Actualitats
Lo Senat francés a refusat la ratificacion de la Carta Europèa de las Lengas Regionalas o Minoritàrias
Lo Senat francés a refusat la ratificacion de la Carta Europèa de las Lengas Regionalas o Minoritàrias (CELRÒM). A la fin de julhet, lo conselh dels ministres de l’estat francés aviá examinat lo projècte de lei per ratificar la Carta Europèa de las Lengas Regionalas o Minoritàrias del Conselh d’Euròpa. Per ratificar aquela reconeissença de la nòstra existéncia, lo govèrn francés prepausava de modificar la Constitucion de la republica. Mas la majoritat drechista del Senat o refusèt, e mai se lo projècte de lei garentissiá la supremacia de la lenga francesa.
Perque cal modificar la Constitucion?
Lo projècte de lei, que los senators an refusat, “apond un article 53-3 a la Constitucion que permet la ratificacion de la Carta Europèa de las Lengas Regionalas o Minoritàrias”, çò disiá dins son comunicat de premsa la ministra de la justícia francesa Christiane Taubira, que precisava que “lo Conselh Constitucional a jutjat que la Carta comportava de clausas contràrias a la Constitucion e que sa ratificacion podiá intervenir pas qu’après una revision de la Constitucion”.
L’actuala Constitucion francesa, qu’es de 1958, estipula que lo francés es la lenga del país e mai se, pendent lo mandat de Sarkozy, s’introduguèt una leugièra modificacion que reconeis las lengas dichas “regionalas” coma “patrimòni de França”. La modificacion de la Constitucion francesa es pas un afar aisit. Cal dos tèrces del Congrès (una institucion que jonh l’Assemblada Estatala e lo Senat). D’autres engatjaments electorals d’Hollande, coma lo drech de vòte pels estrangièrs, son retardats sine die car se pòt pas aténher aquela majoritat per cambiar la lei fondamentala.
E mentretant las lengas minorizadas son en clara regression. Solament un 15% dels ciutadans de la republica emplegan aquelas lengas dins la vida vidanta, çò es la mitat de fa trenta ans. L’UNÈSCO considèra que la majoritat de las lengas son en perilh d’extincion, e mai se la demanda d’aprene aquelas lengas dins l’escòla es a progressar fòrça.
Vidèo:
Perque cal modificar la Constitucion?
Lo projècte de lei, que los senators an refusat, “apond un article 53-3 a la Constitucion que permet la ratificacion de la Carta Europèa de las Lengas Regionalas o Minoritàrias”, çò disiá dins son comunicat de premsa la ministra de la justícia francesa Christiane Taubira, que precisava que “lo Conselh Constitucional a jutjat que la Carta comportava de clausas contràrias a la Constitucion e que sa ratificacion podiá intervenir pas qu’après una revision de la Constitucion”.
L’actuala Constitucion francesa, qu’es de 1958, estipula que lo francés es la lenga del país e mai se, pendent lo mandat de Sarkozy, s’introduguèt una leugièra modificacion que reconeis las lengas dichas “regionalas” coma “patrimòni de França”. La modificacion de la Constitucion francesa es pas un afar aisit. Cal dos tèrces del Congrès (una institucion que jonh l’Assemblada Estatala e lo Senat). D’autres engatjaments electorals d’Hollande, coma lo drech de vòte pels estrangièrs, son retardats sine die car se pòt pas aténher aquela majoritat per cambiar la lei fondamentala.
E mentretant las lengas minorizadas son en clara regression. Solament un 15% dels ciutadans de la republica emplegan aquelas lengas dins la vida vidanta, çò es la mitat de fa trenta ans. L’UNÈSCO considèra que la majoritat de las lengas son en perilh d’extincion, e mai se la demanda d’aprene aquelas lengas dins l’escòla es a progressar fòrça.
Vidèo:
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#34 D'acòrdi, mas cresi pas que i aja agut cap d'insinuacion sus tas opinions politicas. Cresi simplament que lo Martèl disiá que trabalhava de son costat (a esquèrra) e qu'èra pas contra que d'autres o fagan d'un autre costat. Cresi que i aviá coma un repròche de far de lobying sonque d'un costat e qu'un que se creva a o far respondèt qu'aviá pas res (al contrari) contra una ajuda de l'autre costat de l'esfèr politica. Lo lobying dèu pas èsser fisat a una sola persona, non ?
Pas mai.
Respòndi solament ara, tranquillament, pr'amòr que voliáu pas respòndre au sarcasme per la colèra, dau temps que nos de besonh una granda unitat fàcia a totei leis atacas que recebèm: refús senatoriau de ratificar una Carta pasmens gaire dangierosa per la plaça dominanta dau francés, reforma dau collègi que menaça grèvament l'ensenhament de l'occitan, ja fòrça feble coma ben o sabèm totei, cultura de la division que nos fai preferir nòstreis ideologias ò nòstreis pichons interès particular en detriment de la necessària lucha comuna. Accèpti pas d'èsser acusat implicitament d'èsser de drecha (coma se foguèsse una grèva pèca) simpletament pr'amòr que me siáu permés de remarcar lei limits dau lobbyisme. Es un fach, malaürosament, que franc de quauqueis coardeis abstencions e non-participacions au vòte, lei senators occitans de drecha s'opausèron pas a son camp, mentre qu'un breton e un còrs o faguèron. Tanben es un fach qu'es un govèrn de "senèstra" que promòu una reforma que, contràriament a çò que dison lei mèdias que personalament liègi cada còp mens, menaça pauc lei lengas classicas (pasmens afeblidas) mai si que lei lengas coma la nòstra. Fai 150 ans que, se còmpti tanben lo Felibritge, pensam que lei mentalitats pòdon cambiar en França. Per quins resultats? Cèrtas, avèm obtengut quauquei victòrias, sense lei qualas seriam pas a nos parlar sus internet en 2015, mai la populacion occitana contunha de saber pas cu es. Ieu me pensi que cau assumir que siam un pòble, que volèm existir e qu'avèm de luchar per sortir de la cultura de la dependéncia. Aquò fai de ieu un òme de drecha? Ieu me pensi que la senèstra que compren pas qu'un pòble a drech d'èsser liure es pas de senèstra, en realitat. Es prefondament conservatritz.
D'aubuns declaran que la Carta de las lengas "regionalas" que copariá l’egalitat deus ciutadans, qu'estaria "communotarista", que los locutors de las lengas minoritarias seren avantatjats…
Donc, segon eths, las lengas « regionalas » n’an qu’a contunhar d’existir o subervíver en devath, e tot que serè plan atau.
Totun, n'ei pas la possibilitat de parlar la mea lenga dens la "sfera publica", ni de leger los libes que volh en lenga d'òc. N’entendi pas sovent a devisar occitan a la television. La toponimia deu men territòri qu’ei tota en gascon… mes los panèus son tots sounque en francès.
N’i pas nada escòla de proximitat ta aprener la lenga com cau. E que hen arrider los « Parisencs », los qui disen « Adishatz » e parlan la lenga occitana.
Atau, l'Occitania que semble estujada devath ua cultura unica e francesa.
Quina discriminacion !
Apres aquesta non-ratificacion de la Carta, ne soi pas au suberbaish; soi enmalida ad ac copar tot!
N'ei pas mei enveja de parlar francès, oun que sia...
#31 OK, as rason, començo subit : convido Philippe Bas e lo Vendean Retailleau a manjar un bolh-abaissa, amb Gaudin : an totes votat contra la Charta, lo climat deuria estre apasimat.
#29 Felip, vist lo nombre de votes roges, cresi qu'as pas res a dire. Es a tu de te far tot lo trabalh : lobying a drecha e a esquèrra! Es pas complicat ça que la! Te l'a dich lo mèstre, cal sortir del "sectarisme esquerrista". Anèm, al trabalh fenhàs! E t'avises pas de demandar a d'autres de far lo trabalh.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari