Raportàvem diluns passat l’inscripcion de la Balma Chauvet al patrimòni mondial de l’UNÈSCO. Mas al delà del sit vivarés, que conten “las primièras creacions artisticas de l’òme, d’autras meravilhas del Mond foguèron inscrichas. Cal soslinhar lo Qhapaq Ñan o Camin de l’Inca, un sistèma d’estradas que travèrsa sèt províncias d’Argentina, Chile, Bolívia, Peró, l’Eqüator e qu’arriba fins en Colómbia. Abans l’invasion castelhana, aquela via èra ja la colomna vertebrala de l’Empèri Inca, e connectava de centres de produccion, administratius e religioses.
 
Lo Camin de l’Inca a una valor excepcionala universala per quatre critèris, segon çò que soslinhèt lo comitat de l’UNÈSCO (Organizacion Educacionala, Scientifica e Culturala de las Nacions Unidas): lo naut desvolopament arquitectural, lo testimoniatge de Tawantinsuyu (lo país de la civilizacion dels incas), lo rebat d’un periòde significatiu dins l’istòria universala e lo restacament amb de tradicions e cresenças vivas.
 
Cal dire que tot aquel malhum de vias a una longor de 60 000 quilomètres, e mai se l’UNÈSCO n’a solament reconegut 30 000 que passan per 310 sits arqueologics. Es lo patrimòni mai grand que l’UNÈSCO a inscrich. Mas çò mai remarcable, e indedit, es que per lo primièr còp, sièis estats sud-americans an trabalhat amassa pendent 10 ans per far realitat aquel projècte original e innovant.