Actualitats
Illas Shetland: obertura d’una ràdio e d’una television pròprias
Ja se prevei una preséncia fòrta del shetlandés
Las Illas Shetland, que son un ramat d’illas atlanticas amb una identitat nordica marcada e diferenciada de la rèsta d’Escòcia, contunhan son camin cap a son desvolopament original dels ponches de vista social, cultural, economic, politic, lingüistic e ara mediatic.
L’estructura Shetland Amenity Trust fonciona jos la forma d’un Charitable Trust que sa tòca es lo desvolopament e l’espandiment de la coneissença de las illas, tant a l’interior coma a l’estrange. An decidit de fargar una ràdio e television pròprias a las Illas Shetland. Al dintre d’aquel trust, lo departament Promote Shetland trabalha a aqueste prètzfach al nivèl mediatic jos lo nom comercial de 60º North (60º Nòrd essent la latitud de Shetland).
Aital ja editan una revista trimestrala de qualitat sus la vida vidanta d’aquela petita nacion atlantica en devenir. A la prima de 2016 començaràn d’emetre una estacion de ràdio comunautària ZE3 que completaràn las estacions ZE1 (musica contemporanèa) e ZE2 (musica tradicionala e vida vidanta).
Tanben a partir del 19 de febrièr d’ongan començarà d’emetre la television shetlandesa 60N Channel 1 en dirècte, 24 oras sus 24. Ja son previstes de programas quotidians d’informacion, de cultura, de musica, d’espòrts, d’emissions sus la vida salvatja, sus la cosina locala, etc. Ben segur, la lenga insulara essent fòrça viva entre la populacion, ja se prevei una preséncia fòrta del shetlandés a l’ecran. Per ara aqueles canals seràn difusats per Internet, mas s’estúdia la possibilitat de passar en via hertziana.
Se lo païsatge mediatic de las illas es bon per çò de la premsa escricha e Internet, fins ara i aviá pas de ràdio e de television entièrament shetlandesas. Sonque las qualques oras de desacrocatge quotidian de la ràdio BBC èran la sola autonomia audiovisuala de Shetland amb qualques reportatges d’actualitat dins las cadenas TV escocesas.
Desenant caldrà comptar amb aqueles nòus mèdias que son la realizacion d’un partenariat public-privat aürós.
TL
L’estructura Shetland Amenity Trust fonciona jos la forma d’un Charitable Trust que sa tòca es lo desvolopament e l’espandiment de la coneissença de las illas, tant a l’interior coma a l’estrange. An decidit de fargar una ràdio e television pròprias a las Illas Shetland. Al dintre d’aquel trust, lo departament Promote Shetland trabalha a aqueste prètzfach al nivèl mediatic jos lo nom comercial de 60º North (60º Nòrd essent la latitud de Shetland).
Aital ja editan una revista trimestrala de qualitat sus la vida vidanta d’aquela petita nacion atlantica en devenir. A la prima de 2016 començaràn d’emetre una estacion de ràdio comunautària ZE3 que completaràn las estacions ZE1 (musica contemporanèa) e ZE2 (musica tradicionala e vida vidanta).
Tanben a partir del 19 de febrièr d’ongan començarà d’emetre la television shetlandesa 60N Channel 1 en dirècte, 24 oras sus 24. Ja son previstes de programas quotidians d’informacion, de cultura, de musica, d’espòrts, d’emissions sus la vida salvatja, sus la cosina locala, etc. Ben segur, la lenga insulara essent fòrça viva entre la populacion, ja se prevei una preséncia fòrta del shetlandés a l’ecran. Per ara aqueles canals seràn difusats per Internet, mas s’estúdia la possibilitat de passar en via hertziana.
Se lo païsatge mediatic de las illas es bon per çò de la premsa escricha e Internet, fins ara i aviá pas de ràdio e de television entièrament shetlandesas. Sonque las qualques oras de desacrocatge quotidian de la ràdio BBC èran la sola autonomia audiovisuala de Shetland amb qualques reportatges d’actualitat dins las cadenas TV escocesas.
