I a de scientifics que confirman que contes e legendas an tanben una part de vertat. Benlèu non son de vertats al cent del cent, mas totjorn amagan un tròç de realitat que se passèt fa plan longtemps. Per tant, l’èsser uman a transformat una istòria veraia en una istòria mitica pr’amor que ja non se’n sap pas ni l’epòca ni lo luòc. De còps, la sciéncia demòstra que de legendas que pensàvem qu’èran de messòrgas an tanben una partida reala. Aquò es lo cas del deluvi preïstoric.
Los estudis scientifics que parlan del deluvi coma un fach vertadièr començan d’èsser normals. En Euròpa tanben, pr’amor que la tèrra amassava lo continent amb las Illas Britanicas, e quand lo nivèl de glaç dels glacièrs comencèt de baissar, de milions de quilomètres cairats de tèrra foguèron inondats per totjorn. A causa d’aquel fach, divèrsas culturas preïstoricas gardèron una istòria que, amb lo temps, devenguèt universala: lo deluvi.
Mas aquò foguèt pas un eveniment solament europèu. Dins un luòc tan luènh coma Austràlia, los scientifics an pogut demostrar que tanben aquò se passèt, e non solament aquò, mas qu’encara i aviá d’istòrias aborigènas que parlavan d’aquò. L’estudi l’an fach los professors Patrick Nun e Nick Reid, de las universitats de Sunshine Coast e de Nòva Anglatèrra. Per tant, an analisat fins a 21 istòrias aborigènas australianas que parlan d’una tèrra qu’èra, en aquela epòca, plan mai longa que non uèi; èra la tèrra antedeluviana qu’existissiá demest Austràlia e la Nòva Guinèa e que gaireben arribava fins a Sumatra, fa 13 000 ans.
“Es una epòca especiala s’avèm consciéncia de la nòstra pròpria memòria,” çò confirma lo Professor Nun, “parlam d’un fach qu’aguèt luòc fa mai de 13 000 ans e que los aborigèns australians se’n remembran sens libres ni d’autres mejans; es coma un miracle”.
L’estudi es estat publicat dins lo jornal Australian Geographer e reculhís mai de 20 istòrias sus l’elevacion de la mar, sus los problèmas qu’avián aqueles umans preïstorics e sus la manièra qu’o vivián. E mai, cada generacion voliá explicar a la seguenta que s’èra passat e quinas causas podián far que se tornèsse passar. I aguèt de cambiaments dins l’environament, lo païsatge e tanben dins las societats que demoravan en aquela epòca. La mar s’arrestèt de pojar fa solament 7000 ans.
La memòria de l’umanitat
De mites explicats en Samoa, Malàisia e de regions elevadas d’Índia ja començan d’èsser considerats coma vertadièrs per la lor descripcion del deluvi qu’inondèt aquelas partidas del Mond fa de milièrs d’ans. Los aborigèns australians arribèron sus lor continent fa mai de 50 000 ans e las istòrias amassadas foguèron explicadas a partir de 1788 —epòca en la quala los europèus arribèron en Austràlia— e fins a uèi lo jorn. E totas parlan de çò meteis; l’elevacion de la mar que faguèt que de desenats de tribus aguèsson de partir en cèrca de tèrras totjorn mai nautas.
L’estudi es estat tanben un pauc polemic pr’amor que divèrses scientifics an questionat que qualque uman pòsca parlar d’un fach que se debanèt fa mai de 800 ans. Dison que nada comunautat umana pòt pas parlar de faches subrevenguts fa de milièrs d’ans, mas los professors qu’an fach l’estudi aital o demòstran. Fòrça istòrias fan partida de las tradicions aborigènas australianas apeladas l’Epòca del Sòmi —o Dreamtime— e son estadas filtradas amb l’objectiu de non daissar pas nada influéncia de la comunautat blanca.
Per tant, s’es seleccionat fins a 21 istòrias aborigènas qu’avián una origina comuna: totas elas èran explicadas per de tribus qu’èran demoradas vèrs la còsta o près d’ela: de Tasmania e l’Illa Cangoró fins a la Tèrra d’Arnhem o la còsta de Brisbane. E plan d’aquelas istòrias venon de tribus qu’existisson pas pus, uèi, e que s’estengèron entre los sègles XVIII e XX. E es aquò que dona de veracitat a las istòrias: en d’epòcas mai ancianas èran de tèrras secas, puèi venguèron de paluns e, puèi encara, foguèron totalament inabitablas pr’amor de l’elevacion de las aigas.
Aquelas istòrias an de coeréncia geografica e doncas scientifica. D’unas foguèron explicadas fa de sègles e lor recuèlh fa que lor discors siá encara mai vertadièr. Adoncas l’estudi demanda de las acceptar coma un fach scientific uman: lo deluvi existiguèt realament. Ara solament podèm pensar al deluvi biblic e perpensar se los faches descriches aquí an pogut èsser vertat o non. Es una donada pertinenta; la revista National Geographic descobriguèt fa qualques annadas de vestigis d’un batèl de fusta sus la cima del Mont Ararat, en Turquia. Foguèt lo batèl de Noè?
