Cadun sap que Marcèu Esquieu es estat un famós contaire. De sa vida tota foguèt demandat de pertot per animar vespradas e seradas. Personalament, sens parlar de sas representacions balhadas a l’Escòla Occitana d’Estiu, l’ausiguèri contar mai d’un còp en Albigés ont veniá de quand en quand amb sa biaça plena d’istòrias de far soscar los capleugièrs e somiar los insomniacs. Direm pas jamai pro totas las seradas esteladas que devèm al contaire agenés.
Parlarem pas aicí dels jòcs scenics del Marcèu Esquieu que la causa seriá plan longa d’espepissar e que i a de mond plan mai qualificats que ieu per ne parlar. Sonque per dire son extraordinària preséncia fisica sus la scèna. Pas que sa personalitat corporala èra ela sola una postura teatrala. De gaire auriá pas agut de bolegar per far cantar los mots e far nàisser las emocions. Aqueles famoses mots e frasas que rajavan d’una votz rauca de las intonacions ricas, moduladas e plan mestrejadas. Una votz que se sabiá far troneire o melicosa, segon las necessitats dramaturgicas.
Aqueste recuèlh entitolat De cric a crac e sostitolat òbra contada clau un faramat de contes de creacion o d’adaptacions esquiuvanas (se pòdi azardar aqueste neologisme). Se tracta del volum quatren de las òbras completas de Marcèu Esquieu publicadas en 2004 per l’Institut d’Estudis Occitans.
Dins aqueste obratge, de còps, es de mal destriar çò que ven de la creacion blosa de l’escrivan-contaire e çò que ven de la tradicion. De tot biais, dins una cultura viva, es pas totjorn aisit de far la part entre las doas sorsas. Aquestas se crosan e se fegondan mutualament; anavi dire, naturalament. D’efièch, quin es lo contaire qu’auriá jamai agut accès a las sorsas tradicionalas? Son encara nombroses los que tenon lors contes, o almens lor vocacion, de qualque autre contaire davancièr. Uèi encara, e mai s’es de mens en mens frequent, los contes se passan de generacion en generacion. Ça que la, amb la diferéncia que d’ara enlà pòdon tanben passar per l’escrich o l’enregistrament. Aquelas tecnicas modèrnas de comunicacion e de transmission, oralas o escrichas, permeton quitament un mestissatge dels contes. Tanplan, lo contaire del millenni III pòt entrecrosar de contes venguts de mai d’un endrech de la planeta per fargar, conscientament o pas, d’istòrias mirgalhadas a plaser.
Marcèu Esquieu, el, èra un creator innat e doncas me pensi que contèt mai que mai d’istòrias tiradas siá de sas experiéncias personalas pròprias, siá de son imaginacion sens bòla. Observaire atencionat e amusat de son temps e de sos contemporanèus, aviá, pas qu’aquí, de qué emplenar sa biaça de contes risolièrs, trufarèls o tanplan pus grèus.
Amb sos contes, l’imaginacion de Marcèu Esquieu espetava de sos milanta regiscles de lums. Sa sensibilitat, sempre a flor de lenga, èra de longa a susprene son public; qu’encara e totjorn ne demandava mai. D’alhors, coma artista, pendent lo procès de creacion, lo quite contaire se daissa sovent el meteis susprene per son vam, sas envoladas fertilas. Cada contada es una creacion novèla que porgís quicòm de nòu.
Cadun causís son ora al relòtge; personalament prèsi un pauc mai los contes que venon de la tradicion o qu’an l’estructura literària del conte tradicional. I soi mai sensible, probablament per aver crosat, coma Marcèu Esquieu, de contaires terradorencs qu’o tenián tot de l’oralitat transmesa a travèrs dels sègles. Aquestes, al rebat del papeta del Marcèu Esquieu, foguèron probablament los darrièrs d’una cadena que uèi tira mal a renovelar sas malhas. Marcèu Esquieu butèt son art mai luènh que los contes tradicionals. Ne vòli per testimòni sos Contes de las Doas Bocas, que disiá amb sa compliça, la comediana Terèsa Duverger.
Dins un avantgost, l’autor ditz ignorar tot de las teorias suls contes e lors implicacions metafisicas e psicanaliticas per se consagrar pas qu’al plaser de comunicar amb son public. Èra son biais d’enfaciar la foncion sociala del conte. Èra sa postura pròpria de contaire agissent. D’aquí a dire qu’ignorava tot de las originas e dels contenguts de las òbras contadas, aquí tanben, un còp de mai, lo desir de l’artista torciá la realitat per avançar cap a la ficcion. Coma lo fòl, lo creator es a l’òrle de la realitat. Se sap ben pro, i pòt pas aver de creacion sens tòrcer aquela fotuda realitat que nos ten lo nas dins lo guidon. Una realitat que justament lo conte a per mission, per foncion, de despassar.
L’umor es pas jamai completament absent dins l’encaminament creatiu de Marcèu Esquieu. Un umor boniàs que tomba totjorn just e just, just aquí ont fa mestièr per destibar los zigomatics. Aquesta alternància de sensibilitats fasiá dels espectacles de Marcèu Esquieu de performanças complidas.
Lo libre, per carrejar una umanitat intemporala, val d’èsser encara legit al sègle XXIn. Los tèxtes corts que lo compausan son ciselats dins la massa compacta de l’engèni d’òc. Mercés Monsen Marcèu Esquieu!
