capçalera campanha

Actualitats

Montpelhièr: protèsta davant l’inauguracion d’una estèla a l’abat Grégoire

Lo cònsol modifiquèt son discors e reconeguèt l’istòria negra de Grégoire

| Danís Cantournet
Un desenat de personas, en portant de bandièras occitanas, protestèron ièr dimars a Montpelhièr durant l’inauguracion d’una estèla en onor de l’Abat Grégoire, “un prèire revolucionari que consagrèt sa vida a l’eradicacion dels «pateses» e d’autras lengas minoritàrias”, segon los acampats. “Es lo simbòl d’un sistèma jacobin radical que va tronar al còr de la vila e insultarà per totjorn la memòria dels nòstres ancians, umiliats a l’escòla quand parlavan lor lenga”, çò argumentavan.
 
Lo cònsol de Montpelhièr, Philippe Saurel, soslinhèt que l’estèla a Grégoire s’inaugurava en remembre de l’abolicion de l’esclavatge en 1794, e soslinhèt lo prètzfach de l’abat francés. Pasmens, en remarcant la protèsta, cambièt sul pic lo discors e ensagèt tanplan d’èsser critic amb Grégoire. Dins aquel sens, Saurel reconeguèt l’òbra escura de l’abat lingüicida e se mostrèt “favorable a las lengas regionalas”. En mai d’aver inaugurat lo primièr cursus bilingüe occitan-francés, Saurel soslinhèt la preséncia de la bandièra occitana a l’ostal de la Comuna de Montpelhièr.
 
 
Qui èra l’abat Grégoire?
 
Henri Grégoire foguèt un prèire francés; venguèt evesque constitucional de Bles durant la Revolucion Francesa, qu’el ne foguèt un dels dirigents. Es verai que foguèt un actor màger en l’abolicion de l’esclavatge e obtenguèt que l’Assemblada Constituenta de França aprovèsse la primièra lei que reconeissiá a qualques òmes negres rics los meteisses dreches qu’als blancs.
 
Mas Grégoire es conegut sustot per son ròtle de repressor lingüistic. Lo 4 de junh de 1794, en plena epòca de la Terror, Grégoire presentèt a la Convencion Estatala un rapòrt entitolat Sur la necessité et les moyens d’anéantir les patois et d’universaliser l’usage de la langue française(Sus la necessitat e los mejans d’anientar los pateses e d’universalizar l’usatge de la lenga francesa), que i afirmava aquò:
 
“Mas almens podèm uniformizar lo lengatge d’una granda nacion de manièra que totes los ciutadans que la compausan se pòscan comunicar lors pensadas sens obstacle. Aquela entrepresa, qu’es pas estada plenament executada en cò de cap de pòble, es digna del pòble francés, que centraliza totas las brancas de l’organizacion sociala, e que deu èsser gelós de consagrar al pus lèu, dins una Republica una e indevesibla, l’usatge invariable de la lenga de la libertat.” (Vejatz lo tèxt complet en francés.)
 
 
Qualques annadas abans, en 1790, aviá ja fach una enquèsta sus l’usatge de las lengas de l’estat francés, amb la tòca de trobar los metòdes mai eficaces per las eradicar. Aquelas lengas, dont lo nòstre occitan, las nomenava los “pateses”, un mot pensat per lor denegar la condicion de lengas dignas e validas coma lo francés. Grégoire defendiá l’extermini total d’aquelas lengas e lor substitucion pel francés coma mejan de far trionfar la libertat e difondre las idèas revolucionàrias. Per el, l’usatge de las lengas coma la nòstra fomentava la contrarevolucion.
 
Dins los rapòrts de Grégoire se pòt constatar qu’a l’epòca se parlava francés solament dins quinze dels ochanta departaments de la França d’alavetz. Dins sos rapòrts, Grégoire considerava que lo còrs e l’alsacian èran de formas “fòrça degeneradas” de l’italian e de l’alemand respectivament, del temps que considerava l’occitan subdevesit en una seguida de dialèctes sens possibilitat, segon el, d’intercompreneson mutuala. 
| Danís Cantournet

Articles relacionats

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Bandièra05 1180x150: SIDILLÀ

Comentaris

Gerard Joan Barceló Pèiralata
47.

#46 Eh bien non, en effet... Je vous remercie de cette information.

  • 1
  • 0
Barral
46.

#42 Je vous remercie de cette remarque : le succès de la manifestation ne dépend pas de la mairie. D'autant qu'à ce jour, AUCUN DOSSIER OFFICIEL N'A ETE DEPOSE, concernant le 24 octobre, ni à la ville,ni à la préfecture. Et ce, malgré mes rappels ...

  • 9
  • 0
Gerard Joan Barceló Pèiralata
45.

#44 Ai escrich "preferissèm", non pas "preferissètz", çò'm par... Per la rèsta, los organizaires de la manif e ieu sèm pas intims...

  • 1
  • 2
Felip Martèl Montpelhier
44.

#42 Supauso que los organizaires de la manif n'an demandat, de subvencions, non ? E mercés per las "amistats politicianas".

  • 7
  • 5
Gerard Joan Barceló Pèiralata
43.

E a prepaus de la reforma del collègi, que, d'efècte, es inquietanta del ponch de vista de la subrevivença de l'ensenhament de l'occitan, es una autra rason per manifestar, çò'm par... s'avèm pas paur d'espantar la comuna...

  • 12
  • 11

Escriu un comentari sus aqueste article