Los diches “Papièrs de Panamà” son la revelacion jornalistica mai granda de l’istòria e constituisson una bomba informativa sus las formulas e las implicacions de la fraudariá fiscala, e suls movements de capital en defòra del contraròtle dels fisques publics. Aquelas practicas desonèstas son gaireben exclusivament l’apanatge dels elèits politics e economics de la planeta e pr’amor d’aquò son pas perseguidas juridicament ni criticadas coma convendriá pels mèdias, que sovent ne minimizan l’impacte informatiu, n’amagan l’implicacion d’entrepresas o de personatges poderoses locals o n’esquivan la gravitat dels efièches per l’economia reala. Lo cas dels “Papièrs de Panamà” es pas estat una excepcion; vaquí una lista de las practicas causidas pels diferents mèdias espanhòls —pas totes, mas la màger part dels mai influents— per tal d’arribar a diluir las grèvas revelacions d’aquela filtracion.

1. Lentor de responsa:
 
La Sexta, que fa partida del Consòrci Internacional de Jornalistas (ICIJ, per sas siglas anglesas) que realizèt l’investigacion, informèt diluns de vèspre de l’exclusiva que ja percorriá lo Mond entièr. Mas las autras cadenas de television difusadas sus tot l’estat espanhòl triguèron plan mai a reagir. Foguèt especialament impressionant lo silenci d’Antena 3, un canal qu’es tengut pels meteisses proprietaris que La Sexta e que fins a ièr de matin —quand èra ja inevitable— parlèt pas de l’afar.
 
 

La exclusiva pilla con el pie cambiado a La 1, Antena 3 y Telecinco. Ninguna de las tres grandes cadenas incluye los #PanamaPapers.

— Nunca es tarde (@nuncaestardeucm) 3 d’abril de 2016

 
 
2. Centrar los lums suls “enemics” e far silenci suls “amics”:
 
L’exemple mai escandalós d’aquesta practica es benlèu dins El País. Lo jornal de Prisa i consacrèt doas nòvas de la cobèrta de son edicion numerica d’ièr. La primièra avertissiá qu’”Una larga filtracion de donadas sus de comptes opacs abraca cap a Putin”, çò que daissa entendre que los “Papièrs de Panamà” fan referéncia sonque al dirigent rus, o mai que mai a el. En realitat, de dirèctament implicats, i a cinc caps d’estat o de govèrn actuals e diferents èx-mandataris —coma l’èx-emir de Qatar Hamad bin Khalifa Al-thani, qu’a dins son environament un dels principals accionaris de Prisa. E mai s’es vertat que Putin es implicat dins l’escande, aquesta implicacion seriá pas dirècta, mas puslèu a travèrs d’un intermediari e possible òme de palha.
 
L’autra nòva qu’El País soslinha d’aquela afar es l’implicacion veneçolana, malgrat que los politicians d’aquel país ligats a la revelacion sián pas de çò mai fisable, mai, en comparason, que non pas la d’Argentina, per exemple, que son flame president, Mauricio Macri, apareis qu’a de fonzes ocultes. Per contra, las implicacions dins l’Ostal Reial espanhòl —amb de comptes de la sòrre de l’ancian rei, Pilar de Borbon— foguèron pas consideradas pro pertinentas per aquel jornal.
 
 
3. L’anecdòta davant lo problèma:
 
La granda majoritat de consumaires de mèdias ja saupràn a aquestas oras qu’”Almodóvar, Messi e Pilar de Borbon” tenián de comptes a Panamà per tal d’evitar d’impòstes, mas n’i aurà plan mens que saupràn l’implicacion de la familha Domecq, una saga economica de las mai poderosas d’Andalosia. L’atraccion dels mèdias per l’anecdòta e pels noms coneguts a sovent per contrapartida l’ocultacion d’un problèma estructural plan mai prigond: l’evasion sistematica de capitals per las elèits economicas. Segon El Confidencial, dins los “Papièrs de Panamà” i apareisson fins a “1200 societats, 558 accionaris, 166 clients intermediaris e 89 beneficiaris” que provenon de l’estat espanhòl. Es plan probable que dins los jorns que venon se publiquen maites noms, alara caldrà veire quals son e quina importància informativa lor es donada.
 
 
4. Defendre l’idòla:
 
Dins qualques cases, ça que la, los mèdias pòdon quitament passar a una clara defensa dels fraudaires presumits. Es lo cas dels jornals esportius barcelonins Sport e Mundo Deportivo, que, dins lors cobèrtas d’ièr, soslinhan la defensa de Messi abans las quitas acusacions. Dins un format brèu e dins una linha similara, los dos jornals soslinhan las intencions del fotbolaire de “denonciar los acusaires” sens cap de referéncia al contèxte ont se publiquèt l’informacion. Se parla pas quitament d’aquel sicut en cobèrta.
 
La premsa esportiva de Madrid, per contra, si qu’a informat de las manòbras presumidas de frau fiscala de Messi. I aguèt la meteissa actitud, mas a l’envèrsa, quand lo qu’aguèt de problèmas judiciaris foguèt lo jogaire del Real Madrid Karim Benzema.
 
 
5. Minimizar lo delicte:
 
La cadena de ràdio RAC1 a convidat a son emission matinala d’ièr un expèrt en afars fiscals encargat de nuançar e de reduire la gravetat dels faches. A repetit tant e mai de senténcias coma “qu’una entrepresa aja d’argent dins de paradises fiscals, aquò vòl pas dire que siá a defraudar”; “a ieu me cal optimizar ma fiscalitat”; “lo contribuent es dins son drech de far aquelas accions dins la legalitat per tal de pagar çò mens d’impòstes possible”; “i a de paradises fiscals perque i a d’infèrns fiscals”, o “es pas illegal de far una societat a Panamà”. Al delà de la veracitat de qualques o de totas aquelas informacions, l’idèa de basa que se transmet es una empatia amb lo defraudaire —la minoritat economica mai aisada— e pas amb lo defraudat —la majoritat sociala que vei cossí se degradan los servicis publics. Tanben se justifica un comportament immoral gràcias a una situacion juridica —la manca de leis claras per castigar la fugida de capitals— qu’es cossí es, en bona partida, tot bèl just a causa de l’origina sociala dels responsables d’aquelas practicas.
 
Dins la meteissa emission tanben se justifica una gradacion entre los diferents fraudaires, en foncion de l’origina de lor fortuna o de lor nacionalitat. Aital, se condemna Putin perque se tracta d’argent “generat per la corrupcion” —e mai se, en realitat, degun a pas aportat de pròvas dins aqueste sens— mas se mòstra de compreneson envèrs Macri pr’amor que ven “d’un país instable que ne cal preservar son patrimòni”. Curiosament, Macri es lo president d’aquel país instable e perilhós.
 
 
 
 

---

Aqueste article es adaptat de Mèdia.cat, un observatòri critic dels mèdias de Catalonha