Actualitats
150 ans après la mòrt de Jansemin
Agenés Tèrra Occitana fa una crida per la commemoracion d’aquel eveniment
Se commemòra lo 150n anniversari de la mòrt de Jansemin amb lo 100n de la mòrt de Mistral e de Joan Jaurés. Una annada per se remembrar d’occitans illustres.
Jansemin èra l’escais de Jaume Boèr, un perruquièr agenés que se faguèt popular en cantant sos poèmas a la clientèla. Sa popularitat venguèt tan granda que percorreguèt Occitània en recitant sos poèmas, e se consagrèt definitivament coma poèta nacional occitan en recitant L’Avugla de Castèlculièr a Bordèu en 1836. Tre aquel moment sos recitals èran multitudinaris e ne faguèt aperaquí 12 000. Jansemin donava l’argent que ganhava de sos espectacles a d’òbras de caritat.
Foguèt lausat per d’escrivans coma Honoré de Balzac, Charles Nodier e Alphonse de Lamartine, que lo nomenèt “l’Omèr dels Proletaris”; e tanben pel compositor Franz Liszt, ja que se coneguèron a Agen en 1844. Napoleon III li donèt la Legion d’Onor, l’Acadèmia Francesa li concediguèt una pension e lo papa Piu IX lo consagrèt coma cavalièr de Sant Jòrdi. Mas çò mai remarcable es que Mistral li rendèt omenatge, e mai se Jansemin s’èra pas jamai interessat al Felibritge.
Jansemin èra un grand orator que reviscolèt la poesia populara occitana e sas creacions influiguèron gaireben sus totes los poètas seguents.
A l’ocasion del 150n anniversari de sa mòrt, l’associacion Agenés Tèrra Occitana organiza del 13 al 15 de junh que venon una seguida d’eveniments de commemoracion. Çai jos ne publicam la letra d’apèl e lo programa.
Jansemin èra l’escais de Jaume Boèr, un perruquièr agenés que se faguèt popular en cantant sos poèmas a la clientèla. Sa popularitat venguèt tan granda que percorreguèt Occitània en recitant sos poèmas, e se consagrèt definitivament coma poèta nacional occitan en recitant L’Avugla de Castèlculièr a Bordèu en 1836. Tre aquel moment sos recitals èran multitudinaris e ne faguèt aperaquí 12 000. Jansemin donava l’argent que ganhava de sos espectacles a d’òbras de caritat.
Foguèt lausat per d’escrivans coma Honoré de Balzac, Charles Nodier e Alphonse de Lamartine, que lo nomenèt “l’Omèr dels Proletaris”; e tanben pel compositor Franz Liszt, ja que se coneguèron a Agen en 1844. Napoleon III li donèt la Legion d’Onor, l’Acadèmia Francesa li concediguèt una pension e lo papa Piu IX lo consagrèt coma cavalièr de Sant Jòrdi. Mas çò mai remarcable es que Mistral li rendèt omenatge, e mai se Jansemin s’èra pas jamai interessat al Felibritge.
Jansemin èra un grand orator que reviscolèt la poesia populara occitana e sas creacions influiguèron gaireben sus totes los poètas seguents.
A l’ocasion del 150n anniversari de sa mòrt, l’associacion Agenés Tèrra Occitana organiza del 13 al 15 de junh que venon una seguida d’eveniments de commemoracion. Çai jos ne publicam la letra d’apèl e lo programa.
| fffff | fffff | |
| Apèl als ageneses e als occitans L’annada 2014 marcarà per Agenés, Occitània e lo Mond lo 150n anniversari d’un dels mai illustres demest los illustres ageneses, Jaume Boèr dich Jansemin, lo perruquièr-poèta de lenga occitana, lo cantoral del pichon pòble de las vilas e de la campanha e lo trobador de la caritat que consagrava la recèpta de sos recitals de poesia extraordinàriament populars a d’òbras bonas. Gràcias a l’escrivan e jornalista Charles Nodier, Jansemin ganhèt l’atencion de las grandas figuras de la literatura francesa de l’epòca coma Sainte-Beuve e Lamartine e quitament de la literatura americana coma Longfellow que transpausèt d’un biais plan capitat un de sos poèmas, L’Avugla de Castèlculièr. Foguèt calorosament aculhit par las autoritats mai nautas e lo mond literari a París del temps del romantisme trionfant. Se podiá tanben prevaler de l’amistat del grand Franz Liszt que persuadiguèt de donar un recital al teatre d’Agen pendent lo qual aquel engèni de la musica improvisèt una pèça de piano partent d’un dels poèmas de Jansemin, Faribòla pastora. Precursor del Felibritge, lo grand movement de renaissença de l’occitan aviat per Frederic Mistral, lo poèta provençal e futur Prèmi Nobel de literatura (1904), Jansemin refusèt, per orguèlh, de rejónher los felibres. Mistral n’aguèt pas rancura estant que, sièis ans après sa mòrt, en 1870, pendent l’inauguracion oficiala de l’estatua de Jansemin, Plaça Jansemin a Agen, venguèt especialament de Malhana dins sa Provença