Actualitats
Esclavatge: lo CRAN demanda reparacion a de bancas e de familhas bordalesas
Lo Conselh Representatiu de las Associacions Negras de l’estat francés (CRAN) demandèt reparacion, dissabte passat, a d’institucions bancàrias e a de familhas bordalesas, en las acusar d’aver profechat del comèrci dels esclaus. Aquela revendicacion se faguèt dins l’encastre d’un acamp a París en commemoracion de l’abolicion de l’esclavatge, segon çò que rapòrta Libération.
“Es lo trabalh dels esclaus que permetèt de construire la Banca de França e es la Banca de França que permetèt de bastir França”, çò declarèt Louis-George Tin, president del CRAN, qu’acusèt lo Crèdit Soís, la Banca de França, l’anciana Banca Mallet e mai d’una familha bordalesa d’aver “jogat un ròtle central dins lo comèrci negrièr”.
E mai s’a ja fach de denóncias a la justícia contra l’estat francés, contra la Caissa dels Depauses e contra lo grop Spie Batignolles, en los acusar d’aver profechat de l’esclavatge, lo CRAN ongan a decidit d’“interpelar publicament” aquelas bancas e familhas e de lor “parar la man” dins un “encaminament de dialòg”. Dins aquel sens, lo CRAN las convida a “intrar en contacte amb d’associacions o de municipalitats per veire cossí poirián contribuir d’una manièra o d’una autra a de reparacions”. En regardant los gèstes de bona volontat que faràn las bancas e familhas enriquidas per lor passat negrièr, lo CRAN veirà se contunha sas denóncias judiciàrias.
Una reparacion que França considèra impossibla
Tin ne profechèt per demandar al president francés, François Hollande, de s’excusar publicament per la responsabilitat de França dins lo comèrci negrièr, d’engatjar una reforma agrària d’otramar, de remborsar lo recapte que França prenguèt d’Haití a son independéncia e de crear un musèu dedicat a la colonizacion. De fach, Hollande aviá ja negat l’an passat la possibilitat de tota compensacion economica, en citant lo poèta martiniqués Aimé Césaire, qu’evocava una “reparacion impossibla”.
Mas pus “chocant” e “pas luènh del negacionisme” foguèt, segon Tin, un tweet del deputat UMP Thierry Mariani. Aqueste politician occitan —que se considèra francés— declarèt: “Lo raubament per la sècta Boko Haram remembra qu’Africa a pas esperat l’Occident per practicar l’esclavatge”. E Mariani i apondèt l’hashtag #déculpabilisation (desculpabilizacion). Dins aqueste afar, Tin demandèt que Mariani foguèsse exclús de l’UMP.
Bordèu e l’esclavatge
Dempuèi lo 10 de mai de 2001, la Republica Francesa reconeis que lo comèrci negrièr es un crime contra l’umanitat. Divèrsas carrièras de Bordèu an encara los noms d’aqueles comerçants del sègle XVIII qu’enriquiguèron la vila gràcias al comèrci dels esclaus. Dins aquel sens, tant Bordèu coma d’autras vilas de l’estat francés an pas encara la volontat d’assumir lor passat esclavista ni de cambiar lo nom de mai d’una carrièra.
Ça que la, Bordèu a organizat divèrsas accions simbolicas per la reconeissença de son passat negrièr. Un progrès foguèt de donar lo nom de Toussaint Louverture, un eròi antiesclavista haitian, a un petit pargue de la vila en 2005. De fach, lo cònsol Alain Juppé a confirmat que Bordèu assumís aquela epòca escura de son istòria: “la nòsta vila estèc, entre los sègles XVII e XIX, un pòrt negrèr, dab centenats de vaishèths consagrats au comèrci deus esclaus. Aqueth moment de la nòsta istòria que reprovam totalament e moralament non deu pas estar amagat. Las soas innombrablas victimas an dreit que nos en remembrem, dab ua espiada critica entau passat. Desiri que Bordèu afronte lo son passat”.
Lo 10 de mai de 2006, se creèt la Fondacion del Memorial de la Tracha dels Negres. S’aprovèt a l’assemblada estatala, a París, mas la fondacion es installada a Bordèu. Sa tòca es de “promòure un trabalh de memòria seren e apasimat a l’entorn dels eiretatges de la tracha dels negres e de l’esclavatge als nivèls local, estatal e internacional”.
Aquela fondacion prolonga l’accion de l’associacion bordalesa DiversCités (“DivèrsCiutats” / “Diversitats”), dissolguda en 2010, que foguèt la primièra a demandar que lo passat negrièr de Bordèu foguèsse objècte d’un vertadièr trabalh de memòria institucionala e scientifica.
“Es lo trabalh dels esclaus que permetèt de construire la Banca de França e es la Banca de França que permetèt de bastir França”, çò declarèt Louis-George Tin, president del CRAN, qu’acusèt lo Crèdit Soís, la Banca de França, l’anciana Banca Mallet e mai d’una familha bordalesa d’aver “jogat un ròtle central dins lo comèrci negrièr”.
E mai s’a ja fach de denóncias a la justícia contra l’estat francés, contra la Caissa dels Depauses e contra lo grop Spie Batignolles, en los acusar d’aver profechat de l’esclavatge, lo CRAN ongan a decidit d’“interpelar publicament” aquelas bancas e familhas e de lor “parar la man” dins un “encaminament de dialòg”. Dins aquel sens, lo CRAN las convida a “intrar en contacte amb d’associacions o de municipalitats per veire cossí poirián contribuir d’una manièra o d’una autra a de reparacions”. En regardant los gèstes de bona volontat que faràn las bancas e familhas enriquidas per lor passat negrièr, lo CRAN veirà se contunha sas denóncias judiciàrias.
Una reparacion que França considèra impossibla
Tin ne profechèt per demandar al president francés, François Hollande, de s’excusar publicament per la responsabilitat de França dins lo comèrci negrièr, d’engatjar una reforma agrària d’otramar, de remborsar lo recapte que França prenguèt d’Haití a son independéncia e de crear un musèu dedicat a la colonizacion. De fach, Hollande aviá ja negat l’an passat la possibilitat de tota compensacion economica, en citant lo poèta martiniqués Aimé Césaire, qu’evocava una “reparacion impossibla”.
Mas pus “chocant” e “pas luènh del negacionisme” foguèt, segon Tin, un tweet del deputat UMP Thierry Mariani. Aqueste politician occitan —que se considèra francés— declarèt: “Lo raubament per la sècta Boko Haram remembra qu’Africa a pas esperat l’Occident per practicar l’esclavatge”. E Mariani i apondèt l’hashtag #déculpabilisation (desculpabilizacion). Dins aqueste afar, Tin demandèt que Mariani foguèsse exclús de l’UMP.
#Nigeria.L'enlèvement par secte #BokoHaram rappelle que l'Afrique n'a pas attendu l'Occident pour pratiquer l'esclavage #Déculpabilisation
— Thierry MARIANI (@ThierryMARIANI) May 7, 2014Bordèu e l’esclavatge
Dempuèi lo 10 de mai de 2001, la Republica Francesa reconeis que lo comèrci negrièr es un crime contra l’umanitat. Divèrsas carrièras de Bordèu an encara los noms d’aqueles comerçants del sègle XVIII qu’enriquiguèron la vila gràcias al comèrci dels esclaus. Dins aquel sens, tant Bordèu coma d’autras vilas de l’estat francés an pas encara la volontat d’assumir lor passat esclavista ni de cambiar lo nom de mai d’una carrièra.
Ça que la, Bordèu a organizat divèrsas accions simbolicas per la reconeissença de son passat negrièr. Un progrès foguèt de donar lo nom de Toussaint Louverture, un eròi antiesclavista haitian, a un petit pargue de la vila en 2005. De fach, lo cònsol Alain Juppé a confirmat que Bordèu assumís aquela epòca escura de son istòria: “la nòsta vila estèc, entre los sègles XVII e XIX, un pòrt negrèr, dab centenats de vaishèths consagrats au comèrci deus esclaus. Aqueth moment de la nòsta istòria que reprovam totalament e moralament non deu pas estar amagat. Las soas innombrablas victimas an dreit que nos en remembrem, dab ua espiada critica entau passat. Desiri que Bordèu afronte lo son passat”.
