Actualitats
La region de Ròse-Alps e la Val d’Aosta an signat la carta de la lenga arpitana
Se tracta d’una cooperacion interestatala per far conéisser e viure l’arpitan (o francoprovençal) dins totes los domenis de la vida vidanta
Lo president de la region de Ròse-Alps (dins l’estat francés), Jean-Jack Queyranne, e lo conselhièr regional delegat de la Val d’Aosta (dins l’estat italian), Joël Farcoz, an signat una carta de cooperacion interregionala e interestatala per desvolopar la lenga arpitana, segon çò que rapòrta Mediapart.
Aquela carta a per tòca de definir una politica lingüistica partenariala per salvagardar, far conéisser e far viure l’arpitan dins l’ensenhament, la formacion, la transmission familiala e sociala, la visibilitat publica, los mèdias, las indústrias cuturalas, d’espleches lingüistics e mai lo patrimòni cultural, material e immaterial...
“Es una avançada dins la defensa del francoprovençal, lenga romanica que fa la nòstra identitat comuna, amb las regions vesinas italianas e soïssas”, çò solinhèt Queyranne. E dins aquel sens, qualques departaments, comunas e cantons de l’estat francés e de l’estat soís se son interessats per la signatura de la carta e per amodar d’accions.
L’arpitan, tanben nomenat francoprovençal, es una lenga que se parla dins los estats francés, soís e italian, ont gaudís d’una cèrta reconeissença. Se parla en Arpitània, un país que sembla un triangle e que compren Lion, Roana, Sant Estève, Pontarliér, Grenòble, Chamberí, Aosta, Genèva, Lausana e Nôchâthél (Neuchâtel). La lenga seriá parlada solament per 60 000 personas, dont la majoritat de vièlhs. Pasmens son usatge es encara fòrça important a la Val d’Aosta e dins lo vilatge soís d’Evolêna (Évolène). Dempuèi los ans 1970 existís un movement de recuperacion lingüistica.
La lenga recebèt la denominacion de francoprovençal en 1873 de las mans del filològ friolan Graziadio Isaia Ascoli, que considerèt que s’agissiá d’un parlar de transicion entre lo francés e l’occitan. Lo nom arpitan, format a partir del nom dels Alps en arpitan, es gessit al sen dels militants de la Val d’Aosta, en particular de Jozé Harrieta, a partir dels ans 1970.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Ànims, una llengua no és pot perdre, és bó que és despertin, i aveure si és recupera, a molts llocs s'ha fet, i els de parla arpitana també ho faran.
Ànims!
"Tàrrega".
Lo sénher Queyranne qu'es president a Lion es mai sensibilisat a las lengas que d'autres presidents suddefrança o paquistas que tota lor region es concernida.
#1 Sus lo subjècte :
http://www.arpitania.eu/index.php/lesnews/93-nos-ancetres-les-arpitans-font-un-tabac-sur-internet
Conoissi pas la veracitat de çò que se ditz dins l'article pasmens.
#1 es la question de l'uòu e la galina...
Ieu tanben, coma tota l'monde cresiá que le mot arpitan que z-es bastit sobre la raçina ‘alp/arp’ veniá de las montanhas daus Aups, pasmens, desenha solament le luòc, la pasqueira ente botan las bèstias en estiu durant l'estiva... ;-) http://fr.wiktionary.org/wiki/arpitan
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari