La persecucion contra los tatars de Crimèa “a aumentat”, en i comprenent “d’escorcolhs arbitraris, la confiscacion de libres e de detencions”, segon Rupert Colville, pòrtavotz del Naut Comissariat de l’ÒNU pels Dreches Umans, que dimarts passat publiquèt un comunicat a l'ocasion del 72n anniversari de la deportacion cap a l’Asia Centrala de mai de 240 000 tatars de Crimèa durant l’epòca d’Stalin. Dins aquel tèxte, Colville remembra que Russia “es obligada de garentir que los dreches de las minoritats e dels pòbles indigènas sián respectats”, e demanda que se retire l’enebicion del Meclis (conselh executiu dels tatars de Crimèa) que las autoritats russas an illegalizat. “Cranhem que la designacion del Meclis coma organizacion extremista daisse los tatars de Crimèa encara mai expausats a las violacions dels dreches umans e al puniment collectiu”, çò ditz.
 
Las autoritats russas o veson pas aital, çò rapòrta Nationalia. La Cort suprèma de Crimèa confirmèt lo mes passat l’illegalizacion del Meclis, après que lo ministèri de la Justícia de la Federacion Russa l'aguèt suspendut. Lo govèrn rus argumenta que l'organisme tatar manteniá de ligams amb d’organizacions coma Hizb ut-Tahrir (islamista sunnita) e los Lops Grises (extrèma drecha turca), que Moscòu considèra coma terroristas. Segon la procuraira generala de Crimèa, Natalia Poklonskaia, lo Meclis “existís solament per exacerbar l'òdi e l’ostilitat”.
 
Crimèa e la vila de Sebastòple foguèron admesas dins la Federacion Russa en març de 2014, après un referendum discutit qu’obtenguèt lo 96% dels vòtes favorables. L’Union Europèa, los Estats Units e Ucraïna considerèron lo vòte coma illegal e sens garentias democraticas. Per contra, Russia assegurava que los crimeans avián causit liurament lor avenir e mençonèt l’afar de Kosova coma precedent.
 
 
Militarizacion dels tatars
 
Lo president del Meclis, Refat Chuvarov, qu’es exiliat en Ucraïna, denóncia que lo Servici de la Seguretat de Russia es a entraïnar de joves tatars amb la tòca de far una “unitat militara cosaca tatara” que servirà per “abatre [lor] pòble e botar fin a sa resisténcia a l’annexion russa”, çò rapòrta totjorn Nationalia.
 
D’un autre costat, lo cap tatar Lenur Isliamov, qu’impulsèt lo blocatge de Crimèa en 2015, a declarat, segon çò que rapòrta Vesti, que los tatars deurián considerar la creacion “de lor pròpria armada”, pr’amor que Russia a illegalizat lo Meclis.
 
 
Ucraïna a ganhat l’Eurovision amb una cançon suls tatars de Crimèa
 
Mentretant, Ucraïna a ganhat lo festenal de l’Eurovision d’ongan a Estocòlme amb la cançon 1944, interpretada en anglés e en tatar de Crimèa per Jamala, una cantaira originària tot bèl just de Crimèa. La cançon evòca la deportacion cap a l’Asia Centrala de mai de 240 000 tatars de Crimèa durant l’epòca d’Stalin. Jamala assegura qu’escriguèt sa cançon en rason de “l’impoténcia” que li causèt l’annexion de Crimèa a Russia. Amb 1944, la cantaira vòl far ausir a l’Occident que “los tatars de Crimèa son desesperats e qu’an besonh de sosten”.