Lo 10 de mai de 2006, se creèt la Fondacion del Memorial de la Tracha dels Negres. S’aprovèt a l’assemblada estatala, a París, mas la fondacion es installada a Bordèu. Sa tòca es de “promòure un trabalh de memòria seren e apasimat a l’entorn dels eiretatges de la tracha dels negres e de l’esclavatge als nivèls local, estatal e internacional”.
Aquela fondacion prolonga l’accion de l’associacion bordalesa DiversCités (“DivèrsCiutats” / “Diversitats”), dissolguda en 2010, que foguèt la primièra a demandar que lo passat negrièr de Bordèu foguèsse objècte d’un vertadièr trabalh de memòria institucionala e scientifica.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#9 L'imprescriptibilitat que comença quan entra dens la lei. En principi cap lap lei es retroactiva.
Atau las leis qui defineishen e puneishen lo crimi contra l'umanitat no's pòden pas aplicar contra un faraon, e ne'u poirén pas proseguir quan tornaré la momia… (Mes tornèsse redusir lo monde en esclavatge uei lo dia, que'u poirén fóter aus prodòmis… e aqueth còp probable que seré condemnat, lhevat se deslocalizèsse au Bengladesh — o se lo Gattaz e vadosse president entertant.)
#7 Es d'autan mai complicat que se m'engani pas los "crimis de guèrra", coma los "genocidis", son imprescriptibles... Los italians que faguèron bastir lo Colisèu pels esclaus... los quites egipcians que se fan de moneda amb los toristas que venon visitar las piramidas (encara que d'istorians pensa qu'èran d'obrièrs liures)... Francament, pensi pas que l'afar de la repenténcia (curios coma mot) e de la reparacion sia la bona via.
Pensi qu'al contrari aquesta jornada de comemoracion de la fin de l'esclavatge èra l'escasença de se sovenir dels patiments de milions de personas dempuèi la nuèch del temps, e de se regaudir de la decision republicana de 1848 qu'interdiguèt aquela pratica en ço nostre. Enfin.
N'i a pro amb la comparason dels crims contra l'umanitat, que, o ramenti, menèt l'umorista Dieudonné devèrs l'antisemitisme. Tot crim contra l'umanitat, tota opression se deu combatre amb la meteissa exigéncia morala, d'ont que venga.
Que se m'esliupa l'argument supausadament "desculpabilizant" :
— Soi pas lo sol qui agi panat (tuat, forçat…) mossu'u jutge.
— Ah tè, qu'ei totun vertat. Badonc anatz en patz, sacripandòt lo qui ètz, e n'i tórnitz pas…
Sus las reparacions que'ns carré l'avís d'un jurista. En principi, las accions en justícia que s'arrèstan quan mor l'autor presumit d'un crimi : non pòden proseguir los morts.
Lhèu que pòden condemnar l'Estat, pr'amor qu'ei tostemps la medisha persona morau, quan auràn cambiat los representants. Ei parièr tà ua banca ?
Mes en tot cap la familha Trucmuisha o Daquerò n'ei pas ua institucion, e la culpabilitat n'ei pas ereditària en dret : n'acusan pas los arrèrhilhs deus crimis deus ajòus.
La question qu'ei : an los eretèrs un patrimòni resultant d'un crimi passat (com òbras d'art panadas) ? S'ei un actiu monedèr, e'u pòden estimar ? Tad obtiéner ua restitucion (meilèu que reparacions), que cau probar que monde de uei e profieitan enqüèra deu rapòrt deu crimi. Que va estar complicat.
#3
130000 ? Sembla mancar au mens una 0 !
La soleta annada 1790 , a Saint Domingue s'i vendèren 40 000 esclaus.
Arron 500 000 i èran ja a trabalhar.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari