Ara que sabèm que lo realizaire de cinèma Steven Spielberg farà un nòu filme d’Indiana Jones, lo cinquen, benlèu caldriá saber s’aquel personatge existiguèt o pas. E quand se’n fa una recèrca mai prigonda, se fa una descobèrta simpatica; Indiana Jones es un personatge creat per Steven Spielberg, segur, mas es basat sus un explorator del començament del sègle XX qu’existiguèt ben. Sas aventuras foguèron quitament mai estonantas que las d’Indiana Jones. Son nom es Percy Fawcett.
 
La vida d’aquel explorator e arqueològ es doncas benlèu mai passionanta que la del personatge de cinèma e per tant ne volèm far difusion. Percival Harrison Fawcell nasquèt a Davon, Anglatèrra, en 1867 e l’istòria quita d’aver de coneissenças sus sa persona tre 1925. Mas perqué? Benlèu cal conéisser d’en primièr sas primièras exploracions per comprene cossí foguèt sa fin.
 
A 21 ans, Fawcett intrèt dins l’armada britanica e viatgèt fins a Ceilan (actualament Sri Lanka) ont trabalhèt e coneguèt sa femna, Nina Agnes Paterson en 1901, amb qui aurà dos enfants, Jack e Brian. A aquela epòca èra ja fòrça amic de dos escrivans plan restacats amb l’encastre que mòstran los filmes d’Indiana Jones, valent a dire las civilizacions perdudas e los monds primitius que demòran encara uèi sus la planeta. Aqueles escrivans son H. Rider Haggard, qu’escriguèt King Solomon’s mines (Las minas del rei Salamon), e Arthur Conan Doyle, autor de The lost world (Lo mond perdut).
 
En 1896, Percy Fawcett faguèt sa primièra expedicion en America del Sud. Viatgèt fins a la frontièra de Brasil e Bolívia per far una mapa que la voliá aver la Royal Geographic Society anglesa. Durant aquel viatge confirmèt qu’aviá vist una sèrp anaconda de mai de 18 mètres mas los scientifics se’n trufèron. Tanben diguèt qu’aviá vist un can amb la forma d’un gat e l’aranha giganta apazauca.
 
Entre 1906 e 1924 faguèt fins a 7 expedicions sus aquel continent. Trobèt las fonts del riu Verde en Brasil e las del riu Heath en Peró. En 1913, clamèt qu’aviá vist un can amb dos morres —qu’existís vertadièrament dins los Andes—. E comencèt de perpensar a cossí podiá arribar fins a la ciutat perduda d’Z en Brasil. Mas la guèrra arrestèt son trabalh fins en 1918.
 
 
La darrièra expedicion
 
En 1925, tornèt amb son filh, Jack Fawcett, e amb un bon amic, Raleigh Rimell, en Brasil. Voliá trobar la ciutat perduda d’Z en Mato Grosso. Lo 20 d’abril ,daissèron la vila de Cuiabá amb 2 brasilians, dos cavals, uèch muòls e dos cans. Las darrièras informacions sus l’expedicion foguèron las del 29 de mai mejançant una letra escricha per Fawcett a sa femna. D'aquel moment èra content d’aver traversat lo riu Xingu naut e èran dins lo Camp del Caval Mòrt. Après aquò n'i aguèt pas mai de novèlas.
 
Las interpretacions posterioras foguèron plan divèrsas. Dempuèi sa desaparicion, fòrça personas diguèron qu’èra intrat dins un territòri ont demoravan de tribús desconegudas e fòrça perilhosas, saique de canibals, coma los Arumás, Suyás, Kalapalos e Xavantes. D’autres diguèron qu’èran malauts e que moriguèron per de causas naturalas.
 
Long del sègle XX se faguèt un fum d’expedicions per trobar lo sieu còrs. Fins a 100 personas moriguèron en ensajant de trobar sos òsses. E amb aquò son aparegudas las legendas: una disiá que Fawcett aviá perdut la memòria e qu’èra demorat coma cap d’una tribú de canibals fins al jorn de sa mòrt.
 
En 1991, l’explorator danés Arne Folk-Ronne parlèt amb de mond de la tribú dels Kalapalos e eles declarèron que los avián rescontrats mas qu’èran fòrça malauts e per aquel motiu moriguèron. En 2004, un jornalista de The Observer afirmèt que Fawcett aviá volgut desaparéisser pr’amor que voliá pas tornar en Euròpa e qu’èra demorat aürós dins la jungla amb son filh e son melhor amic.
 
Encara uèi se’n parla. En 2005, la revista The New Yorker entrevistèt un còp de mai de mond de la tribú dels Kalapalos e eles afortiguèron que sospechavan qu'èra mòrt près d’un territòri d’indigènas salvatges. En 2009, David Grann afirmèt que podiá èsser mòrt près de las roïnas d’una civilizacion estonanta nomenada Kuhikugu. Sembla doncas que la ciutat perduda d’Z existiguèt e que Percy Fawcett aviá rason. O a confirmat l’arqueològ Michael Fleckenberger. Aquí una vida d’aventuras fòrça mai estonanta que la del personatge de cinèma.
 
 
 
 
Christian Andreu