Se transferís foncions en proteccion civila, comèrci e artisanaria, archius e patrimòni hestiu, e tanben er immòble qu’aucupaue era anciana Residéncia de Léser e Temps Liure de Les, coma ac acordèc era comission bilaterau eth dia dera sua constitucion, eth 20 de hereuèr passat en Vielha. Eth Conselh Generau d’Aran s’encargarà, entretant, d’establir ua infrastructura basica tecnica de proteccion civila, de favorizar era activitat comerciau e artisanau, e de dirigir e gerir es Archius Generaus d’Aran.

Eth Govèrn a aprovat es prumèrs decrets de transferiment de foncions e servicis dera Generalitat de Catalonha ath Conselh Generau d’Aran, a partir dera entrada en vigor dera naua Lei deth regim especiau d’Aran, aprovada per majoritat absoluda eth 12 de gèr passat en Parlament de Catalonha. En concret, se transferís foncions de proteccion civila, archius, patrimòni hestiu, comèrci e artisanaria e era titularitat dera anciana Residéncia de Léser e Temps Liure de Les, per un impòrt globau de 240 000 èuros. Er executiu catalan materialize atau es acòrds adoptadi pendent era constitucion dera comission bilaterau entre eth Govèrn dera Generalitat e eth Conselh Generau d’Aran, celebrada eth 20 de hereuèr passat en Vielha.
 
 
Proteccion civila
 
Era situacion geografica deth territòri aranés, caracterizada per un entorn montanhós e ua climatologia extrèma, implique bèri risqui evidenti entàs bens, comunicacions e persones. Aguest entorn hè necessari de compdar damb ua infrastructura basica tecnica de proteccion civila, qu’eth sòn establiment serà assumit peth Conselh. Tanben serà responsable d’elaborar es plans de proteccion civila, era planificacion e era prevencion des risqui en encastre territoriau d’Aran.
 
Era Generalitat e eth Conselh collaboraràn entà méter en comun informacions, avisi e previsions e, atau, entà detectar risqui e agir deuant d’ua situacion d’emergéncia. Tanben que vòlen hèr era implantacion territoriau des plans d’emergéncia e d’autoproteccion, damb simulacres e programes de formacion e difusion en proteccion civila.
 
 
Comèrci e artisanaria
 
Aran presente un hilat comerciau format pes diferenti municipis deth territòri e dirigidi peth sòn caplòc, Vielha e Mijaran. Aguest nuclèu comerciau qu’arrecep fòrça vesitaires, que condicione eth comèrci de proximitat deth dia a dia des abitants d’Aran e que’u cau promòir e dinamizar. Eth Govèrn a aprovat de transferir ath Conselh es foncions seguentes:
   
 
Patrimòni hestiu
 
Eth decret de transferiment de competéncies tocant eth patrimòni hestiu establís qu’eth Conselh Generau d’Aran deu velhar pera conservacion, era promocion e era difusion dera cultura aranesa, compresa coma part dera occitana. Eth Govèrn d’Aran assumís era declaracion des hèstes populares d’interès culturau der encastre territoriau d’Aran e era catalogacion des hèstes, manifestacions e celebracions comunautàries, e tanben es elements hestius en vigor en Aran.
 
 
Direccion e gestion des Archius Generaus d’Aran
 
A partir deth 1r d’abriu, eth Conselh Generau d’Aran assumirà era direccion e gestion des Archius Generaus d’Aran. Se constituirà ua comission de seguiment que velharà entà coordenar es dues administracions en encastre des archius e era gestion documentau.
 
 
Transferiment dera anciana residéncia de Les
 
Eth Govèrn de Catalonha a agranit es mejans transferidi en matèria d’ensenhament, damb era cession ath Conselh Generau d’Aran dera titularitat der immòble a on se plaçaue era anciana Residéncia de Léser e Temps Liure, en territòri municipau de Les. Era bastissa s’utilizarà entà activitats d’ensenhament, joenesa, torisme, servicis sociaus e d’autes matèries analògues de competéncia deth Conselh. Era Generalitat se resèrve eth dret d’usatge, per part deth Departament d’Ensenhament, des installacions qu’aucupe er Institut d’Ostalaria de Les-Val d’Aran. Se formalizarà ua convencion que regularà es drets e es obligacions des dues parts.
 
Es acòrds includissen eth transferiment ath Conselh Generau d’Aran de dus emplegats restacadi ara Residéncia de Léser e Temps Liure e d’un pòst restacat as Archius Generaus d’Aran.
 
 
Era Lei deth regim especiau d’Aran
 
Era Lei deth regim especiau d’Aran arreconeish era realitat nacionau occitana damb identitat culturau, istorica, geografica e lingüistica; establís eth regim especiau pròpri d’Aran entà protegir-ne eth caractèr singular, es drets istorics, era identitat, eth dret e era organizacion institucionau, politica e administrativa, e ne garentís es competéncies, es ressorses e era autonomia pr’amor que govèrne es sòns interèssi.
 
 
 
 
Conselh Generau d’Aran