capçalera campanha

Actualitats

Chornobyl 30 ans après l’accident nuclear

La majoritat dels 800 000 volontaris que trabalhèron per minimizar la catastròfa moriguèron qualques jorns après a causa de las radiacions

Una estèla a la memòria dels liquidators a Kharkiv
Una estèla a la memòria dels liquidators a Kharkiv
Uèi fa 30 ans de l’accident nuclear de Chornobyl, la pièger catastròfa environamentala de l’istòria de l’umanitat. Lo matin del 26 d’abril de 1986 esclatèt lo reactor numèro 4 de la centrala e escampilhèt de pluèja radioactiva per tot lo Mond. Quitament en Occitània, al Pargue Natural de Mercantorn, se pòt trobar de cèsi 137 provenent de la nívol radioactiva de l’accident nuclear de 1986.
 
A l’ora d’ara l’encontrada de Chornobyl es practicament despoblada. Après l’accident, mai de 116 000 personas fugiguèron de l’airal qu’encara es extrèmament contaminat e que demorarà inabitable pendent quaranta mila ans.
 
La gestion de la contaminacion es tanben una catastròfa màger. Fa 30 ans, l’alavetz Union Sovietica reconeguèt solament 30 mòrts, e mai se los scientifics calculan que se tracta de centenats de milièrs de mòrts a causa dels efièches de la radiacion.
 
 
 
Los “liquidators”
 
Se nomenèt “liquidators” (del rus likvidatory,ликвида́торы) las 800 000 personas aperaquí que s’ocupèron de minimizar las consequéncias de la catastròfa. La màger part d’eles moriguèron o venguèron grèvament malauts a causa de la radiacion.
 
Èran de pompièrs, de minièrs e d’obrièrs volontaris que se carguèron d’amorçar los incendis, e l’incendi que seguiguèt l’explosion s’esperlonguèt dètz jorns. Tanben bastiguèron un sarcofag de betum per cobrir lo reactor 4 e per conténer la radiacion, en trabalhant protegits amb una masca e un vestit que los cobrissiá. Fasián de torns de 45 segondas per evitar la mòrt imminenta. Mentretant, los minièrs cavavan de camins sosterranhs.
 
Los “liquidators” èran pas informats del perilh de la radiacion e, a causa de la fòrta calor, se levavan la camisa o la masca que lor cobrissiá la boca e lo nas e quitament bevián d’aiga contaminada. Es a causa d’aquò que la màger part d’entre eles moriguèron qualques jorns puèi, mas se coneis pas lo nombre exacte de mòrts.
 
Qualques unes coneissián lo perilh del prètzfach, e pasmens i anavan en tot sacrificar lors vidas (o almens lor santat), e es per tant que dins fòrça vilas d’Ucraïna i a de monuments als “liquidators”.

Articles relacionats

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Bandièra05 1180x150: SIDILLÀ

Comentaris

francesc palma de mallorca
2.

Jo m'enrecordi mai de la centrala nucleara japonesa que per estalviar havia fait pas los dics de contencion pels temporals, venguet lo sunami e tot a la merda.

  • 1
  • 0
Pirolet
1.

En Corsèga contunhan de far de recèrca sus la contaminacion per la nívol de Tchornobyl. Mas se fa amb una universitat italiana. Benlèu que l'universitat francesa vòl pas tocar lo tèma. Perqué diantres?

  • 2
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article