Dissabte faguèt setanta ans del genocidi del pòble gitano al camp de concentracion d’Auschwitz. La nuèch del 2 d’agost de 1944, moriguèron dins las cambras de gas totas las femnas, los enfants e los vièlhs que demoravan al Zigeunerlager, la partida del camp ont i aviá lo pòble gitano. L’extermini foguèt de mai de 2800 personas. A Auschwitz cap de gitano subrevisquèt pas.
La matança del 2 d’agost foguèt pas la sola que faguèt l’Alemanha nazi al pòble gitano. Dels près de 23 000 gitanos que foguèron de presonièrs a Auschwitz, l’85% foguèron maselats.
Setanta ans puèi, s’es commemorat l’anniversari del genocidi gitano amb d’actes al quite camp d’Auschwitz-Birkenau (Polonha), dins la zòna ont i a lo memorial del masèl. Las accions de remembre, que comptèron amb un milierat de participants, comprenguèron tanben d’actes adreiçats als joves, que los a organizat TernYpe, una organizacion internacionala que coordena d’associacions de diferents païses trabalhant per favorizar lo respècte entre los joves gitanos e los qu’o son pas.
En mai de l’acte commemoratiu a Auschwitz-Birkenau, TernYpe convidèt tanben totes a far d’accions en linha per divulgar l’anniversari del genocidi. Una de las proposicions èra de publicar de fiuladas sus Twitter amb l’etiqueta #RomaGenocide, dissabte, a uèch oras del ser.
Reconeissença oficiala
Las manifestacions oficialas de reconeissença del genocidi del pòble gitano de 1944 deguèron esperar trenta cinc ans après lo masèl. Los gitanos subrevivents de la persecucion nazi faguèron pas conéisser lors istòrias. Segon Andrzej Mirga, expèrt en afars del pòble gitano, lo silenci faguèt qu’après 1945, fòrça païses condemnèsson pas la persecucion raciala dels gitanos.
En 1980, Alemanha reconeguèt que lo masèl s’èra menat a tèrme que per de motius racials. En 1994, los gitanos comencèron de commemorar lo chaple que patiguèron lo 2 d’agost e, en 2001, lo musèu d’Auschwitz inaugurèt una exposicion permanenta sul genocidi del pòble gitano.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
A N. Eynaud. Grandmercé per aquestei precisions istoricas.
Una question de forma e de fons: vau mai parlar dau 'regim de Pétain' e evitar lo tèrme 'Vichy'. Aquesta vila, en occitan, s'apèla 'Vichèi', es una vila d'Occitània e seis abitants son pas responsables deis orrors dau regim de Pétain. Es una question de respècte.
Bòn article. D'efèct, un esfòrç deis istorians e dei populacions per estudiar lei causas e lo debanament d'aqueu genocidi serà necessari per luchar còntra son oblit e precisar lo nombre de victimas (leis estimacions actualas son pauc precisas e se situan entre 195 000 e 1,5 milions), l'atitud dei Gitans dins lo corrent dau periòde (qu'es quasi desconeguda) ò lei ròtles d'Alemanha, de Croàcia (car un nombre important dei Gitans dispareguts foguèron tuats per lei Croats), deis autoritats d'ocupacion (per ex : Vichy assaièt de sedentarizar per fòrça lei Gitans e collaborèt sensa estrambòrd a sa desportacion — en comparason de sa participacion activa ais operacions còntra lei Josieus) e dei govèrns aliats après 1945 (per ex : la RFA refusèt lòngtemps de reconeisser aqueu genocidi ò lo GPRF contunièt la politica de sedentarizacion de Vichy).
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
#2 E benlèu se pòt far lo meteis comentari per Alemanha e Croàcia, e parlar de «regime, o govèrn o partidaris nazis».
A N. Eynaud. Grandmercé per aquestei precisions istoricas.
Una question de forma e de fons: vau mai parlar dau 'regim de Pétain' e evitar lo tèrme 'Vichy'. Aquesta vila, en occitan, s'apèla 'Vichèi', es una vila d'Occitània e seis abitants son pas responsables deis orrors dau regim de Pétain. Es una question de respècte.
Bòn article. D'efèct, un esfòrç deis istorians e dei populacions per estudiar lei causas e lo debanament d'aqueu genocidi serà necessari per luchar còntra son oblit e precisar lo nombre de victimas (leis estimacions actualas son pauc precisas e se situan entre 195 000 e 1,5 milions), l'atitud dei Gitans dins lo corrent dau periòde (qu'es quasi desconeguda) ò lei ròtles d'Alemanha, de Croàcia (car un nombre important dei Gitans dispareguts foguèron tuats per lei Croats), deis autoritats d'ocupacion (per ex : Vichy assaièt de sedentarizar per fòrça lei Gitans e collaborèt sensa estrambòrd a sa desportacion — en comparason de sa participacion activa ais operacions còntra lei Josieus) e dei govèrns aliats après 1945 (per ex : la RFA refusèt lòngtemps de reconeisser aqueu genocidi ò lo GPRF contunièt la politica de sedentarizacion de Vichy).
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari