Un grand debat entitolat “Occitània a l’ora de la reforma territoriala” se debanèt dissabte passat a Tolosa. Coorganizat per Convergéncia Occitana e País Nòstre, seguissiá lo grand debat que s’èra debanat a Narbona lo 27 de setembre passat, organizat per País Nòstre. Aquela jornada a fach avançar las reflexions sus l’avenidor de la nòva granda region que resultarà de la fusion de Miègjorn-Pirenèus e Lengadòc-Rosselhon, que vendrà dins nòu meses. Cossí se nomenarà? Quala serà sa capitala? Qual ne serà lo drapèl? E sas politicas economicas, culturalas, environamentalas…? Amb la participacion dels principals actors de la politica, la cultura, la sciéncia e l’economia del país, an bastit los fondaments per una nòva region que cercariá de portar la bandièra de l’identitat nacionala occitana.

Se debanèt dissabte a Tolosa un grand collòqui sus la fusion regionala. Organizat per Convergéncia Occitana, l’eveniment comptèt amb la participacion dels actors màgers de la politica, l’economia, la cultura e la recèrca scientifica de las doas regions, que dins 9 meses faràn una granda region al centre-sud d’Occitània. De public de pertot, de Lengadòc, de l’èst de Gasconha e de Catalonha Nòrd empliguèt completament la Sala Osète, del centre de la Ciutat Mondina.
 
 
De matin, las conferéncias
 
De matin se debanèron las conferéncias dont podèm soslinhar l’intervencion d’Alem Surre-Garcia, parlant de l’istòria comuna de Garona a Ròse, dels ligams entre aqueles territòris e de las valors occitanas de convivéncia e paratge. Alain Garcia, del comitat executiu d’Airbus, presentèt una nòva region economicament fòrta que trabalha amb excelléncia. Roland Bugat, del Pòl Tolosa-Santat, parlèt de l’avenidor en recèrca medicala dins la nòva region, que prevei una medecina amb las valors de la convivéncia e del paratge, fruch del dialòg e de la recèrca scientifica ensems. Pèire Escudé soslinhèt l’importància de la lenga occitana coma lenga “vector”. Fin finala, lo lingüista Patric Sauzet prepausèt que lo nom de la region foguèsse donat per la lenga, dins aquel sens prepausèt “Occitània Sud”.
 
Tanben se legiguèt una letra de Claudi Martí, que l’a quitament publicada La Dépêche. Dins aquela letra, lo cantaire occitan prepausa lo nom de Lengadòc-Rosselhon, perque cal pas desmembrar los catalans, e mai se son dins una partida petita de la region.
 
 
De ser, los debats
 
De ser se debanèron quatre debats: sul nom de la futura region, suls simbòls, sus las politicas lingüisticas e culturalas e sus las politicas de coesion territoriala e sociala.
 
Al delà dels noms prepausats per Sauzet e Martí, Laffont prepausèt Sud-Occitània, e lo cònsol de Tolosa, Jean-Luc Moudenc, prepausèt Miègjorn Occitan o ben Lengadòc-Pirenèus. De son costat, Gérard Onesta, vicepresident de Miègjorn-Pirenèus, prepausèt que lo nom de la region foguèsse tot simplament Occitània. E mai se la futura region pren solament una partida d’Occitània, Onesta argumentèt qu’èra lo biais de metre Occitània dins la mapa politica del Mond e de seguir l’estrategia de Catalonha, qu’es tanben una petita part dels Païses Catalans. Ça que la, l’opcion del nom “Occitània” deuriá prene en compte las autras regions occitanas.
 
Tocant los simbòls i aguèt unanimitat per que lo drapèu foguèsse la crotz occitana amb las quatre barras catalanas, e que l’imne foguèsse Se Canta, qu’a quitament sa version en catalan, Aquelles muntanyes. Dins aquel sens se soslinhèt que l’imne d’Occitània es ja oficialament l’imne de la Val d’Aran.
 
Se parlèt de fèsta nacionala. Se parlèt de commemorar una desfacha, coma se fa en Catalonha, perque se poiriá commemorar lo chaple de Besièrs o la Batalha de Murèth, mas lo president de Convergéncia Occitana, Francés Laffont, prepausèt lo 25 de junh per celebrar, puslèu, una reüssida, lo jorn qu’una femna tolosana tuèt d’un còp de pèira Simon de Montfòrt.
 
 
Lo vejaire dels catalans
 
Participèron al debat Brice Lafontaine, adjonch al cònsol de Perpinhan per Unitat Catalana, e Pere Manzanares de SEM.
 
Lafontaine demandèt un estatut especial per Catalonha Nòrd e quitament manifestèt que çò qu’el voliá es que Catalonha faguèsse pas partida de la nòva region.
 
De son costat, Manzanares foguèt d’acòrdi amb tot çò que i aguèsse d’occitan dins la nòva region. “Mai d’occitan i aurà, mai de catalan i aurà”, çò diguèt Manzanares en argumentant que “mai de francés” implica “mens de catalan”.
 
 
Un referendum
 
Un autre ponch que marquèt l’unanimintat dins lo debat foguèt la proposicion de Carole Delga, secretària d’estat encargada del comèrci e de l’artisanat. Delga prepausèt una consultacion ciutadana tocant lo nom e los simbòls d’aquela futura region.
 
“Per ara sembla qu’existís pas la possibilitat legala d’o far”, çò diguèt Laffont a Jornalet. Per el, lo referendum es una opcion fòrça interessanta, mai que mai se prenèm en compte los sondatges publicats per La Dépêche e Midi Libre, ont l’opcion “Occitània” es la mai votada. De fach Laffont se mostrèt totjorn partisan que lo nom de la futura region deuriá portar “identitat e fiertat”.
 
Per acabar l’eveniment, Moudenc convidèt los participants a la Sala dels Illustres del Capitòli de Tolosa, ont se cantèt Se Canta. Un “moment esmovent”, segon Laffont. 

---

Mai d'informacions sul Blòg occitan de France 3