigent de la meteissa entrepresa.
 
Lo vòte se debana uèi e sos promotors defendon que la constitucion soïssa reduga aquela diferéncia a una proporcion maximala d’1:12. La proposicion a lo sosten del Partit Socialista, dels Verds e dels sindicats. Lo govèrn conservator e las organizacions patronalas refusan la propòsta qu’agrada pas tanpauc a fòrça entrepreneires. Lo president de Nestlé, Peter Brabeck, a menaçat de cambiar la sedença de l’entrepresa, la mai granda del mond del sector alimentari, se l’iniciativa capita plan.
 
Los dirigents de las Joventuts Socialistas, Filippo Rivola e David Roth, son al cap d’aquela iniciativa, que cèrca de rebaissar una diferéncia salariala que comencèt d’aumentar exponencialament dels ans 1980 enlà. Per exemple, en 1984 la diferéncia salariala entre lo salari mejan e lo d’un naut executiu èra d’1 a 6 e en 1988 arribèt a 1 a 13. Dempuèi, la prevalença de la politica neoliberala a multiplicat astronomicament aquela relacion, segon Rivola e Roth, fins a 1:43 en 2011, e a 1:93 a l’ora d’ara.
 
 
Soïssa aprovèt ja en març de limitar los beneficis dels dirigents
 
Lo chepic dels entrepreneires tanben a a veire amb l’aprobacion, en març passat, d’una iniciativa semblabla. 67,9% dels ciutadans votèron en favor que los accionaris de las companhiás cotizantas poguèsson forçar un vòte e vedar las retribucions que s’assignèsson als dirigents de l’entrepresa.
 
La proposicion, qu’aurà la forma d’un emendament constitucional, foguèt aprovada après sèt ans de campanha dirigida per l’èx-entrepreneire e politician Thomas Minder, e mai se la nòrma finala, aprovada prèviament pel parlament, rebaissa la proposicion originala.
 
Los accionaris poiràn decidir las retribucions convencionalas, mas tanben las gratificacions de benvenguda e de fin de relacion que recebon abitualament los nauts dirigents. De mai, l’entrepresa restarà obligada de rendre compte als accionaris sus totes los crèdits que sián concedits als dirigents.
 
Se los dirigents de las entrepresas complisson pas los limits impausats pel conselh general dels accionaris de cada societat, pòdon èsser condemnats a un maxim de tres ans de preson. Lo govèrn soís e las organizacions patronalas s’opausavan atanben a l’iniciativa.