per li rendre publicament omenatge dins una òda compausada a aquela ocasion. Cent cinquanta ans après sa mòrt, que demòra de Jansemin, l’òme, sa vida, son òbra e sa lenga? Silvan Dumon, autre agenés, que deviá montar los escalons de la politica per venir ministre de l’instruccion publica, cresiá de constatar amb una cèrta condescendéncia que son conteiral Jansemin cantava l’avenir dins la lenga del passat, l’avenir apertenent evidentament a la lenga francesa. A aquò, Jansemin respondèt dins la lenga del país dins una letra demorada famosa: “lo puple fidèl a sa mair sarà gascon totjorn e francimand jamai.” Malaürosament per nòstra lenga occitana, aquela prediccion es pas venguda completament realitat. La lenga de Jansemin es pas gaire la lenga de comunicacion dins las carrièras de nòstra ciutat. Subreviu coma pòt per la campanha. E mai l’instruccion laïca e obligatòria en francés, iniciada per las leis de Jules Ferry, aguèsse representat lo progrès de l’escolarizacion de tota la populacion, foguèt al meteis temps un ensag d’eradicacion de las autras lengas parladas sul territòri de la Republica Francesa que podèm pas apelar d’un autre nom que lingüicidi. Lo monolingüisme definit coma doctrina dins l’article 2 de la Constitucion de la 5a Republica francesa va contra lo respècte de la diversitat lingüistica afortida per l’ÒNU e la Carta Europèa de las Lengas Regionalas e Minoritàrias, que França signèt mas qu’a pas encara ratificada. A Agen, vila ont nasquèt nòstre poèta, una partida de la populacion compren encara e parla de còps la lenga de Jansemin coma o avèm pogut constatar en animant la Janseminada, un percors tematic bilingüe, occitan-francés, dins los luòcs de la vila marcats per la vida e l’òbra de Jansemin. Lo musèu d’Agen, un dels mai bèls de nòstre país, possedís una rica colleccion d’objèctes qu’apertenián a Jansemin mas, ailàs, son dins la resèrva e inaccessibles al public. LaBotigòla, ancian salon de cofadura de Jansemin pròche Lo Gravièr, es vengut Jasmin Sushi Bar! Visibla als uèlhs de totes, demòra sonque l’estatua de Jansemin sus la Plaça Jansemin. A costat, se tròba lo Collègi Jansemin ont la lenga del barde, nòstra lenga, l’occitan, es quitament pas ensenhada. Nos resignam pas a aqueste oblit programat. Menam una lucha acarnassida per far viure la memòria de Jansemin e tornar donar a sa lenga, l’occitan, la plaça que s’amerita en çò nòstre, que sèm dins un periòde ont las gents an besonh de rasics e d’amiras, çò qu’es pas incompatible, al contrari, amb la dobertura als autres que supausa la mondializacion. Son las generacions venentas que tornaràn prene lo flambèl. Ne volèm per pròva l’existéncia d’una classa bilingüa francés-occitan dins una escòla primària de la vila e la dobertura lèu-lèu a Agen d’una Calandreta, escòla immersiva en lenga occitana. En 1998, lo 200n anniversari de la naissença de Jansemin èra estat marcat per una serada festiva al teatre d’Agen, un collòqui universitari pendent lo qual foguèt facha una comunicacion sus Jansemin e Longfellow, e d’eveniments divèrses dins lo departament. En nom de l’associacion culturala Agenés Tèrra Occitana, avèm persuadit lo cònsol d’Agen que la vila deviá celebrar dignament lo 150n anniversari de la despartida d’un dels mai illustres de sos enfants. Avèm mes al ponch un projècte que i volèm associar d’entitats multiplas, non solament la vila d’Agen, lo Conselh del Quartièr Jansemin, la Societat Academica, lo Jansemin d’Argent, l’Inspeccion Academica, lo Collègi Jansemin, l’Ostal d’Euròpa, lo Conselh General d’Òlt e Garona, la region d’Aquitània, tant coma d’esponsors privats. Coma nòstra associacion pòt pas tota sola finançar aquesta operacion, fasèm de demandas de subvencion o de finançament parcial dins un contèxt economic particularament malaisit per trobar d’ajudas per de projèctes atal. Mas sèm afogats e determinats, convencuts qu’es un projècte grand e bèl que las fòrças vivas d’Agenés e del país occitan i devon aderir. Totes los ageneses e los occitans se devon tanben mobilizar per nos ajudar a claure lo budget. Quina que siá l’importància de vòstra contribucion financièra, serà benvenguda. En nos ajudant a realizar aqueste projècte, nos ajudaretz tanben a contunhar nòstra accion per la reconquista de nòstra lenga, sa resocializacion mas tanben per la reconquista del poder de decidir en çò nòstre. Entendèm sovent en çò nòstre, dins un contèxt rugbistic, l’eslogan “fièrs d’èstre ageneses”. La lenga occitana, coma lo rugbi, fan partida cap e tot de nòstre biais de viure e de nòstra identitat e ne devèm totes èstre fièrs coma sèm fièrs de Jansemin. Per Agenés Tèrra Occitana Lo secretari Joan-Pèire Alari | ||
| fffff | fffff | |
| Programa de las festivitats a Agen pel 150n anniversari de la despartida de Jaume Boèr dich Jansemin Divendres 13 de junh de 2014 20h30: granda serada occitana al teatre Ducourneau amb en primièra partida: Jansemin contat per Marcèu Esquieu e Thérèse Duverger e en segonda partida lo grop Òc e son espectacle sus Jansemin creat a aquela escasença. Dissabte 14 de junh de 2014 14h – 16h: Janseminada (percors tematic a l’entorn de la vida e de l’òbra de Jansemin), animada per Joan-Pèire Alari amb acompanhament musical per Gric de Prat. 16h30: Intermèdi musical per Joan-Francés Gardeil e Cants de Garona, amb cants et recitacions tirats de l’òbra de Jansemin, Sala dels Illustres de la comuna d’Agen Dimenge 15 de junh de 2014 10h: messa en occitan amb de cants occitans dicha per l’Abat Passerat 11h: Jansemin d’Argent Annèxes Participacion eventuala dels escolans, especialament de la classa bilingüa, de la Calandreta e del Collègi Jansemin Renovacion de las placas commemorativas al dessús de l’èx-salon de cofadura de Jansemin e de son ostal de naissença, Carrièra dels Carretièrs Difusion de vèrses de Jansemin suls panèls municipals e autres supòrts Contribucions sus Jansemin dins la Revue de l’Agenais de la Societat Academica d’Agen Amb lo sosten de Jacques Clouché, autor del libre de referéncia Jasmin vrai, e de Ben Vautier, artista de Niça Entresenhas Secretariat d’Agenés Tèrra Occitana Sénher Joan-Pèire Alari 10 Carrièra de Romàs 47000 Agen Telefòn +33 (0)5 53 47 64 02 Telefòn mobil : +33 (0)6 76 47 32 12 Corric: joan.peire.alari@gmail.com Presidéncia: Dòna Joanina Cazes-Grande 34 Avenguda dels Pirenèus 47390 Lairac Telefòn : +33 (0)5 53 87 09 47 Telefòn mobil : +33 (0)6 30 79 27 01 Corric : berangeroc@live.fr Chècs de mandar a l’adreiça çai sus a l’òrdre d’Agenés Tèrra Occitana Virament: Banque Populaire Occitane En nom d’Agenés Tèrra Occitana N° de compte: 03219550194 IBAN FR76 1780 7008 1203 2195 5019 469 BIC: CCBPFRPPTLS | ||
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#8
Solide que Lo PNO, es un partit fondat sus una critica de l'eiretatge de K. Marx e sus una part de la pensada de W. Reich.
Mas la pensada del PNO s'es pas arrestada quand Fontan defuntèt.
(www.lo.lugarn-pno.over-blog.com sens oblidar las paginas Facebook Partit de la nacion occitana e Parti de la Nation Occitana)
E lo PNO qu'es mai que jamai partidari de l'independéncia occitana ditz que cal assumir l'istòria de la nòstra literatura e ne tirar lo melhor costat.
Tot es pas òrre en çò del Jansemin e tot es pas meravilhos en çò de Mistral ...
En 2014, Lo PNO festejarà tant Jansemin coma Mistral.
en 2014, lo PNO festejarà pas lo centenari de la bocaria 1914-1918
Trobavi juste curios, que lo PNO, un partit fondat sus l'eritatge de K. Marx, de W. Reich e que pròna l'independença occitana ane far dire una mèssa pel repause de l'ama de Jasmin, un bon autor aquò d'aqui rai, puslèu que de commemorar la disparicion de Mistral.
Jansemin es un grand de las letras occitanas e es un dever pel país d'onorar la memòria d'aqueste cantoral nacional nòstre. Celebrar un poèta nacional es tant un acte cultural com politic. Los dos aspèctes se pòdon pas desseparar
Que los organizaires d'aquestas commemoracions ne sián regraciats. Braves!
Per los que coneisson pas l'Òbra de Jansemin, senhali que "Las papillotos" se pòdon legir a gràtis aquí:
http://sites.univ-provence.fr/tresoc/libre/libr0635.htm
#1
Quicòm es a se far. la critica arriba a galaup.Uèi se parla del poèta Jansemin.
En 2014 s'aquò vos agrada i a tanben la guèrra de 1914-1918 la flor al fusilh.
Quand se fa pas res aquò vai pas tanpauc ... alavètz que far ?
La cultura es malmenada e gausar una comemorason de Jansemin es una escomessa riscada.
Remarcatz l'apartenéncia al PNO d'unes sòcis : bon analisi
Lo nòstre projècte pròva al mens que culturals e politics pòdon obrar amassas e s'endevenir e alavètz ?
"- es greu sénher mètge ?"
Io tanben dessepari pas çò cultural de çò politic. Es la rason per laquala ensaji de me far portar a las
municipalas amb l'etiqueta "Bastir"
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari