Fa gaireben 20 ans que s’inicièt l’idèa del projècte de bastir un espital que desserviriá las comunas de Cerdanha e de Capcir d’ambdós costats de la frontièra estatala. En 2003 l’idèa comencèt de se concretizar amb la primièra signatura d’acòrdi entre la region Lengadòc-Rosselhon e la Generalitat de Catalonha. Onze ans mai tard aqueste projècte crèba l’uòu. Lo 19 de setembre l’Espital de Cerdanha obrirà. Lo sieu airal de competéncia cobrirà 53 comunas e 30 000 abitants d’aqueste territòri pirenenc que campa a 1200 mètres de nautada.
 
 
Una estructura qualitosa
 
L’esquipament es ultramodèrne (IRM, escanèr, ecografias, doppler, laboratòri d’analisi). S’i trapan 4 salas d’operacion, una seccion de maternitat, un servici d’urgéncia de 18 plaças, una seccion d’espital de jorn de 10 plaças, un departament de dialisis, 26 salas de consultacion e 64 plaças d’espitalizacion classica. Una ofèrta fòrça larga d’especialitats medicalas son prepausadas.
 
Los pacients seràn cobèrts per las seguretats socialas de lors estats respectius. Es previst un escambi de las donadas medicalas.
 
 
Un budget ambiciós
 
Aqueste espital es per jogar un ròtle màger tant dins la politica sanitària de las populacions localas coma dins los efièches economics positius en Cerdanha. Pasmens la siá elaboracion met en evidéncia las dificultats que la frontièra estatala a generat. S’aqueste espital foguèsse estat purament catalan, la siá realizacion seriá estada mai aisida e sustot rapida. L’existéncia dels dos estats, francés e espanhòl, a obligat los actors d’aqueste projècte a de montatges administratius e financièrs complicats (creacion d’un GECT-Gropament Europèu de Cooperacion Territoriala). Lo còst del bastiment es estat de 31 milions d’èuros: lo 60% provenon dels fonzes europèus e lo 40% de rèsta son estats finançats per Catalonha (60%) e per l’estat francés (40%). L’esquipament a costat 10 milions d’èuros. Se prevei un budget annual de foncionament de 20 milions d’èuros.
 
 
Una politica lingüistica desfavorabla al catalan
 
Aqueste espital qu’a per vocacion de sonhar la populacion catalana (e mai occitana ja qu’es previst que lo frequentaràn tanben los abitants de Donasan) es bilingüe (catalan/francés) al nivèl de la senhalizacion. Pasmens s’enauçan d’interrogacions sus la preséncia del catalan demièg los emplegats. D’efièch las ofèrtas d’emplec demandan de competéncias lingüisticas susprenentas per un espital situat plenament en tèrras catalanas: lo personal medical deurà mestrejar en demai del francés siá lo castelhan siá lo catalan. L’abséncia d’obligacion de parlar catalan rendrà doncas possible qu’un pacient catalan, que venga del nòrd o del sud de la frontièra, per de far sonhar, siá forçat de parlar dins una lenga que li es estrangèra, lo francés o lo castelhan.
 
 
 
 
TL