capçalera campanha

Actualitats

An descubèrt ua part deth mistèri des moais

Es enòrmes chapèus sigueren metudi sus es estatutes damb era ajuda de rampes auxiliares

| Alberto Loyo
En sud der ocean Pacific i a era Isla de Pasca, jos sobeiranetat chilena. Aquiu siguèren trapades centenats d’estatues de divèrsi metres de nautada que son tostemp estades un misteri tara sciéncia. Ara, era Universitat d’Oregon a podut descurbir ua part deth misteri. Es estatutes an chapèus de 10 tones e 2, 5 mètres de nautada e es arqueològs pensen que saben com i arribèren.
 
Es chapèus, nomenatadi Pukao, sigueren metudi sus es estatutes damb era ajuda de rampes auxiliares. Aquera ei era manèra, segons era còla scientifica qu’a hèt er estudi, que sigueren metudi enlà naut.
 
“Pòques persones ac podien auer hèt —çò diguec Sean Hixon, cap der estudi arqueologic—. Damb era utilizacion des rampes solament dètz persones ac podien auer hèt. Aquerò ei segur.”
 
Er estudi ei estat publicat ena revista scientifica Live Science e ara era còla d’arqueològs saja de confirmar era conclusion qu’an presentat ena 80u reünion dera Societat Arqueologica Americana. Ath delà, es scientifics an podut confirmar qu’es estatutes qu’an chapèus, —pas totes— dera Isla de Pasca, an un petit horat de 2 centimètres qu’ère utilizat damb era intencion de gahar mès es chapèus sus es caps des moais. Ère ua sòrta de sistema de seguretat qu’utilizèren es ancians abitants d’aquera isla entà poder trabalhar mès segurs.
 
Fin finau, eth cap der estudi a dit qu’es pukao an toti diuèrsi còps ena sua part exteriora, çò que confirmarie que sigueren transportadi d’aquera manera, arredolant, enquias caps d’aqueres estructures de pèira. Totun, Hixon es auti arqueològs tanben an considerat qu’ei possible qu’es moais utilizèren ua tor giganta e que damb era ajuda de politges metessen es chapèus des estatues en sòn lòc.
 
Ua auta còla scientifica, era dera Universitat de Califòrnia, a desenterrat diuèrsi moais qu’èren enterradi enquiath còth apròp deth volcan Rano Raraku, tanben ena isla de Pasca. Aqueth ei eth lòch on son estades trapades 1000 estatues moais que 150 encara son miei enterrades.
 
Eth cap dera còla confirmèc qu’er òme non les auie enterrat e qu’èren atau pera accion der environament. Tanben i an trapat centenats d’airines d’obsidiana e basalt utilizades entara construccion d’aqueres estatues.
 
 
 
 
Christian Andreu 

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Bandièra05 1180x150: SIDILLÀ

Comentaris


I a pas cap de comentari

Escriu un comentari sus aqueste article