La Coordinacion dels Movements d’Azawad (CMA) obten de Bamako mai de descentralizacion regionala e mai d’investiments per las regions del nòrd de Mali. Lo govèrn malian es satisfach perque li a pas calgut cedir un modèl autonomic o federal. Una partida de las basas de la CMA son insatisfachas del pache.

La quatrena granda rebellion d’Azawad dins lo darrièr mièg sègle d’istòria s’acabèt oficialament dimenge passat amb la signatura de l’acòrdi de patz entre lo govèrn de Mali e la Coordinacion dels Movements d’Azawad (CMA). L’acòrdi, patrocinat per Argeria e reclamat insistentament per las principalas poténcias occidentalas, fa culminar de negociacions multilateralas començadas en 2013.
 
Dins l’acòrdi, Bamako a obtengut la reconeissença per una partida de la CMA de l’“unitat e de l’integritat territoriala de Mali”, un ponch que lo govèrn malian aviá insistit qu’èra una linha roja. En escambi, Mali a acceptat d’installar un sistèma de govèrn mai descentralizat, amb d’assembladas regionalas elegidas per sufragi universal e amb mai de competéncias, e de reconéisser qu’Azawad es “una realitat umana, sòcioculturala, memoriala e simbolica partejada per diferentas populacions del nòrd”.
 
Mas Azawad aurà pas una assemblada unica. N’aurà cinc, una per caduna de sas regions: Tomboctó, Gao, Kidal, Taoudeni e Menaka —las doas darrièras creadas adès coma èra ja previst de part del govèrn malian dempuèi 2011—. Pasmems, l’acòrdi prevei la creacion d’un Conselh Consultatiu de las Regions del Nòrd. Los sectors malians mai nacionalistas i veson lo grelh d’un govèrn azawadian.
 
L’acòrdi prevei tanben una representacion aumentada de las regions d’Azawad dins las institucions de Mali e un investiment economic pus elevat de part de l’estat malian dins la zòna.
 
 
Un territòri vast e divèrs
 
Azawad ocupa aperaquí 850 000 quilomètres cairats e s’estend del desèrt de Sahara fins al riu de Nigèr, en traversant la franja saheliana. Son quatre los pòbles que lai abitan, principalament: berbèrs (toarègs), arabis, songhais e puls. Cadun d’eles es devesit en de sosgrops e clans de multiples, dont pas totes tenon las meteissas orientacions identitàrias o politicas.
 
Lo concèpte d’Azawad es revendicat per la CMA, qu’amassa divèrses grops politicomilitars eissits sustot de las populacions toarègas e aràbias. S’agís, mai que mai, del Movement Nacional per la Liberacion d’Azawad (MNLA, majoritàriament toarèg e laïc), del Naut Conselh per l’Unitat d’Azawad (HCUA, majoritàriament toarèg e islamista) e del Movement Arabi d’Azawad (MAA).
 
L’MNLA comencèt en genièr de 2012 una rebellion que capitèt d’expulsar l’armada maliana del nòrd de Mali e que proclamèt l’independéncia d’Azawad. Una independéncia que durèt pauc: en junh de 2012, divèrses grops jihadistas expulsèron l’MNLA de las principalas vilas d’Azawad (Gao e Tomboctó) e contrarotlèron una bona partida del territòri fins que, en genièr de 2013, una intervencion internacionala dirigida per França los fòrabandiguèt.
 
A partir d’aquel moment, l’MNLA e los autres grops de la CMA comencèron de negociar la patz amb lo govèrn malian e a l’encòp recuperavan una partida del territòri perdut en mans dels jihadistas. L’MNLA abandonèt sa revendicacion independentista e demandèt la conversion de Mali en un estat federal. Bamako o acceptèt pas tanpauc. L’HCUA prepausèt un estatut d’autonomia per Azawad, idèa que fin finala es pas tanpauc dins l’acòrdi final.
 
 
Una majoritat de combatents contra l’armada maliana al nòrd
 
Après qu’Argeria e Mali anoncièsson la proposicion de l’acòrdi de patz en febrièr, la CMA demandèt que s’i introduguèsse “de melhoraments” per que los grops azawadians lo poguèsson signar.
 
En las negociacions de darrièra ora entre la CMA e la mediacion argeriana, los grops azawadians an obtengut divèrses resultats que, segon la coalicion, son estats sufisents per signar l’acòrdi. Un es fòrça important: que las unitats de l’armada maliana que se deuràn desplegar en Azawad sián formadas principalament de membres dels grops politicomilitars azawadians.
 
Mas la signatura de l’acòrdi a levat de protèstas e d’oposicions tant dins qualques sectors de las basas de la CMA coma dins una partida de la populacion toarèga de la província de Kidal, ont l’MNLA e l’HCUA gaudisson de mai de sosten. Los opausants a l’acòrdi considèran que los negociaires de la CMA an obtengut fòrça pauc, e mai que mai qu’an pas obtengut la reconeissença d’Azawad coma entitat politica e juridica.
 
Mas los dirigents de la CMA an subit dins las darrièras setmanas una pression fòrça intensa per signar los acòrdis. D’un costat, i a pression de França e dels estats occidentals que vòlon pas qu’Azawad venga tornar-mai una zòna ont los grops jihadistas pòscan operar amb impunitat. De l’autre, i a l’afebliment militar qu’a demostrat la CMA dins los darrièrs meses, bòrd que la coalicion azawadiana a perdut divèrsas localitats en mans d’una aliança de milícias toarègas, aràbias, songhais e puls aliadas amb Bamako.
 
 
 

---

Aquesta nòva es adaptada de Nationalia amb qui Jornalet a un acòrdi de cooperacion
 
 

---

Editorial de Jornalet del 20 de mai de 2012: Donar una oportunitat a Azawad