Christian Andreu
Los estudis scientifics que parlan del deluvi coma un fach vertadièr començan d’èsser normals. En Euròpa tanben, pr’amor que la tèrra amassava lo continent amb las Illas Britanicas, e quand lo nivèl de glaç dels glacièrs comencèt de baissar, de milions de quilomètres cairats de tèrra foguèron inondats per totjorn. A causa d’aquel fach, divèrsas culturas preïstoricas gardèron una istòria que, amb lo temps, devenguèt universala: lo deluvi.
Mas aquò foguèt pas un eveniment solament europèu. Dins un luòc tan luènh coma Austràlia, los scientifics an pogut demostrar que tanben aquò se passèt, e non solament aquò, mas qu’encara i aviá d’istòrias aborigènas que parlavan d’aquò. L’estudi l’an fach los professors Patrick Nun e Nick Reid, de las universitats de Sunshine Coast e de Nòva Anglatèrra. Per tant, an analisat fins a 21 istòrias aborigènas australianas que parlan d’una tèrra qu’èra, en aquela epòca, plan mai longa que non uèi; èra la tèrra antedeluviana qu’existissiá demest Austràlia e la Nòva Guinèa e que gaireben arribava fins a Sumatra, fa 13 000 ans.
“Es una epòca especiala s’avèm consciéncia de la nòstra pròpria memòria,” çò confirma lo Professor Nun, “parlam d’un fach qu’aguèt luòc fa mai de 13 000 ans e que los aborigèns australians se’n remembran sens libres ni d’autres mejans; es coma un miracle”.
L’estudi es estat publicat dins lo jornal Australian Geographer e reculhís mai de 20 istòrias sus l’elevacion de la mar, sus los problèmas qu’avián aqueles umans preïstorics e sus la manièra qu’o vivián. E mai, cada generacion voliá explicar a la seguenta que s’èra passat e quinas causas podián far que se tornèsse passar. I aguèt de cambiaments dins l’environament, lo païsatge e tanben dins las societats que demoravan en aquela epòca. La mar s’arrestèt de pojar fa solament 7000 ans.
La memòria de l’umanitat
De mites explicats en Samoa, Malàisia e de regions elevadas d’Índia ja començan d’èsser considerats coma vertadièrs per la lor descripcion del deluvi qu’inondèt aquelas partidas del Mond fa de milièrs d’ans. Los aborigèns australians arribèron sus lor continent fa mai de 50 000 ans e las istòrias amassadas foguèron explicadas a partir de 1788 —epòca en la quala los europèus arribèron en Austràlia— e fins a uèi lo jorn. E totas parlan de çò meteis; l’elevacion de la mar que faguèt que de desenats de tribus aguèsson de partir en cèrca de tèrras totjorn mai nautas.
L’estudi es estat tanben un pauc polemic pr’amor que divèrses scientifics an questionat que qualque uman pòsca parlar d’un fach que se debanèt fa mai de 800 ans. Dison que nada comunautat umana pòt pas parlar de faches subrevenguts fa de milièrs d’ans, mas los professors qu’an fach l’estudi aital o demòstran. Fòrça istòrias fan partida de las tradicions aborigènas australianas apeladas l’Epòca del Sòmi —o Dreamtime— e son estadas filtradas amb l’objectiu de non daissar pas nada influéncia de la comunautat blanca.
Per tant, s’es seleccionat fins a 21 istòrias aborigènas qu’avián una origina comuna: totas elas èran explicadas per de tribus qu’èran demoradas vèrs la còsta o près d’ela: de Tasmania e l’Illa Cangoró fins a la Tèrra d’Arnhem o la còsta de Brisbane. E plan d’aquelas istòrias venon de tribus qu’existisson pas pus, uèi, e que s’estengèron entre los sègles XVIII e XX. E es aquò que dona de veracitat a las istòrias: en d’epòcas mai ancianas èran de tèrras secas, puèi venguèron de paluns e, puèi encara, foguèron totalament inabitablas pr’amor de l’elevacion de las aigas.
Aquelas istòrias an de coeréncia geografica e doncas scientifica. D’unas foguèron explicadas fa de sègles e lor recuèlh fa que lor discors siá encara mai vertadièr. Adoncas l’estudi demanda de las acceptar coma un fach scientific uman: lo deluvi existiguèt realament. Ara solament podèm pensar al deluvi biblic e perpensar se los faches descriches aquí an pogut èsser vertat o non. Es una donada pertinenta; la revista National Geographic descobriguèt fa qualques annadas de vestigis d’un batèl de fusta sus la cima del Mont Ararat, en Turquia. Foguèt lo batèl de Noè?
Christian Andreu
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Adiu Christian,
Era en Argentina e au Chile fai un an aura. 'Chaptei deus libres sus los Mapuches, sas legendas e resistencia.
Lu prumier sovenir de queu pòple, qu'es lu deluvi e las doas colebras que formeten lu monde terrestre e los fons marins...
A legir : “Crónicas de la resistencia mapuche”, de Adrián Moyano
Plan interessent maitot.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari