Raimond Guiraud, aquí un escrivan popular autentic que degun ne parla pas dins lo mitan, pr’aquò estequit, de las letras occitanas. Vertat es que Raimond Guiraud, originari del País Tolosan, es qualqu’un de discret
 
Aprèp aver publicat son primièr roman, l’Institut d’Estudis Occitans volguèt pas mai publicar Raimond Guiraud, considerat probablament coma essent un extraterrèstre. Urosament de monde intelligents coma lo Paure Cristian Laus, Cristian Rapin e Marcèu Esquiu an sabut escotar l’autor tolzan e li an fach fisança. Mas aquí, tornarmai, devèm mercejar Eric Chaplain e sas edicions Princi Negue per l’aver editat. De mercés an el avèm lo plaser de nos regalar de l’escritura e de l’imaginacion descabestrada de Raimond Guiraud.
 
L’escrivan ramondin a l’engèni de la literatura policièra. Agèt subretot l’èime de crear lo personatge del comissari Casal. Dins aqueste Castèl de la paur, lo suspens es quasi permanent. Raimond Guiraud sap alestir las atmosfèras pesugas dels ostalses trevats: lo mosit dels tapisses, lo pesuc de las cortinas espessas, las lòcas dels escalièrs que gemegan jol pès dels estatjants, los passes que s’ausisson sens rason, etc.
 
Lo legeire banha dins un ambient de negror fins a se demandar quora la malparada li va tombar sul nas. La tension puja dins lo debanar de la narracion fins que l’improbable se realize. L’autor mestreja a plaser las ficèlas de la literatura policièra. Lo libre se presenta coma una seguida de tres novèlas imbricadas las unas dins las autras. Tres afars diferents que lo comissari Casal, amb son anar bonifaci de gastronòm golard, elucida amb mestritge. Sens far mina de i tocar, sens se’n creire, lo policièr ciclista (los que se demandan perqué empegui aquel adjectiu al substantiu auràn de legir lo libre) sap èsser aquí ont cal al moment que cal. A pas son egal per anar desboscar lo detalh qu’innocentarà o qu’incriminarà. Sap tanben menar sa pichona còla d’inspectors. Aquestes li reconeisson son professionalisme e son experiéncia de vièlh furgaire e fosigaire. Un dels atots del comissari Casal es que coneis la vila de Tolosa coma sa pòcha. Ne coneis los recantons, mas tanben las mors. E pas sonque las marginalas, las de la prostitucion e del mitan, mas tanben la cultura generala de la Ciutat Mondina. A temps e a léser, lo policièr prèsa d’anar véser una partida de rugbi als Cinc Danièrs. Es un afogat de l’Estadi Tolzan, mas lo dobti atanben d’anar qualques còps a l’estadi dels Minims véser jogar lo Tolosa Olimpic. Çò que coneis mai, benlèu, son los restaurants gastronomics de quartièr. A temps destorbe, lo comissiri Casal es un enquistaire e un descobreire... culinari.
 
Quand òm a fach coneissença amb lo personatge nascut de Raimond Guiraud, òm lo pren en estima. Lo legeire pren aquel comissari Casal en empatia. Aquò’s aquò la fòrça literària de l’autor. Amb Reinat Toscano del Comtat de Niça, e abans el, Raimond Guiraud es estat, de ieu sabut, lo primièr autor d’òbras policièras a aver creat un personatge e a lo far viure a travèrs de mai d’un obratge. Es pecat que l’edicion occitana siá pas mai dinamica, que, s’aquò èra, las sèrias poirián èsser mai fornidas. Raimond Guiraud publiquèt pas que tres obratges.
 
Dins aqueste Castèl de la paur se trapan, coma mencionat pus naut, tres scenaris diferents. Cada enigma es extraordinària, çò que revèla la feconditat de l’imaginari de l’escrivan. Francament, quand òm vei los filmes policièrs de las autras nacions (Estats Units, França, Anglatèrra, Alemanha, etc.), me demandi cossí los realizaires del Monde sancèr an pas encara agut l’idèa de venir posar dins la literatura policièra occitana. Es vertat qu’aquesta es, de just, en occitan e que de París, coma de las autras capitalas, los mitans culturals an pas pro de curiositat per venir véser çò que se fa en çò nòstre. Pr’aquò podèm aisidament sosténer la comparason amb certanas sèrias policièras que se veson a l’ora d’ara al fenestron. Cossí atraire l’atencion dels realizaires estrangièrs? Tant que l’argent que nos deuriá revenir nos es confiscat per París, serà pas possible de rodar nautres. La question, un còp de mai, es politica.
 
Soi solide qu’avèm dins la literatura policièra qualques joièls que desparelharián pas dins lo concèrt polifonic de la literatura negra mondiala.
 
Vos anatz far plaser en anant vistalhar lo Castèl de la paur. Mas un pichon conselh, quitatz lo dentièr, sarratz las patèrlas e tenètz-vos a la rampa; emocions garentidas.
 
 
 
 
Sèrgi Viaule
 
 
 
_____
GUIRAUD, Raimond. Lo castèl de la paur. Edicions “Princi Negue”, 1885. 185 paginas.