Entre 1966 e 1996, França faguèt 210 ensages nuclears: 17 dins lo desèrt de Sahara e 193 en Polinesia. En aqueles territòris del Pacific se creèt, fa aperaquí un an e mièg, l’Associacion 193 que cèrca de preservar la memòria istorica d’aqueles trenta ans d’assages nuclears dins los atòls de Moruroa e Fangatufa. Demanda que s’ensenhe aqueles faches dins las escòlas de las illas. Vòl menar d’accions per que França demande perdon a las populacions polinesianas e per qu’indemnize las populacions que n’an patidas las consequéncias al nivèl de la santat e de l’environament.
 
Fàcia a la commemoracion del cinquanten anniversari del primièr assag nuclear, lo 2 de julhet que ven, l’entitat vòl demandar a las autoritats l’organizacion d’un referendum sus la vertat dels trenta ans d’assages nuclearas dins lor territòri e, per tant, pendent tot lo mes de genièr, a amassat 28 000 signaturas de residents en Polinesia. Puèi las a mandadas al president de l’assemblada de Polinesia e als ministres franceses de la santat e de l’environament e al Naut Comissiariat de la Republica.
 
Aquel referendum prepausariá doas questions a la populacion: se creson que los assages nuclears foguèron una bona causa, e se creson que l’estat francés deu reparar en consequéncia.

---