capçalera campanha

Actualitats

crotz-tolosaCreated with Sketch.GasconhaVal d'Aran

L’Institut d’Estudis Araneses ven acadèmia de la lenga occitana

| Guillem Sevilla
Lo Conselh de Govèrn de Catalonha aprovèt dins son amassada d’ièr d’autrejar a l’Institut d’Estudis Araneses (Institut d’Estudis Aranesi, IEA) lo caractèr d’acadèmia de la lenga occitana. Amb aquela reconeissença an complit un mandat de la Lei de l’Occitan, Aranés en Aran, e l’IEA ven una entitat scientifica e juridica amb autoritat sus la lenga nòstra pel Principat de Catalonha. Al delà, aquel nomenament demanda a l’IEA de collaborar amb las entitats academicas, de recèrca o culturalas reconegudas d’Occitània tota.
 
l’IEA ven, doncas, l’autoritat de conselh en lenga occitana per las administracions publicas, las escòlas e los mèdias del Principat de Catalonha. L’acadèmia aurà l’autoritat lingüistica sus l’occitan aranés e conselharà sus l’occitan estandard general.
 
Per arribar a aquela reconeissença, se constituiguèt lo 30 de mai de 2012 a Vielha lo Conselh de Politica Lingüistica de l’occitan aranés, un organisme amb representacion del Conselh General d’Aran e de la Generalitat de Catalonha. Aqueste procès a comptat amb lo dialòg e lo consens de las associacions del país coma lo Congrès Permanent de la Lenga Occitana, l’Acadèmia Occitana-Consistòri del Gai Saber e de Convergéncia Occitana, e d’autras.
 
“Ei eth prumèr viatge ena istòria qu’er occitan a ua acadèmia reconeishuda per procèssi democratics”, çò diguèt a Jornalet lo cap de la politica lingüistica del govèrn d’Aran, Jusèp Loís Sans Socasau.
 
Dins lo meteis sens an parlat a Jornalet lo president de Convergéncia Occitana, Joan-Francés Laffont, e lo president de l’Acadèmia Occitana-Consistòri del Gai Saber, Joan Penent. Del temps que Penent se mostrava satisfach e content, Laffont exprimissiá la sintonia de son associacion amb lo drecret catalan. ”Cal trabalhar per qu’aquela reconeissença arribe a l’estat francés, siá pel Congrès, per l’Acadèmia o per totes dos”, çò diguèt Laffont a Jornalet. De l’autre costat, Penent se mostrava content e remarcava que Jacme Taupiac e Pèire Bec, de membres notables de l’associacion qu’el presidís,  participèron a la normalizacion de l’occitan aranés fa 25 ans.
 
 
Questions de representativitat
 
Aquel ròtle autrejat a l’IEA pausarà qualques questions inevitablas sus sa representativitat.
 
L’IEA, definit coma aranés, cossí ganharà son autoritat per normalizar l’occitan estandard, que concernís la totalitat de la lenga?
 
L’IEA e la Generalitat de Catalonha fornisson pas d’informacions sus una continuitat de la nòrma de l’occitan, fixada dempuèi 1935 per Loís Alibèrt e precisada pel Conselh de la Lenga Occitana (CLO) a partir de 1997. Cap de continuitat institucionala sembla pas evocada amb lo Conselh de la Lenga Occitana, que ten una existéncia juridica.
 
Tanpauc, cap de relacion sembla pas evocada amb los organismes de las Valadas Occitanas (estat italian) o de Mónegue.

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Bandièra05 1180x150: PUBLICITAT

Comentaris

Cap e Tot / Vincenç
13.

#12 Jo, Vincenç P., àlias “Cap e Tot”, avocat, defensor deu gascon, que demandi solemnament perdon aus legedors de ‘Jornalet’ peus mens comentaris destorbants.
Que son deguts a un cambiament de personalitat ciclic qu’ensagi de contrarotlar e de guarir. Que pateishi un drin lo fenomèn de ‘Dr. Jekyll and Mr. Hyde’ o de ‘The Nutty Professeor (Dr. Jerry and Mr. Love)’.
En realitat, quand soi en periòde normau, be soi ua persona hèra positiva e aimabla: be soi un defensor deu gascon e de tota la lenga occitana. Que soi hèra fièr d’estar occitanista! E que soi solidari de la causa catalana. Visca Bearn! Visca Gasconha! E visca la grana Occitània, de la Mar Grana dinc aus Aups!


  • 8
  • 3
Cap e tot
12.

#11 Los Catalans que'ns panan la nosta cultura entà diferencià's d'Espanha. Que ns'instrumentalizan. Qu'ils s'occupent de leurs fesses.

  • 0
  • 17
Pèir Bigòrra
11.

Que parlas francés tà hèr cagar eths catalans, que i calèva pensar!?! Quina idea estanha totun !

  • 6
  • 1
Cap e tot
10.

#9 En tant que Catalan, tu ne possèdes aucun droit moral sur la langue de mes ancêtres. Que la Catalogne cesse d'agir comme puissance tutélaire sur nous-autres, qu'elle s'occupe de régler la question de sa propre identité.

Alavetz, quan los Catalans ajan acabat de'ns colonizar, que'm tornarèi parlar la mea lenga.

  • 0
  • 20
Manèl Barcelona
9.

#4 Finta, francés. Los catalans an una frasòta que la t'ai plan causida per tu: "català no és qui en neix, sinó qui n'exerceix". Tant que parli occitan a MOS filhs, cresi qu'ai lo drech de me chautar de quina èra la lenga que se parlavan tos mòrts. Que conta mai per la lenga? Çò que parlavan tos "ancêtres" o çò que parlan mos pichons? Per l'occitan conta lo present e lo futur.
Tanben los catalans an una expression per aquelas personas qu'an aprés la lor lenga: "catalans d'adopcion". Aquò en ton francés se diriá "étranger", vertat?
E benlèu que siás tu lo que deuriá anar al psiquiatre. T'agrada pas çò que fasèm d'unes catalans aicí? Bon, e sabriás tu far quicòm de melhor? Se fas pas res as pas lo drech de criticar lo trabalh dels autres.

  • 20
  • 1

Escriu un comentari sus aqueste article