“Avèm verificat qu’ÈTA a sagelat e a mes fòra usatge una quantitat determinada d’armas, de municions e d’explosius”, çò anoncièt ièr a miègjorn un dels membres de la comission de verificadors internacionals que compareguèt a Bilbao per anonciar que l’organizacion aviá començat son desarmament. “Avèm fisança que lo pas es cresable e significatiu, e aquò portarà a la mesa fòra usatge operatiu de totas las armas, explosius e municions d’ÈTA. Dempuèi l’experiéncia d’autres procèsses, far un inventari e metre fòra usatge es un pas necessari prèvi al desarmament complet”, çò a apondut.
 
Los verificadors an explicat qu’en abril d’arunan ÈTA demandèt a la comission que verifiquèsse un procès de sagelament de las armas, dels explosius e de las municions; qu’acceptèron la sollicitud e en setembre de 2013 ÈTA lor anoncièt que fariá lo primièr pas, que se debanèt fin finala lo mes passat, en genièr, amb un sagelament e una inutilizacion d’armas e d’explosius. S’enregistrèt en vidèo.
 
La Comission de Verificacion a apondut un inventari detalhat de las armas qu’ÈTA a començat de metre “fòra usatge” e a explicat que s’enregistrèt en vidèo una part del procès de sagelament. De mai, lo pòrtavotz dels verificadors a insistit en la credibilitat de l’accion unilaterala iniciada pel grop armat e a predich que conclurà amb lo “desarmament complet” se se contunha de trabalhar intensament amb lo sosten dels actors politics e socials.
 
Lo pòrtavotz dels verificadors, Ram Manikkalingam, anoncièt que los verificadors contunharián de manténer la “determinacion e l’imparcialitat” per aténher una “patz durabla” al Bascoat. Dempuèi la constitucion de la Comission dels Verificadors Internacionals lo 28 de setembre de 2011, los expèrts an verificat tanben “l’alta al fuòc permanenta e verificabla” declarada per ÈTA lo 10 de genièr de 2011 e lo “cessament definitiu de la violéncia”, anonciat per l’organizacion lo 20 d’octòbre de 2011. “Avèm verificat qu’ÈTA a complit son engatjament de cessar tota sòrta d’assassinats, d’atemptats, de menaças e d’extorsions”, çò soslinhèt. La Comission Internacionala de Verificacion es formada de sièis personas amb una longa experiéncia internacionala en de procèsses de patz, coma los d’Irlanda del Nòrd, Sud-Africa, Sri Lanka, Kosova, Tanzania o Iraq. Ram Manikkalingam (Sri Lanka), Ronnie Kasrils (Sud-Africa), Aracelly Santana (Eqüator), Chris Maccabe (Reialme Unit), Satish Nambiar (Índia) e Fleur Ravensbergen (Olanda) arribèron dijòus passat al Bascoat per anonciar un gèst de desarmament de la banda armada. Aquela comission se constituiguèt en setembre de 2011, un mes abans qu’ÈTA anoncièsse lo “cessament definitiu de son activitat armada”.
 
 
Mesprètz del ministre espanhòl de l’interior
 
Lo ministre espanhòl l’interior, Jorge Fernández Díaz, mespresèt lo prètzfach de la comission internacionala. Pel ministre, l’anonci dels verificadors es “una mesa en scèna teatrala” qu’a pas “cap de credibilitat”. “Son pas los verificadors internacionals qu’an mes fin a ÈTA. Los melhors [verificadors] son la gàrdia civila e la polícia”, çò declarèt en soslinhant qu’aqueles verificadors “los nos cal pas”.
 
“Nos cal pas contribuir a aquela mesa en scèna en li donant de credibilitat perque la sola causa que la societat espanhòla espèra es la dissolucion definitiva e sens condicions ni concessions d’ÈTA”, çò apondèt lo ministre.