Desenant caldrà comptar amb aqueles nòus mèdias que son la realizacion d’un partenariat public-privat aürós.
TL
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#3
L'estudi de l'SLC se basa sus lo recensament oficial escocés de 2011, fait amb totes los mejans estatistics possibles. Las chifras de 30 % son globalas, per tota Escòcia, amb de variacions regionalas.
Aquí los detalhs:
http://www.scotlandscensus.gov.uk/documents/censusresults/release2a/scotland/QS212SC.pdf
L'estudi indica 1 537 626 personas (sus 5 118 223) que PARLAN scots, siá lo 30,04%.
Me sembla totalament fals de dire que degun coneis pas l'existéncia de la lenga. Los estudis pòrtan la pròva del contrari. Personalament ai viscut en Escòcia e atesti que los escoceses sabon destriar entre anglés, anglés scotizat o scots anglicizat (çò que sonatz "marrit anglés") e scots. Ai viscut a la termièra dels Highlands e Lowlands dins un vilatge amb una fòrta comunautat lowlandesa e la màger part i parlava (e parla) scots dins lor vida vidanta.
Es vertat qu'Embro es fòrça anglicizat, mas Glesca vertadierament es una ciutat scotizada.
Mmmh... Malastrosament mi sembla pas força fisable aquest raport...
Lo 38% de la populacion que pou legir o entendre lo Scots, aquo es OK. Quitament ieu podi mai o mens legir e entendre lo Scots, es força proche de l'inglés.
Mai lo 30% de la populacion que pou *parlar* Scot aqui li a un problema. Es simplament pas possible, es absurd. La quasi-totalitat de la populacion escossesa viu sia a Glasgow, sia a Edinborg, sia entre Glasgow e Edinborg. Li a clarament mai de gens que parlan Scots en Aberdeen mai son pas pron per faire vertadierament pujar la mejana. Si li avia lo 30% des escossés que parlavan lo Scots l'auriau vist a Edinborg. La vertat es qu'en tres ans a Edinborg ai vist UNA persona que m'a dich que parlava Scots.
En fach es pas clar qu'es qu'era exactament la question. E aquo es força important dins un pais onte degun conoisse *l'existença* de la lenga (pensan generalament qu'es de marrit inglés). Bensai lo 30% son lei gens que son capaç de dire l' "Address to a Haggis" e basta, sensa saupre qu'es de Scots.
Per l'independentisme dei Shetlands, aviau pas l'impression qu'era quaucarren culturau. Per ieu es principalament economic, e es de comparar a l'unionisme de Gibraltar. La differença culturala entre lei Shetlands e la capitala es força fèbla comparat a la distança : parlan la meteissa lenga, ço qu'es pas lo cas se comparam lei Highlands o leis Hebrides ambe la capitala.
#1
Los darrièrs estudis estatistic de l'Scots Language Center demòstran que 49% dels shetlandeses possedisson la lenga shetlandesa.
http://media.scotslanguage.com/library/document/SLC%20Analysis%20of%20Census%202011%20for%20Scots.pdf
L'independentiame escocés es mens fòrt en Shetland que la mejana escocesa. Se poiriá comparar la situacion de l'independentisme escocés en Shetland amb l'independentisme catalan en Aran. Las especifitats occitana en Aran e nordica en Shetland establís una distància ideologica amb lo mainstream independentista.
Es vertat que lo shetlandés es fòrça mai parlat que non pas escrit, malgrat d'evolucions seguras per l'escrit.
"Ben segur, la lenga insulara essent fòrça viva entre la populacion"... Vertadierament ? Siatz segur d'aquo ?
Siau pas jamais anat dins lei Shetlands, mai mon experiença d'Escòcia es que lo Scots es mai o mens mòrt, o au mens dins una situacion fòrça pieger qu'aquela de l'Occitan. Emai se la lenga era encara parlada dins lei Shetlands sariá un pauc estrange que siágue una deis regions d'Escòcia mai ostila a l'independentisme.
D'alhors dins lor revista ai pas brica vist de Scots : http://c.shetland.org/assets/files/11351/60n-14-autumn-2015-web.pdf
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari