Dimenge passat se faguèron d’eleccions en Birmania. Son d’eleccions qualificadas d’istoricas perque, après un quart de sègle de contraròtle militar del país, an donat lo poder al partit de l’opausanta e Prèmi Nobel de la patz Aung San Suu Kyi. Mas, darrièr aquel nòu panorama democratizant que se prevei pels gaireben cinquanta milions de ciutadans d’aquel país, majoritàriament bodistas, es encara mes en dobte l’avenir de la comunautat musulmana dels rohingyas, considerada mai d’un còp la minoritat mai secutada del Mond.
 
De fach, lo gaireben un milion de membres d’aquela minoritat etnica e religiosa establida dins l’estat litoral d’Arakan poguèt pas votar, dimenge, principalament perque an pas cap de carta d’identitat. E mai se qualques istorians los considèran coma los descendents dels comerçants e dels soldats arabis, bengalins, mongòls e turcs convertits a l’islam al sègle XV, las autoritats birmanas considèran que los rohingyas arribèron al país amb la colonizacion britanica, al sègle XIX, provenent del país vesin de Bangladèsh. En luòc d’èsser reconeguts coma una de las 135 etnias nacionalas de Birmania (las presentas dins lo país abans l’arribada dels britanics en 1823), lo govèrn birman los a sovent tractats d’immigrants illegals. E encara pièger: dempuèi 1982, amb la lei de ciutadanatge de la dictatura militara, son oficialament “apatridas” dins lor país.
 
Per obténer lo ciutadanatge, lor cal demostrar que son demorats en Birmania pendent seissanta ans, mas normalament òm lor concedís pas de contractes de trabalh ni de papièrs e, doncas, i pòdon pas accedir. Sens ciutadanatge, los rohingyas pòdon pas accedir al sistèma educatiu birman, ni viatjar liurament. Patisson tanben la persecucion dels extremistas birmans bodistas, que los atacan pr’amor que son musulmans. De desenats de milièrs de rohingyas, long dels darrièrs decennis, son estats desplaçats al dedins de Birmania o lor a calgut fugir cap a Bangladèsh. Dempuèi qualques ans, un dels mejans per s’escapar es de prene de naviris per ensajar d’arribar a las còstas de Tailàndia, Malàisia e Indonesia.
 
Aquestes darrièrs decennis, la terribla situacion dels rohingyas, agravada amb d’esclataments periodics de violéncia contra eles provenent de la majoritat bodista de Birmania (coma en 2012, que daissèron mai de dos cents mòrts e de desenats de milièrs de desplaçats), a provocat que mantes fugiscan lo país: siá vèrs Bangladèsh, al nòrd, siá mai recentament vèrs Malàisia, Indonesia e Tailàndia, malgrat los grands perilhs de las traversadas maritimas per i arribar. Solament dins las darrièras tres annadas, l’Agéncia de l’ÒNU pels Refugiats calcula que mai de cent mila rohingyas an ensajat d’arribar en aqueles païses.