De milierats de personas commemòran lo Primtemps Berbèr e lo Primtemps Negre per las carrièras de las vilas cabilas. Lo MAK reclama la creacion d’un estat cabil e vòl qu’un referendum determine s’aqueste a d’èsser federat amb Argeria o èsser independent.

De desenats de milierats de personas manifestèron lo 20 d’abril per demandar l’oficialitat de la lenga amazigh (o lenga berbèra) en Argeria e l’autodeterminacion de Cabilia, dins las marchas commemorativas del Primtemps Berbèr e del Primtemps Negre. Nonmàs dins las manifestacions organizadas pel Movement per l’Autodeterminacion de Cabilia (MAK) a Tizi Wezzu, Bogia e Tubiret, desfilèron mai de 100 000 personas, segon los organizaires. L’eveniment foguèt l’escasença  d’arborar pel primièr còp en territòri cabil la nòva bandièra de Cabilia, presentada lo mes passat.
 
En mai de la marcha del MAK, n’i aguèt una autra, organizada pel Recampament per la Cultura e la Democracia (RCD) a Tizi Wezzu, e una concentracion cridada pel Forum Socialista (FS, scission de l’FSS) dins la meteissa capitala cabila.
 
Totes los rampèls coïncidissián en una demanda: l’oficializacion de l’amazigh de part de l’estat argerian. Segon la Constitucion d’aquel país nòrd-african, l’amazigh es “lenga nacionala” mas non pas “oficiala”, epitèt sonque reconegut a l’arabi.
 
L’amazigh (o berbèr), dins sas divèrsas varietats —dont lo cabil e lo shaui—, es parlat almens per un quart dels aperaquí 40 milions d’argerians.
 
 
Lo MAK per “l’instauracion d’un estat cabil”
 
Se l’oficialitat de l’amazigh obteniá lo consens de totas las manifestacions, la marcha del MAK se destriava per la demanda d’autodeterminacion per Cabilia, que los autres partits de basa cabila —RCD, FS e FSS— partejavan pas, puèi que contunhan d’èsser partisans d’una Argeria unida amb plena egalitat per sos abitants amazighs e arabis.
 
Entrevistat pel mèdia francofòn TSA (Tout Sur l’Algérie, Tot Sus Argeria) abans las marchas del 20 d’abril, lo president del MAK, Bouaziz Ait Chebib, recordava que l’objectiu de son partit es “l’instauracion d’un estat cabil”, que “sa natura exacta” la deurà decidir “lo pòble cabil per via referendària”. Las doas opcions que lo MAK considèra son un estat federat amb Argeria e un estat completament independent.
 
La revendicacion autodeterminista es fòrça nòva al MAK. Fins a fa qualques ans, lo partit reclamava sonque l’autonomia. “L’autodeterminacion es pas una causida, mas una exigéncia de l’istòria”, çò ditz Ait Chebib, perque “après luchar de badas per l’aveniment d’una Argeria plurala e democratica, durant mai de 50 ans, nos a ben calgut nos rendre a l’evidéncia de l’indiferéncia dels argerians, que partejan pas las meteissas aspiracions ni las meteissas valors que lo pòble cabil”.
 
 
 

---

Aquesta nòva es adaptada de Nationalia, amb qui Jornalet a un acòrdi de cooperacion.