Actualitats
Bidaishe: peticion per que se suprimisca pas l’occitan al collègi
“Qu’ei capitau de transméter aus nòstes enfants la nòsta cultura, la soa lenga e totas las riquesas que veïcula”
La reforma del collègi dins l’estat francés, prevista per la rintrada de 2016, prevei de marginalizar mai encara l’ensenhament de l’occitan e a generat de protèstas e de manifestacions dins los collectius dels ensenhaires.
Ara, a Bidaishe (Bas Ador / Baish Ador), son passats a l’accion al nivèl local. S’es organizada una peticion de signaturas en linha dirigida a M. Marcollet, director del collègi bidaishòt, per que totes los escolans pòscan causir l’aprendissatge de l’occitan e del latin. “Qu’ei capitau de transméter aus nòstes enfants la nòsta cultura, la soa lenga e totas las riquesas que veïcula”, çò dison los peticionaris. Per tant, fan una crida contra “l’empauriment pedagogic e culturau deu collègi de Bidaishe”.
La reforma francesa dels collègis
La reforma francesa dels collègis es un pas enrèire quitament per rapòrt a la lei francesa de l’educacion de 2013 e, un còp de mai, contra la lenga occitana. Gaireben totas las associacions restacadas a l’ensenhament de las lengas mal nomenadas regionalas se son mobilizadas contra la reforma, tant la FÈLCO d’Occitània coma Ikas-Bi del Bascoat, e parièr per totas las autras lengas. E mai, lo collectiu dels ensenhaires en general es majoritàriament contra aquela reforma, per d’autras rasons.
Lo 19 de mai passat i aguèt una jornada de protèsta contra aquela reforma al nivèl nacional e quitament al nivèl estatal. En Occitània, aquel jorn, se manifestèt a Bordèu, Carcassona, Clarmont-Ferrand, Lemòtges, Marselha, Montpelhièr, Mende, Narbona, Nimes, Niça, Tolon e Tolosa. Los ensenhaires d’occitan foguèron plan presents dins aquelas manifestacions, mas aquela de Peireguers èra la primièra manifestacion especificament per l’occitan a l’escòla.
Manifestacion a Peireguers
Aperaquí 300 personas manifestèron lo 6 de junh passat per carrièras a Peireguers per revendicar l’occitan a l’escòla, al collègi e al licèu. Dins aquela primièra manifestacion per l’occitan en Peiregòrd, se protestèt mai que mai contra la reforma de l’educacion als collègis.
Una peticion de mai de 6600 signaturas
Per mostrar lor desacòrdi, e per demandar que l’ensenhament de las nòstras lengas se mantenga, per que se melhore la precària situacion actuala, s’es lançada una peticion publica adrieçada al Ministèri francés de l’Educacion Estatala. Ja a atench mai de 6600 signaturas.
La Federacion dels Ensenhaires de Lenga e Cultura d’Òc (FÈLCO) es a l’origina d’aquela peticion que sos primièrs signataris son las associacions d’ensenhaires de las lengas minorizadas de l’estat francés.
Ara, a Bidaishe (Bas Ador / Baish Ador), son passats a l’accion al nivèl local. S’es organizada una peticion de signaturas en linha dirigida a M. Marcollet, director del collègi bidaishòt, per que totes los escolans pòscan causir l’aprendissatge de l’occitan e del latin. “Qu’ei capitau de transméter aus nòstes enfants la nòsta cultura, la soa lenga e totas las riquesas que veïcula”, çò dison los peticionaris. Per tant, fan una crida contra “l’empauriment pedagogic e culturau deu collègi de Bidaishe”.
La reforma francesa dels collègis
La reforma francesa dels collègis es un pas enrèire quitament per rapòrt a la lei francesa de l’educacion de 2013 e, un còp de mai, contra la lenga occitana. Gaireben totas las associacions restacadas a l’ensenhament de las lengas mal nomenadas regionalas se son mobilizadas contra la reforma, tant la FÈLCO d’Occitània coma Ikas-Bi del Bascoat, e parièr per totas las autras lengas. E mai, lo collectiu dels ensenhaires en general es majoritàriament contra aquela reforma, per d’autras rasons.
Lo 19 de mai passat i aguèt una jornada de protèsta contra aquela reforma al nivèl nacional e quitament al nivèl estatal. En Occitània, aquel jorn, se manifestèt a Bordèu, Carcassona, Clarmont-Ferrand, Lemòtges, Marselha, Montpelhièr, Mende, Narbona, Nimes, Niça, Tolon e Tolosa. Los ensenhaires d’occitan foguèron plan presents dins aquelas manifestacions, mas aquela de Peireguers èra la primièra manifestacion especificament per l’occitan a l’escòla.
Manifestacion a Peireguers
Aperaquí 300 personas manifestèron lo 6 de junh passat per carrièras a Peireguers per revendicar l’occitan a l’escòla, al collègi e al licèu. Dins aquela primièra manifestacion per l’occitan en Peiregòrd, se protestèt mai que mai contra la reforma de l’educacion als collègis.
Una peticion de mai de 6600 signaturas
Per mostrar lor desacòrdi, e per demandar que l’ensenhament de las nòstras lengas se mantenga, per que se melhore la precària situacion actuala, s’es lançada una peticion publica adrieçada al Ministèri francés de l’Educacion Estatala. Ja a atench mai de 6600 signaturas.
La Federacion dels Ensenhaires de Lenga e Cultura d’Òc (FÈLCO) es a l’origina d’aquela peticion que sos primièrs signataris son las associacions d’ensenhaires de las lengas minorizadas de l’estat francés.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Bidaishe n'ei pas un "enclavament" en Bascoat senon la continuitat deus parlars gascons de la vath baisha de l'Ador, sus las duas arribas.
Los gasconistas de Baiona que's son convertits a l'occitanisme bèth temps a. Qu'apèran "occitan" tot çò qui ei gascon. E com los Baionés e los òmis de l'Adour que's trufan deus Catars e de las pepiessas occitanas, lo monde que's ditz sonque "basco" d'ara endavant, pr'amor de trobar en aquera identitat basca quauquarren mei pròishe deu lor sentiment d'apartenéncia gascon.
De hèit, Bidaishe, se la grafia es corrècta, es un enclavament lingüistic gascon en Bascoat, e, causa remirabla los bascos n'an pas jamei considerat l'occitan coma una miaça, puslèu coma un complement culturau. S'escai sovent que i aja monde qui parlan l'una lenga e qui aprenga l'auta. Après, los "gasconistas" deu BAB Baiona Anglet Biàrritz disen defénder lo gascon e ic hèsen, experiéncia viscuda, per amor son anti-bascos. Entre gents intelligentas las causas vògan. de tot biais, aquò's coma en espòrt : un adversari o un concurent permet de progressar e de ganhar en motivacion. En aqueth airau la lenga basca es hòrt mei sostenguda e reconeguda que l'occitana, e justament gràcia a l'immediatetat de l'euskara, monde qui serén passius au còr d'Occitània se muishan actius e concernits.
Siáu pas segur que Bidache siegue en Bearn mai puslèu dins Bas Ador.
Seriá interessant a n'aqueu prepaus de saber se l'ensenhament dau basco es amenaçat dins aquela comuna (e conéisser leis efectius d'escolans en basco e en occitan).
Quantes d'escolans don concernits per l'occitan dins aqueste collègi de Bidaishe?
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari