Son qualques minutas après 9 oras del matin a la gara de Vilafranca de Conflent. Es dimècres e un convòi del Tren Jaune, l’emblematic camin de fèrre que jonh los replanats nòrd-catalans dempuèi mai de 100 ans, se prepara per sortir a 9h30 picantas en direccion de la Tor de Querol, l’estacion finala de la linha, ja en Cerdanha. L’unic passatgièr que puèja dins lo tren, un torista italian, demorarà mai de tres oras en percórrer los qualques 60 quilomètres que separan las doas estacions e pagarà pel trajècte 40 èuros, lo doble de tot autre trajècte de tren similar en França.
 
Segon lo secretari general del sindicat CGT, Julien Berthelemy, que lo tren ane amb un sol ocupant dins un jorn obrant es pas un fach isolat perque fa longtemps, çò planh, que lo Tren Jaune “respond pas [pus] als besonhs dels usatgièrs”. La manca d’investiments dins las darrièras 30 annadas an degradat la linha, las vias e las garas fins al ponch qu’en solament 10 ans la durada del trajècte s’es aumentada una ora pel besonh de reduire la velocitat per seguretat. De mai, çò apond, ni los oraris, ni las frequéncias dels convòis, ni lo prètz del trajècte ajudan pas a far créisser la demanda. De fach, dins los darrièrs 10 o 15 ans, lo Tren Jaune es passat de 400 000 passatgièrs annuals als aperaquí 150 000 actuals.
 
Pels sindicats nòrd-catalans, que fa ja longtemps que denóncian la situacion, la solucion es d’investir çò que cal per modernizar la linha e per far una gestion “racionala” del servici. Tocant los investiments, Berthelemy assegura qu’amb una injeccion de 20 milions d’èuros se poiriá assegurar la continuitat del servici entre las estacions de Font-romeu e la Tor de Querol, la mai abandonada e que poiriá barrar en 2015 a causa de la degradacion de la linha e la manca de seguretat. A tèrme mai long, l’investiment deuriá montar fins als 125 milions d’èuros per modernizar tota la linha e la far competitiva.
 
Dins aquel sens, lo secretari general de la CGT assegura que la demanda existís e que cal solament de “volontat politica” per far que lo Tren Jaune siá çò que deuriá èsser, un mejan de transpòrt indispensable per jónher un territòri d’orografia malaisida, e non solament una atraccion toristica de mai de Catalonha Nòrd. “Amb las estradas talhadas per las fòrtas pluèjas de la fin del mes de novembre, se faguèt evidenta l’importància del Tren Jaune”, çò assegura Berthelemy.
 
Tant que se farà pas los investiments necessaris, los sindicats reclaman, almens, que tant lo govèrn regional coma l’SNCF introdugan una tarifa reducha pels usatgièrs de la region e que s’engrandiscan pas las frequéncias, que s’adapten almens los oraris als besonhs dels usatgièrs en forma de melhoras connexions amb d’autras linhas de camin de fèrre. Dins aquel sens, Berthelemy soslinha qu’amb un pauc de planificacion, un usatgièr del Tren Jaune poiriá sortir a la primièra ora del matin e arribar a París a l’entorn de miègjorn, e non pas tard de ser coma se passa a l’ora d’ara.
 
Amb l’avenir del Tren Jaune mai contestat que jamai, los sindicats son decidits a contunhar de pressionar las institucions e l’operator ferroviari per trobar una solucion. Aital, fa ja qualques meses que s’es aviat de peticions en linha qu’an ja amassat 70 0000 adesions; e mai s’es fach divèrsas manifestacions a Perpinhan e Montpelhièr per metre la problematica “sus la taula dels politicians”.
 
 
 
 
ACN