25u anniversari dera recuperacion der autogovèrn
 
Coma cada 17 de junh, era Val d’Aran hestejarà diuendres que ven era sua jornada nacionau, ongan damb ua celebracion especiau. Se hestege qu’eth 17 de junh de 1991 eth país occitan arrecuperèc es sues institucions d’autogovèrn dempús mès d’un sègle e miei d’inactivitat.
 
Era data deth 17 de junh que mèrque era reïnstauracion deth Conselh Generau, qu’ei er organ maximau de govèrn aranés e, ath madeish temps, era principau administracion autonòma d’Occitània tota. Justaments per açò, era accion e era politica deth govèrn aranés son un exemple e un referent entà toti es occitans, que ven coma ua part deth sòn país ei estat capabla d’arribar a un govèrn autonòm damb tota era sua dignitat, en tot perméter era recuperacion dera lengua e dera cultura.
 
Era Val d’Aran qu’auec es sues institucions pròpries enquia 1834 quan sigueren suprimides pera reina espanhòla Isabèu IIu, qu’empleguèc era fòrça entà dissòlver es organismes tradicionaus aranesi. Un sègle mès tard, pendent era Dusau Republica Espanhòla, se sagèc de retornar as aranesi eth sòn govèrn autonòm tradicionau, mès era revòlta faishista deth generau Francisco Franco e era dictadura posteriora ac empedic. Calec demorar enquia 1991, quan eth govèrn catalanista dera Generalitat de Catalonha, pressionat peth movement ciutadan aranés des Terçons, reïnstaurèc eth Conselh Generau e ne convoquèc es prumères eleccions entà tornar as aranesi eth sòn regim d’autogovèrn.
 
 
Agèr se liurèc es prèmis literaris
 
Es actes de celebracion que comencèren agèr damb er autrejament des prèmis des concorsi literaris 26u Mn. Condò Sambeat e 16u Aran de Literatura, deth 9u Concors de Dessenh ena Escòla, deth 4u Concors de Benda Dessenhada e deth 9u Hestenau de Teatre ena Escòla.
 
 
Dimèrcles que ven en Parlament de Catalonha
 
Dimèrcles que ven, en Barcelona, eth Parlament de Catalonha qu’aculhirà un acte commemoratiu d’aqueth 25u anniversari. Aqueth madeish dia, ua delegacion de conselhèrs aranesi qu’explicaràn as membres deth burèu deth Parlament “quini son es besonhs e es enjòcs dera Val d’Aran entà poder exercir damb plenitud eth sòn autogovèrn. Aqueth acte serà fòrça important entà méter en valor era volontat d’un pòble d’auançar enes ahèrs publics qu’influissen en benefici des sòns ciutadans, e qu’assoliden era realitat dera existéncia dera capacitat d’autogovèrn deth Conselh Generau d’Aran”, çò manifestèc eth Sindic d’Aran, Carlos Barrera.
 
 
Diuendres en Aran
 
Diuendres, qu’ei eth dia dera Hèsta d’Aran. Es actes oficiaus que començaràn damb era recepcion peth sindic de totes es autoritats e des convidadi ena sedença deth Conselh Generau. D’aquiu que començarà era tradicionau marcha de penons portadi pes representants de cada terçon enquiath Santuari de Nòsta Dòna de Mijaran.
 
Coma ei de tradicion, quan es penons arribaràn en santuari s’i harà ua missa solemna e seguiràn es actes institucionaus enes roïnes der ancian santuari, a on s’issarà eth drapèu d’Aran, se sonarà er imne occitan e se harà es parlaments institucionaus. Entà barrar era celebracion, es diuèrses còlhes de dances deth país qu’aufriràn es aubades e, ath viatge, es assistents poderàn gaudir d’un encàs.
 
 
 
 
FM