Dins la maternitat de Palmanova, l’Agéncia de la Lenga Friolana a començat d’informar los progenitors que los enfants a mand de nàisser, en saber la lenga, ne beneficiaràn pendent lor vida. Lo director de l’Agéncia vòl “escafar totes los prejutjats sus l’usatge simultanèu de divèrsas lengas pendent las primièras annadas de la vida” .

Per assegurar la continuitat de la lenga a las nòvas generacions, l’Agéncia Regionala de la Lenga Friolana (ARLEF) a començat una campanha informativa dins la maternitat de Palmanova (Friol) que met l’accent suls beneficis de transmetre la lenga del país als enfants a mand de nàisser. L’iniciativa, començada ongan, s’enquadra dins un projècte mai vast que cèrca de favorir lo plurilingüisme en Friol. Lo projècte se poiriá agrandir a d’autras maternitats, unitats de pediatria e centres de vaccinacion de Friol.
 
Lo director de l’ARLEF, William Cisilino, a explicat a Nationalia que l’idèa es de far evident que lo plurilingüisme “adutz solament de beneficis e pas cap de contraindicacion”. S’agís, segon Cisilino, “d’escafar totes los prejutjats sus l’usatge simultanèu de divèrsas lengas pendent los primièrs ans de la vida”. En de situacions de minorizacion lingüistica (coma la que patís lo friolan per rapòrt a l’italian), es abitual que se siá estenduda l’idèa qu’ensenhar als enfants la lenga minorizada lor poiriá èsser quitament prejudiciable.
 
Aital, se distribuirà 20 000 fuèlhs informatius qu’explican los avantatges de transmetre la lenga friolana. En comprenent qu’es evident que quin enfant que siá en Friol sauprà l’italian, lo document ditz qu’ensenhar lo friolan convertirà los enfants en plurilingües tre lor enfança. Aquò, çò ditz lo prospècte, los ajudarà a aprene mai de lengas dins l’avenir, los farà mai intelligents e retardarà lor deterioracion cognitiva quand seràn vièlhs.
 
Atanben, los parents recebon de conselhs sus la convivéncia de las lengas dins lo nuclèu familial, que totas “devon èsser presadas”. Per çò qu’es del friolan, lo document de l’ARLEF encoratja los parents a lo parlar “dins totas las situacions” e tant a l’ostal coma defòra. Lo prospècte insistís que lo friolan se deu transmetre als enfants e mai s’un dels parents lo sap pas parlar. Se los dos parlan friolan, se recomanda qu’aqueste siá la lenga abituala de la familha, “en passant a una autra lenga quand serà necessari”.
 
Segon l’ARLEF, lo friolan èra parlat a la fin del sègle passat per 430 000 personas de faiçon abituala dins los territòris del domeni lingüistic. Lo govèrn de Friol-Venècia Júlia ditz que son 700 000 las personas que lo sabon parlar.
 
 







_____
Aquesta nòva ven del jornal catalan Nationalia amb qui Jornalet a un acòrdi de cooperacion.