Jèsus nasquèt pas per Nadal, ni en l’an 0, Eròdes matèt pas d’enfants e los Reis foguèron pas guidats per cap d’estela. Las tradicions de Calendas tenon pauc de basas istoricas realas e s’apièjan sustot sus la tradicion.

Cal tenir en compte que las primièras comunautats crestianas entendián pas necessàriament Jèsus coma una persona fisica e es pas abans l’ellenizacion del cristianisme que las istòrias de la vida de Jèsus apareguèron. Certans faches, e mai, se basan sus la tradicion josieva, coma es ben logic. Ansin pels josieus, per exemple, lo jorn comença amb la nuèch, rason per la quala Nadal comença la nuèch del 24 e non pas lo matin del 25. 
En tot cas la tradicion de Nadal es una de las pus enracinadas dins lo mond crestian. Sas originas istoricas, totun, son fòrça disputadas. I a d’istorians que discutisson e mai per saber se Jèsus existiguèt o pas. En acceptant qu’existiguèsse, totòm es d’acòrdi, ça que la, per dire que çò que s’i celèbra es fòrça mai basat sus las tradicions creadas pels primièrs crestians que non pas sus de realitats istoricas confirmablas. Ni Luc ni Matieu, dins lors Evangèlis, dison pas en cap de moment que l’istòria de la Nativitat se base sus la memòria de Maria o Josèp.
 
 
— Jèsus nasquèt per Nadal?
 
Practicament degun defend pas pus aquela teoria. Pels primièrs crestians la data de naissença de Jèsus aviá pauc d’importància, car l’importància èra dins la data de la ressurreccion. Los primièrs racontes que situan la Nativitat dins lo calendièr de las celebracions crestianas son del sègle III. Los estudioses de la Bíblia tròban particularament dificil, pel meteis raconte, que la Nativitat foguèsse en ivèrn. Basicament perque sembla pauc probable que los animals foguèsson pels camps e non pas dins los estables durant lo periòde pus freg de l’an. Actualament òm tend a pensar que deviá èsser pendent la prima puslèu qu’en ivèrn.
 
 
— E nasquèt en l’an 0?
 
Aquò es gaireben impossible del ponch de vista istoric. Los Evangèlis situan la Nativitat dins lo règne d’Eròdes e los istorians e cronicaires situan la mòrt d’Eròdes en 4 abans lo Crist. Pr’amor d’aquò, la màger part dels estudioses considèran uèi que Jèsus nasquèt entre los ans 6 o 4 abans lo Crist. Aquò seriá corroborat per d’autres episòdis de sa vida que pòdon èsser datats, coma la disputa amb los farisèus dins l’Evangèli de Joan.
 
 
— Nasquèt a Betelèm?
 
La tradicion ditz aquò mas i a qualques discrepàncias menoras. I a d’arqueològs que defendon l’existéncia d’un Betelèm de Galilèa, un vilatjon del qual s’es trobat de rèstas arqueologicas e qu’es pròche Nazaret. Benlèu, per tant, se confondèt los dos Betelèms. Aquò explicariá que la vida de Jèsus se passèsse puèi a Nazaret e qu’el meteis foguèsse conegut coma Jèsus de Nazaret.
 
 
— L’estela guidèt los Reis Mages?
 
Evidentament aquò es una metafòra. Cap d’estela del cèl pòt pas marcar un ponch de la Tèrra. En lo raconte, e mai, l’estela guida los mages dempuèi Jerusalèm, causa insolita se tenèm en compte que de Jerusalèm a Betelèm i aviá en aquela epòca coma un brave vintenat de quilomètres. La quita existéncia dels Reis e lo fach que foguèsson tres es tanben en dobte. Fòrça glèisas crestianas d’Orient, particularament los siriacs, parlan de dotze reis e non pas de tres. 
 
 
— Maria èra verge?
 
Los istorians son pro d’acòrdi per dire que Josèp e Maria èran maridats. Aquò poiriá donar sens, donc, al mite de la virginitat. Totun cal pas oblidar en cap de moment que las istòrias liadas amb la Nativitat se popularizèron de sègles puèi, especialament a travèrs dels Evangèlis de Luc e Matieu, mens fisables del ponch de vista istoric que lo de Marc, qu’es lo primièr que s’escriguèt. Pels primièrs crestians, quand encara se los considerava coma una sècta josieva, Jèsus aviá pas una preséncia corporala e s’identificava sovent amb un colomb. Aquela origina poiriá aver quicòm a veire amb lo raconte posterior de la concepcion divina.
 
 
— Eròdes matèt los enfants?
 
Aquel episòdi es refusat de manièra ferma pels istorians actuals. Es inconcebible que, se i aguèsse agut un chaple com aquel, los cronicaires de l’epòca, Flavi Josèp en particular, n’aguèsson pas parlat. Un autre tèma es que moriguèsson pauques enfants a Betelèm, qu’en aquel moment èra una aglomeracion fòrça pichona.
 
 
— Jèsus existiguèt en realitat?
 
Uèi i a un acòrdi larg entre los istorians dins lo sens que si qu’existiguèt. Una autra causa es la fisabilitat dels faches que se li atribuís dins los Evangèlis e la tradicion, qu’es fòrça mai discutibla. A despart dels Evangèlis, òm considèra que i a pro de fonts istoricas non crestianas que certifican l’existéncia d’un presicaire josieu qu’aviá nom Jèsus, que foguèt batejat per Joan e que moriguèt executat sus la crotz a Jerusalèm. Las referéncias que fan Flavi Josèp e Tacit son generalament acceptadas coma la confirmacion de la veracitat del Jèsus istoric.
 


Font: Vilaweb.