Los promotors vòlon evitar qu’aquel territòri alpenc e adriatic se convertisca solament en una denominacion geografica italiana. Lo vòte se fa en linha del 1r al 31 d’octòbre e es pas constrenhent
 
Lo movement Res Publica Furlane, de Friol, a començat aquesta setmana un vòte en linha amb la question seguenta: “Volètz que lo Friol venga una republica sobeirana e independenta?”
 
Los convocants considèran que lo territòri a de besonh de s’autodeterminar per poder salvar lor lenga e per avançar cap a un estat pròpri. Vòlon evitar que lo territòri se convertisca en una simpla denominacion geografica.
 
Las urnas electronicas son dobèrtas fins al 31 d’octòbre. Al delà de respondre a la question sus l’independéncia, servís tanben per elegir los candidats per un parlament alternatiu.
 
Res Publica Furlane, l’organizacion que promòu lo referendum, explica que lo periòde per far las eleccions es longàs, d’un mes, perque son un movement qu’existís dempuèi un pauc mai d’un e se son pas encara espandits per tot lo territòri. Mas lo vòte es tanplan long pr’amor que cal far fòrça contraròtles per reduire al minim lo percentatge de vòtes falses. Adriano Biason, un dels membres, soslinhava dins una entrevista a Nationalia que voldrián pas far la consulta pus tard, quand seràn un movement mai grand, perque considèran que l’escasença es unica se se pren en compte la proximitat dins lo temps dels referendums d’Escòcia, de Catalonha e de Venèt. Dins aquel darrièr país se faguèt ja un vòte semblable al mes de març, amb de resultats fòrça estonants.
 
Se pòt votar a l’ostal mas tanben dins de burèus de vòte plaçats dins las vilas del país. Per votar cal un còde que se poirà obténer en linha a travèrs d’un procediment d’identificacion univòc o, senon, a travèrs de certificaires que distribuiràn los còdes e certificaràn l’identitat de las personas.
 
 
Qual pòt votar?
 
La consulta se fa solament dins los territòris que fan partida dels limits istorics de Friol e, doncas, la zòna de Trièste ne restarà exclusa e mai siá dins la region oficiala del Friol-Venècia Júlia. Per contra, la consulta es dobèrta tanben a la comuna de Pladen (Sapade, Sappada) e al territòri de Puart (Portogruaro), que fan partida juridicament de Venèt, mas qu’apertenon istoricament a Friol.
 
 
Lo primièr pas d’un long camin de far
 
La consulta de Friol es pas oficiala nimai constrenhenta. Al delà, los organizaires creson pas que poiràn convéncer los politicians italians per cambiar l’estatut oficial de la zòna, mas pensan que lo referendum poiriá èsser lo començament d’un percors internacional. La consulta se debanarà solament en octòbre, mas lo movement que la promòu la vòl repetir cada an. Espèran que lo nòu parlament de Friol arribe d’èsser util d’aicí a pauc de temps, que lo pòble finisca que lo preferisca e que quite de participar a las eleccions de l’estat italian en favor de las de Friol.