Sèrgi Viaule
ESQUIEU, Marcèu, 2004, De cric a crac, Institut d’Estudis Occitans, 276 paginas
Parlarem pas aicí dels jòcs scenics del Marcèu Esquieu que la causa seriá plan longa d’espepissar e que i a de mond plan mai qualificats que ieu per ne parlar. Sonque per dire son extraordinària preséncia fisica sus la scèna. Pas que sa personalitat corporala èra ela sola una postura teatrala. De gaire auriá pas agut de bolegar per far cantar los mots e far nàisser las emocions. Aqueles famoses mots e frasas que rajavan d’una votz rauca de las intonacions ricas, moduladas e plan mestrejadas. Una votz que se sabiá far troneire o melicosa, segon las necessitats dramaturgicas.
Aqueste recuèlh entitolat De cric a crac e sostitolat òbra contada clau un faramat de contes de creacion o d’adaptacions esquiuvanas (se pòdi azardar aqueste neologisme). Se tracta del volum quatren de las òbras completas de Marcèu Esquieu publicadas en 2004 per l’Institut d’Estudis Occitans.
Dins aqueste obratge, de còps, es de mal destriar çò que ven de la creacion blosa de l’escrivan-contaire e çò que ven de la tradicion. De tot biais, dins una cultura viva, es pas totjorn aisit de far la part entre las doas sorsas. Aquestas se crosan e se fegondan mutualament; anavi dire, naturalament. D’efièch, quin es lo contaire qu’auriá jamai agut accès a las sorsas tradicionalas? Son encara nombroses los que tenon lors contes, o almens lor vocacion, de qualque autre contaire davancièr. Uèi encara, e mai s’es de mens en mens frequent, los contes se passan de generacion en generacion. Ça que la, amb la diferéncia que d’ara enlà pòdon tanben passar per l’escrich o l’enregistrament. Aquelas tecnicas modèrnas de comunicacion e de transmission, oralas o escrichas, permeton quitament un mestissatge dels contes. Tanplan, lo contaire del millenni III pòt entrecrosar de contes venguts de mai d’un endrech de la planeta per fargar, conscientament o pas, d’istòrias mirgalhadas a plaser.
Marcèu Esquieu, el, èra un creator innat e doncas me pensi que contèt mai que mai d’istòrias tiradas siá de sas experiéncias personalas pròprias, siá de son imaginacion sens bòla. Observaire atencionat e amusat de son temps e de sos contemporanèus, aviá, pas qu’aquí, de qué emplenar sa biaça de contes risolièrs, trufarèls o tanplan pus grèus.
Amb sos contes, l’imaginacion de Marcèu Esquieu espetava de sos milanta regiscles de lums. Sa sensibilitat, sempre a flor de lenga, èra de longa a susprene son public; qu’encara e totjorn ne demandava mai. D’alhors, coma artista, pendent lo procès de creacion, lo quite contaire se daissa sovent el meteis susprene per son vam, sas envoladas fertilas. Cada contada es una creacion novèla que porgís quicòm de nòu.
Cadun causís son ora al relòtge; personalament prèsi un pauc mai los contes que venon de la tradicion o qu’an l’estructura literària del conte tradicional. I soi mai sensible, probablament per aver crosat, coma Marcèu Esquieu, de contaires terradorencs qu’o tenián tot de l’oralitat transmesa a travèrs dels sègles. Aquestes, al rebat del papeta del Marcèu Esquieu, foguèron probablament los darrièrs d’una cadena que uèi tira mal a renovelar sas malhas. Marcèu Esquieu butèt son art mai luènh que los contes tradicionals. Ne vòli per testimòni sos Contes de las Doas Bocas, que disiá amb sa compliça, la comediana Terèsa Duverger.
Dins un avantgost, l’autor ditz ignorar tot de las teorias suls contes e lors implicacions metafisicas e psicanaliticas per se consagrar pas qu’al plaser de comunicar amb son public. Èra son biais d’enfaciar la foncion sociala del conte. Èra sa postura pròpria de contaire agissent. D’aquí a dire qu’ignorava tot de las originas e dels contenguts de las òbras contadas, aquí tanben, un còp de mai, lo desir de l’artista torciá la realitat per avançar cap a la ficcion. Coma lo fòl, lo creator es a l’òrle de la realitat. Se sap ben pro, i pòt pas aver de creacion sens tòrcer aquela fotuda realitat que nos ten lo nas dins lo guidon. Una realitat que justament lo conte a per mission, per foncion, de despassar.
L’umor es pas jamai completament absent dins l’encaminament creatiu de Marcèu Esquieu. Un umor boniàs que tomba totjorn just e just, just aquí ont fa mestièr per destibar los zigomatics. Aquesta alternància de sensibilitats fasiá dels espectacles de Marcèu Esquieu de performanças complidas.
Lo libre, per carrejar una umanitat intemporala, val d’èsser encara legit al sègle XXIn. Los tèxtes corts que lo compausan son ciselats dins la massa compacta de l’engèni d’òc. Mercés Monsen Marcèu Esquieu!
Sèrgi Viaule
ESQUIEU, Marcèu, 2004, De cric a crac, Institut d’Estudis Occitans, 276 paginas
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
I a pas cap de comentari
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari